Lavrovun, yaxud Rusiyanın bu istəyinin bir səbəbi var, o da...


Adətən ictimai-siyasi fiqurlar kütləyə hesablanmış çıxışları ilə insanları inandırmağa, beyinlərini çaşdırmağa çalışırlar. Elə bu gün Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov da Azərbayacan prezidenti İlham Əliyev ilə görüşdə çıxışında kütləni inandırmağa çalışırdı ki, Rusiyanın Dağlıqa Qarabağa sülməramlılarının yerləşdirilməsi geosiyasi oyunlar məqsədli deyil. O, Azərbaycan Prezidentinə xitabən “elə bu gün Siz dediyiniz kimi, bu razılaşmanı heç də hamı dərhal qəbul etmədi, onu nəticə baxımından-qan tökülməsinə son qoyulması, dinc həyata, bərpa proseslərinin nizamlanmasına keçid, humanitar problemlərin həlli baxımından deyil, geosiyasi oyunlar prizmasından interpretasiya etməyə çalışdılar. Bu isə, əlbəttə, müasir dünyanın tələblərinə uyğun deyil” fikri konkret bu məqsədi daşıyırdı. Təbbi ki, İlham Əliyev bunun gəlişi gözəl söz xatirinə deyildiyini yaxşı bilir.

Əslində, Rusiyanın geosiyasi oyunlar oynadığı hər halından bəllidir, onun məqsədi Qarabağ ətrafındakı rayonlar işğaldan azad olunduqdan sonra Xankəndi, Xocalı, Xocavənddə ermənilərin yaşaması üçün hər cürə imkan yaratmaq və bununla Cənubi Qafqazda varlığını sürdürməkdir. Təəssüf ki, bəzən burnundan uzağı görməyənlər münaqişə bitdi deyə, sevinirlər. Əslində, münaqişə bitmədi, ən azı 30 il yenə donduruldu. Münaqişənin bitmədiyi Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın beynəlxalq təhlükəsizlik üzrə Halifaks forumunda çıxışı zamanı dediyi “Rusiya ilə birgə səylərimiz sayəsində münaqişəni dayandıra bildik” fikrində aydın şəkildə əks olunur. Münaqişə bitsəydi, cənab Ərdoğan  “münaqişəni bitirdik” deyərdi. Həmçinin münaqişənin bitmədiyi Lavrovun “Şübhəsiz, biz ümid edirik ki, Rusiya ilə birlikdə uzun illər boyu siyasi prosesə rəhbərlik edən ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri 9 noyabr tarixli razılaşmalar nəzərə alınmaqla və onların əsasında bu məsələlərin həllinə qoşulacaqlar. Dəfələrlə Sizin də vurğuladığınız, Prezident Putinin də dediyi kimi, bu işlər həmişə ATƏT-in Minsk qrupunun fəaliyyətinin əsasını təşkil edən prinsiplər məcrasında gedir” fikirlərindən də bir daha aydın olur. Əslində, Türkiyə ilə Rusiya bölgədə nəzarət mexanizmini həyata keçirdiyi kimi, digər məsələləri də həll edə bilərlər. Amma buna rəğmən, Lavrov ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrlərinin də məsələlərin həllinə qoşulacağına ümid edir. Lavrovun, yaxud Rusiyanın bu istəyinin bir səbəbi var, o da münaqişənin həllində Türkiyənin rolunu müəyyən qədər zərərsizləşdirmək və münaqişənin ömrünü uzatmaq. Çünki münaqişənin həllinə nə qədər çox dövlət qoşulsa, münaqişə o qədər uzunömürlü olacaq və proses ermənilərin xeyrinə nəticələnə bilər, yoxsa Rusiya Amerikanı və Fransanı bölgədə özünə ortaq etmək istəməzdi. Təbbi ki, bu dövlətlərin bölgədə öz maraqları var və posesin sonsuzluğa getməsində maraqlıdırlar. Xüsusən də Fransanın ermənipərəst mövqeyini nəzərə alsaq, o, yenidən həmsədr ölkə kimi münaqişənin həllinə qoşulsa, nəticənin Azərbaycanın lehinə olacağı sıfırdır. Necə ki, 30 ilə yaxındır ATƏT-in Minsk qrupunun münaqişənin həllində fəaliyyəti plintusdan da aşağı idi. Buna baxmayaraq, Rusiya Minsk qrupunun  münaqişənin həllinə qoşulacağını istəyirsə, bunu etməyə çalışacaq. 
Aydın görünür ki, bir neçə gün öncə, Minsk qrupunun amerikalı və fransalı həmsədrlərinin Moskvaya səfəri də yenidən münaqişənin həllinə müdaxilə etmək məqsədi daşıyır. Ancaq Azərbaycanın burada atacağı mühüm addım heç olmasa Fransanın Minsk qrupunun həmsədri olmasına imkan verməmək və onun Türkiyə ilə əvəzlənməsini tələb etməkdir. Yoxsa bundan sonra Rusiyanın təminatı ilə Xankəndində, Xocalıda, Xocavənddə azğın ermənilər daha da inkişaf edəcək, hətta  bölgədə demoqrafik artıma nail olaraq bir gün muxtariyyət tələblərini reallaşdıra bilərlər. Biz isə xalqımızın qanına susamış, şəhər və kəndlərimzi viran qoymuş bu məlun etnosa imkan verməməliyik ki, cücərsin, boy atsın və inkişaf etsin.
 Şamo Emin




Oxşar Xəbərlər

Xəbər lenti