Düşənbədə keçirilən MDB Dövlət Başçılarının Şurası bu dəfə sadəcə protokol görüşü təsiri bağışlamadı. Zalın ab-havası belə göstərirdi ki, artıq hər kəs yeni reallıqların fərqindədir: təşkilat əvvəlki illərlə müqayisədə daha çox praktiki nəticə tələb edən mərhələyə qədəm qoyur. Məhz belə bir şəraitdə Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin çıxışı səsləndi və bu çıxışın ümumi tonuna diqqətlə nəzər saldıqda aydın olurdu ki, Azərbaycan artıq bu platformaya əvvəlkindən fərqli statusla yanaşır.

Əgər illər öncə ölkələr MDB-yə sadiqlik və ya formal əməkdaşlıqdan danışırdılarsa, bu gün cənab  İlham Əliyevin vurğuladığı əsas tezis səmərəlilik idi. O, aydın şəkildə ifadə etdi ki, regional əməkdaşlıq loyal bəyanatlarla yox, real infrastruktur və iqtisadi əlaqələrlə ölçülməlidir. Bu, bir tərəfdən Azərbaycanın son illərdə formalaşdırdığı nəqliyyat və enerji infrastrukturunun siyasi kapitala çevrilməsi, digər tərəfdən isə MDB daxilində yeni siyasi mədəniyyət təklifi idi.

Prezidentin çıxışında Qarabağ məsələsinə açıq şəkildə deyil, daha çox “tamamlanmış reallıq” kimi toxunması da xüsusi qeyd olunmalıdır. Bu yanaşma faktiki olaraq Azərbaycanın artıq keçmiş münaqişələri müzakirə predmeti etmədiyini, əksinə, onları sabitlik modeli kimi təqdim etdiyini göstərirdi. Dolayısı ilə bu, təşkilat daxilində münaqişə yaşayan digər dövlətlərə ünvanlanan bir mesaj kimi də oxuna bilərdi: “Ərazi bütövlüyü müzakirə mövzusu deyil, təmin edilməli olan prinsipdir.”

Mətnin bu hissəsində səslənən fikir MDB məkanında siyasi balansın yeni dildə ifadəsi idi. Ümumilikdə çıxış zərif tonlu, lakin məzmun etibarilə tələbkar idi. Azərbaycan artıq özünü proseslərə uyğunlaşdıran deyil, proseslərin istiqamətini müəyyənləşdirən iştirakçı kimi ortaya çıxırdı. Bu, reaktiv diplomatiyadan proaktiv siyasi mövqeyə keçidin açıq nümayişi idi.

Düşənbədə səslənən fikirlər diplomatik ritorika görüntüsü altında əslində yeni mərhələnin anonsu idi – MDB məkanında söz sahibliyinin artıq yalnız tarixə və ya ənənəyə deyil, real təsir gücünə əsaslanmalı olduğu bir mərhələnin.

Bu çıxışla Azərbaycan bir daha göstərdi ki, beynəlxalq arenada ölçü sərhədlərdə deyil, iradədədir. İndi MDB masasında söz deyənlər çoxdur, amma istiqamət verənlər az. Düşənbədə səslənən mesajın mahiyyəti isə sadə idi: Azərbaycanın səsi artıq təkcə paytaxtlarda yox, qərar otaqlarında eşidilir. Və bu səs tələbin yox, nüfuzun səsidir. Kim bu dalğaya qoşulacaq – zaman göstərəcək. Kim qoşulmayacaq – zamanın kənarında qalacaq.

Məcid Rəsulov

Suraxanı rayonu, 140 nömrəli tam orta məktəbin direktoru

Sozcu.info