Lakin bu möhtəşəm plan, Türkiyənin Qırmızı dənizdə əzələlərini bükməyə və regional güc kimi fəaliyyət göstərməyə başladığı zaman qonşuları qıcıqlandırır. Belə bir hərəkət yalnız Qırmızı dəniz deyil, həm də Misirin Süveyş kanalının fəaliyyəti üçün təhlükə, həm də Tramp administrasiyası üçün problem yaradır.

Türkiyənin fikrincə, o, Ankara-"Müsəlman Qardaşlar” əlaqələrindən "yorulmuş” bölgə düşmənlərini – Misir və Səudiyyə Ərəbistanının yerini tutub onları əvəz edə bilər.

Boltonun milli təhlükəsizlik məsləhətçisi təyin edilməsi bu planı pozacaq. Onun Türkiyəyə nifrəti bu məsələni gündəmə gətirə bilər.

Ancaq eyni zamanda, Türkiyənin bölgədə genişlənməsini dayandırmaq üçün KƏŞ ölkələrinin Vaşinqtondan kömək umması vaxtı yetişməyibmi?

Vaşinqton yalnız Səudiyyə Ərəbistanını yox, bütün bölgəni təhlükə altına ala biləcək Səvakin adasında öz hərbi bazasını qura bilməli və Türkiyənin niyyətinə müdaxilə etməlidirmi?

Türkiyənin Tramp dönəmində qarşılaşdığı yaxşı nümunədir.

ABŞ-ın konsulluq işçiləri həbs olunub və Ərdoğan ABŞ-dan 2016-cı ilin iyul ayında dövlət çevrilişi törətməsi iddia edilən Fətullah Gülənin ekstradisiyasını xahiş edib.

Nyu-York məhkəməsi ABŞ-ın İrana qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalardan yayınan türk bankçısı haqqında hökm çıxarıb.

Bəziləri Ərdoğanın cəsarətli sükutunu bunun təsdiqi kimi yozur.

Türkiyə Suriyadakı ABŞ qüvvələrinin gizli yerlərinə sızıb və 2017-ci ildə ABŞ prezidenti Tramp ilə görüşmək üçün ABŞ-a səfər edərkən, Türk liderin cangüdənləri Vaşinqtonda etirazçılarla toqquşub.

Bundan başqa, Ərdoğan ABŞ qüvvələrinə "Osmanlı şapalağı" ilə örtülü təhdid edib.

Ərdoğana ta əvvəldən əsla güvənməyən Trampın adamları üçün bütün bunlar böyük təəssüratdır və indi Boltonla – o, quzğunlar arasında ifrat quzğun hesab olunur – bəlkə də Ərdoğana qarşı son şərh təzələnir.

Əlbəttə ki Qətərin və Türkiyənin Qırmızı dənizdəki döyüş oyunlarına İranın qoşulub-qoşulmayacağına dair suallar açıq qalır. Ancaq Ərdoğanın regiondakı yeni cəsarəti İran və Rusiyanın məsuldur, çünki həm türk qüvvələrinin Afrinə girməsi, həm də Suriyada Əsədin qanadlarını kəsmək məqsədilə ərazi ilhaqına imkan yaradıblar.

Eyni strategiya indi də Qırmızı dənizdə həyata keçə bilər. Bəlkə də İran və Rusiya gözləmə oyunu oynayırlar. Əlbəttə, Rusiyanın regionda böyük iddiaları var və Səvakin qambitin bir hissəsi hesab edilir və ya o, ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə ABŞ hegemoniyasına qarşı vəziyyət kimi dəstəklənə bilər.

Amma Bolton Tramp administrasiyasının Yaxın Şərqdə Obamanın strategiyasını təkrarlamasını səhv sayır. Səvakin adası planı da ərəb liderləri yuxuya verməməlidir; güman etməsinlər ki, Ərdoğanın bölgədə müasir Osmanlı dövləti bərqərar etmə xəyalı Bosfor üzərindəki duman kimi tezliklə seyrələcək.

Tərcümə: Strateq.az