Daha bir misal – rəqabət: Paris və Berlinin fikrincə, avropalılar Çinin fokuslarına daha dözmək niyyətində deyillər. Pekin hökuməti özünün həm dövlət, hə də özəl şirkətləri Avropaya alqı səfərinə yollananda onları pulla səxavətlə təchiz edir . Bu, ÜTT-nin Avropa qayda və normalarıyla nəzərdə tutulmayıb.

Hökumət çevrələrində deyirlər: "Dövlət indiki halda Qərbin bazar iqtisadiyyatlarnıda qəbul edilmiş qaydalardansa sistemli olaraq özgə qaydalarla hərəkət edir”.

Bu zaman söhbət ayrı-ayrı antidempinq rüsumlarından deyil, Avropanın sarsıdılmasına yönəlmiş bütün Avropa rəqabət hüququna uyğunlaşmaqdan getməldir.

Sıradakı örnək – "İpək Yolu”: Paris və Berlin Si Szinpinin yeritdiyi "Bir qurşaq, bir yol”təşəbbüsünü rədd etmir. Amma burada da hər şey başqa cür, yəni qarşılıqlı fayda prinsipi üzrə işləməlidir. Makronun dediyi kimi, "ayrı-ayrı ölkələri maliyyə asılılığına salan layihələri rədd edirik”. Hər bir ayrıca halda iştirakçı dövlətlərdə iqlimin qorunması, habelə sağlamlıq və ayrıca bir adamın inkişafı təmin olunmalıdır. Merkel söz verib: "Onda biz bunda məmnuniyyətlə iştirak edərik”.

Makron habelə Si Szinpinə təəccüblü bir açıqlıqla söyləyib ki, qarşılıqlı münasibətlərin yeni arxitekturasını arzulayır. O, yanaşı oturmuş prezidentə izah edib: "Aramızda tərəfdaşlıq və rəqabət var, indi strateji inamı gündəliyə çıxarmaq istəyirik”.

O, Si Szinpinə incəliklə izah edib ki, qumara Çinin xalq təsərrüfatı üçün nəsə önəmli bir şey qoyulub: "Avropa bazarının kəşfi Çinin tərəqqisini müşayiət edib”. O, sonra xəbərdarlıq edib – amma bu, "Avropada böyük çəpliklərə, güclü gərginliyə, legitim müdafiə tələblərinə səbəb olub”. Makron barışdırıcı ahənglə əlavə edib ki, cavab tədbirləri bildirməməlidir ki, Avropa bağlanar, amma bu, münasibətlərdə daha çox tarazlığı nəzərdə tutur. Amma fikir aydındır: "Biz başqa sayaq da hərəkət edə bilərik”.

Avropa Komissiyasının sədri Yunker Si Szinpinə "bu gündən daha sənin qaydalarınla oynamırıq” düşüncəsini aşılamağa çalışan üçüncü adam oldu. O, təmtəraqla başladı: "Mən Çinə vurulmuşam, Çin və Avropa birlikdə böyük işlər görə bilər”. Amma sonra işgüzar ahəngə kerçdi: "Bu gün Avropa Komissiyasının prezidenti kimi buradayam, çünki Avropanın xarici ticarət əlaqələrinə ancaq biz sorumluyuq və mən AB-Çin sammitini məhz bu yolla təşkil edirəm”.

Yunker bildirib ki, Çinin öz üzərinə götürdüyü öhdəlikləri gözləməsi onun üçün önəmlidir: "Mən münasibətlərin qarşılıqlı faydalı xarakterinin dərinləşməsi uğrunda çıxış edirəm, Avropa şirkətləri Çin bazarında Çin şirkətlərinin bazarların tam açıq olduğu Avropada istifadə etdiyi çıxışa malik olmalıdır”. Ən yaxın vaxtlarda münasibətlərdə tararzlığı bərpa etmək gərəkdir.

Bəs Si Szipin bütün bunlara necə reaksiya verib? O, Avropanın yeni özünüdərkini diqqətə almaq istəməyib. Prezident dünyanı yönəltməyin yaxşılaşdığından danışıb. O, Avropanın şübhə və tələblərini izlənmə maniyasının yüngül forması kimi qəbul edib: avropalıların tərəfdaşa inamsızlıqla yanaşması lazım deyil. Onlar həmişə narazılıqla göz gəzdirməməlidirlər.

"Biz soyuq savaş dönəmindən bizə bəlli olan heç kimin udmadığı və uduzmadığı oyun məntiqindən birlikdə imtina etməliyik. Cəngəlliklər qanununu rədd etmək gərəkdir”.

O, yatırımlar haqda sazişdən bir kəlmə də danışmayıb. "İpək Yolu” təşəbbüsünün dəyişilməsinə hazır olduğunu da göstərməyib. Yalnız Fransanı buna qatılmağa dəvət edib.

Si Szinpin öz çıxışını avropalılar üçün xoş olmayan şəkildə bitirib: "Parisə ən yaxşı baxış Eyfel qülləsindən açılır, bax, biz də yüksəkliyə qalxmalıyıq ki, münasibətlərimizi irəli aparaq”.

Adamlar, keçilmiş cığırlardan çıxın! O bununla üç muşketyoru Avropa suverenliyinin dərinləşdirilməsi üzrə təşəbbüsü davam etdirməyə mümkün qədər yaxşı şəkildə təhrik edib. Hələik bu təşəbbüs indi-indi doğulur. Amma Parisdə hər halda nəsə başlanıb.

Tərcümə Strateq.az-ındır.