III yazı

İnformasiyaların təhlili göstərir ki, dəmir monopoliyası yalnız daxili və xarici rəqiblərinin məhsulları barədə yanlış xəbər yaymaqla qalmamış, həm də müxtəlif beynəlxalq araşdırma təşkilatlarının müəssisələr haqqında verdiyi yekun rəyi saxtalaşdırmaqla məşğul olmuşlar. Görünür, məqsəd təkcə istehlakçıları yox, həm də ölkə rəhbərliyini aldatmaq olduğundan bu metodlara əl atılmış, beləcə, inhisarçı maraqlar naminə Azərbaycanın ağır sənaye quruculuğu strategiyasına ağır zərbə vurulmuşdur. Bu bəd niyyətin həyata keçirilməsində metal monopoliyasına hakimiyyət dairələrindəki himayədarları ilə yanaşı, ölkənin nüfuzlu media quruluşları da yaxından kömək etmişlər.

Metallurgiya sənayesi və dövlət müstəqilliyi

Halbuki, qara metallurgiya sənayesinin inkişafı istər indiki prezident İlham Əliyevin, istərsə də onun sələfi mərhum Heydər Əliyevin ən mühüm iqtisadi strategiyası olmuşdur. Hətta 2001-ci ildə "Baku Steel Company”nin açılışı mərasimində mərhum ölkə başçısı qara metallurgiyanın inkişafını ölkəmizin dövlət müstəqilliyinə bərabər tutaraq demişdir:

"Metallurgiyanın dirçəldilməsi və inkişafı Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin qorunub saxlanılması üçün vacib olan dövlət əhəmiyyətli strateji məsələdir. Bu məsələnin həlli üçün respublikamızın dünya ölkələri ilə iqtisadi əlaqələr yaradılmasına imkan verən əlverişli coğrafi mövqeyi, zəngin enerji və material ehtiyatları, 160 ildən çox tarixi olan metallurgiya sənaye təcrübəsi vardır. Xüsusən müasir dövrümüzdə metallurgiyanın inkişafı ardıcıl, elmi cəhətdən əsaslandırılmış siyasətlə aparılır”.

Mərhum ölkə başçısının bu sözlərindən də göründüyü kimi, o, dövlət müstəqilliyimizin qorunub saxlanılmasının vacib amillərindən biri kimi gördüyü metallurgiyanın inkişafını həm də sənayeləşmənin təməl hədəflərindən biri olaraq qəbul edirdi. Bu da səbəbsiz deyildi. Heydər Əliyevin də dediyi kimi, Azərbaycanın bu sahədə həm 160 illik təcrübəsi, metal istehsal edəcək savadlı kadrları və ən əsası zəngin dəmir filiz yataqları var. Hətta sovet hakimiyyəti illərində belə, Azərbaycan özünün ağır və maşınqayırma sənayesi ilə tanınırdı.

Təsadüfi deyil ki, mərhum Heydər Əliyevdən miras qalan bu iqtisadi inkişaf strategiyası onun siyasi varisi tərəfindən də əxz edilmiş, İlham Əliyev hakimiyyətə gəldiyi ilk gündən etibarən ağır sənayenin inkişafına xüsusi diqqət ayırmağa çalışmışdır. İndiki ölkə başçısının xüsusilə ikinci və üçüncü prezidentliyi dövründə bu sahənin inkişafı üçün əlindən gələni əsirgəmədiyini etiraf etməmək ədalətsizlik olardı. Prezidentin 2014-ci ili "sənaye ili” elan etməsi, ondan bir il qabaq, yəni 2013-cü ildə "Azərbaycan Polad İstehsalı Kompleksi” adlı qurum yaratması da, görünür, bu strateji hədəflərdən irəli gəlirdi. 2014-cü ilin 10 Yanvar tarixində Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunları və 2014-cü ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında İlham Əliyevin dilə gətirdiyi bu fikirlər də iddiamızı təsdiqləyr:

"2014-cü ildə metallurgiya sənayesinin inkişafı ilə bağlı ciddi addımlar atılmalıdır. Bu, perspektivli bir sahədir. Xüsusilə nəzərə alsaq ki, metallurgiya sənayesinin inkişafı üçün bizdə kifayət qədər yerli xammal, təbii resurslar vardır. Müasir metallurgiya kombinatının tikintisi, əlbəttə ki, çox böyük bir nailiyyət olacaqdır. Hesab edirəm ki, bu il bu sahəyə xüsusi diqqət yetirilməlidir”.

Göründüyü kimi, Azərbaycanın son 27 il ərzində əsas siyasi iradəsi olan hər iki lider ölkəmizdə mettallurgiyanın inkişafını iqtisadi inkişaf strategiyamızın əsas hədəfi kimi görmüş və bu istiqamətdə mühüm addımlar atılmışdır. Atılan ilk addımlardan biri isə Türkiyənin Uludağ universitetinin ən nümunəvi məzunlarından olan Samir Cəfərovun Azərbaycan Polad İstehsalı Kompleksinin rəhbəri vəzifəsinə gətirilməsi olmuşdur. İnsafən, Kompleksə rəhbərlik etdiyi müddətdə xeyli ciddi işlər görən Samir Cəfərovun sədrliyi uzun sürməmiş, metal monopoliyasının məqsədyönlü fəaliyyəti sayəsində cəmi ilyarımdan sonra o, gözdən salınaraq, vəzifədən uzaqlaşdırılmışdır. Beləcə, mərhum Heydər Əliyevin müstəqilliyimizin qarantı hesab etdiyi metallurgiyanın inkişafı strategiyası yarımçıq qalmış, ölkədən və yaxın regionlardan yığdığı dəmir qırıntılarına ümid bağlayan "Baku Steel Company”ni rəqabətdə daxili və xarici rəqiblərinə uduzmağa başlamışdır. Uduzan hər dəcəl uşaq kimi o da məğlubiyyətinin bədəlini "cığallıq”la ödəmişdir.

Rəsmi sənədlər necə təhrif olundu?

Yuxarıda da qeyd etdiyimi kimi, metal monopoliyasının "cığıllığ”ından biri də rəsmi sənədləri ya təhrif, ya yanlış şərh edərək, həm ölkə ictimaiyyətini, həm də rəhbərliyini aldatmaq olmuşdur. Bunun ən bariz nümunəsini Yaponiyanın "Marubeni Protechs Corporation”ın Daşkəsən dəmir-filiz yataqları barədə hesabatının təhrif olunmasında görə bilərik. Hesabat tam olaraq ictimaiyyətə açıqlanmasa da, onun bəzi detalları barədə metal monopoliyasının sözçüsünə çevrilən Haqqin.az və Virtualaz.org saytında müəyyən məlumatlar getmiş və xeyli şübhə doğuran həmin məlumatlar tamamilə metal monopolistlərinin xeyrinə şərh olunmuşdur. Bütün bunlara baxmayaraq, təhrif olunan həmin məlumatların əsas informativ dəyəri ondadır ki, dəmir monopoliyası, bəlkə eyni arqumentlə ölkə rəhbərliyini də çaşdırmış və bu yolla "Daşkəsən Filizsaflaşdırma” ASC-nin fəaliyyəti iflic vəziyyətə salınmışdır.

I təhrif: Maya dəyəri