Qaradağda 10 min manatlıq oğurluq olub
Bu rayonlara qar yağıb
Paşinyanın Azərbaycanla sərhəddə 3.5 saatlı qapalı görüşü
Sabahdan 7 günlük Novruz tətili başlayır
Xam nefti ən baha qiymətə Fransaya satırıq –
Ölkələrin tam siyahısı
Mehriban Əliyeva İlaxır çərşənbə ilə bağlı paylaşım etdi -
FOTO
Gürcüstanda LGBT-yə dair qanun hazırlanır
Novruz əsrlərin dərinliyindən gəlib bizim günlərə çıxmışən şən və gözəl bayramlardan biridir
Novruz bayramının azad edilən torpaqlarda qeyd edilməsi müstəqil Azərbaycan dövlətinin tarixinin ən şanlı, qürurlu günləri sırasına daxil olur
Əli Əsədov qərar İMZALADI
Mütəşəkkil dəstənin cinayət əməllərini kimlər ört-basdır edir? –
HÜQUQÇÜNAS BAŞ PROKURORA MÜRACİƏT ETDİ
682 min manatlıq iddia ilə bağlı təkzib
- ENERGAZER MMC İDDİALARI RƏDD EDİR
Əvvəlki
Sonrakı
Nardaran və Maştağada əməliyyat
– Müsəlman Birliyi Hərəkatının üzvü saxlanıldı / FOTO
16-03-2024, 14:33
VƏTƏNDAŞLARIN NƏZƏRİNƏ: Artıq üç uşağı olan şəxslər...
14-03-2024, 23:00
Neft bazarında çalxalanma: Bahalaşma Azərbaycan üçün nə vəd edir?
11-03-2024, 15:40
"Azəriqaz" İstehsalat Birliyi sədrinin vəzifəsindən azad olunduğu deyilir
7-03-2024, 19:39
"İstəməzdik ki, Ermənistan da Ukraynanın taleyini yaşasın"
- Rusiya
6-03-2024, 16:45
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
Yayım zəncirini əsaslı şəkildə qırmaq üçün daha sərt tədbirlərə ehtiyac var
-TƏHLİL
Ölkəmizdə COVİD-19 yeni növ koronavirusa yoluxma hallarının sürətlə artması hökuməti zəruri addımlar atmaq məcburiyyəti qarşısında qoydu və sərtləşdirilmiş karantin rejimi daha 2 həftə müddətinə uzadıldı. Əslində Operativ Qərargahın üzvləri virusun yayılma dinamikası, yoluxma hallarının artmasına imkan yaradan amillər üzrə təhlillər aparmaqla belə bir qərarın qəbul ediləcəyi ehtimalını daha öncədən irəli sürmüşdülər. Aparılan təhlillərin nəticələri və real mənzərə ən incə detallarına kimi şəffaf və ardıcıl bir şəkildə açıqlandığı üçün prinsip etibarilə, sərtləşdirilmiş karantin rejiminin uzadılacağı gözlənilirdi və Azərbaycan vətəndaşları da buna hazır idilər. Bu addımın mütləq çoxluq tərəfindən anlayışla qarşılanması və dəstəklənməsi belə bir qərarın qəbul olunmasını zəruri edən amillərin, real vəziyyəti əks etdirən faktların ictimaiyyətə dəqiq və təhrif edilmədən açıqlandığını, verilən mesajların hədəfə çatdığını və qəbul olunduğunu sübuta yetirir.
Şübhəsiz ki, sərtləşdirilmiş karantin rejiminin uzadılmasına fərqli yanaşmalar da var. Bu da təbii qəbul olunmalıdır. Daha doğrusu, belə yanaşmalar tutarlı arqumentlərlə müşayiət olunsaydı və real durumu, prosesin inkişaf dinamikasını, yoluxma hallarının artmasına zəmin yaradan obyektiv və subyektiv amilləri, insan faktorunu əks etdirsəydi, təbii qəbul oluna bilərdi. Amma təəssüf ki, sərtləşdirilmiş karantin rejiminin uzadılması ilə bağlı əks mövqe sərgiləyənlər, həyata keçirilən tədbirlərin sistemsizliyini, yumşalma ilə bağlı qərarın vaxtından tez qəbul olunduğunu iddia etdikləri halda virusun yayılmasının inkişaf dinamikasını səngitmək üçün heç bir alternativ həll variantı irəli sürmürlər.
Onu da qeyd edim ki, eyni insanlar yumşalmadan öncə xüsusi karantin rejiminin həddindən artıq uzadıldığını vurğulayır, bunun ölkə iqtisadiyyatına, insanların psixikasına, sağlamlığına, sosial vəziyyətinə zərbə vurduğunu bildirirdilər. Karantin rejimi yumşaldıldı, məhdudiyyətlər aradan qaldırıldı, yoluxma halları təbii olaraq artdı və bu zaman “yumşalma tərəfdarları” tamamilə əks mövqedən çıxış etməyə başladılar. Və yenə də tutarlı arqumentlər irəli sürmədən, alternativ həll variantları təklif etmədən. Əslində bu qəbildən olan yanaşmaların əsas səbəbi hadisələrin inkişaf dinamikası və bütövlükdə pandemiya ilə bağlı yaddaşlarda baş verən “qısa qapanma”, geridə qalan qısa zaman kəsiyində COVİD-19 virusu ilə bağlı ölkəmizdə, regionda və dünyada cərəyan edən proseslərin bilərəkdən, yaxud bilməyərəkdən unudulmasıdır. Əvvəla unutmaq lazım deyildi ki, bəşəriyyət heç vaxt belə bir vəziyyətlə qarşılaşmamışdı və inkişaf səviyyəsindən asılı olmayaraq, dünyanın heç bir ölkəsi COVİD-19 kimi sürətlə yayılan, sərhəd tanımayan ölümcül bir virusla “üz-üzə gəlməyə” hazır deyildi.
Şübhəsiz ki, bəşəriyyətin elmə məlum olan tarixində çiçək, vəba, xolera, tif, vərəm, malyariya, qrip kimi yüzmilyonlarla insanın həyatına son qoyan pandemiyalar olub. Amma onların heç biri mövcud olduqları dövrlərin kommunikasiya imkanlarına uyğun olaraq, COVİD-19 qədər sürətlə yayılmayıb. Çox da uzağa getmədən, sadəcə qrip pandemiyaları ilə bağlı bəzi tarixi faktlara nəzər salaq: “İspan qripi” 1918-20-ci illərdə 50-100 milyon insanın həyatına son qoyub. 1968-69-cu illərdə “Honqonk qripi” 1 milyon insanın ölümünə səbəb olub. Onlardan 100 min nəfəri ABŞ-ın payına düşür.
Hər kəsin azacıq vaxt sərf etməklə əldə edə biləcəyi bu faktları xatırlatmaqda niyyətim əhali sayının günümüzlə müqayisədə dəfələrlə az olduğu, dünyanın qloballaşmadığı, bir ölkədən digərinə səfər etmək üçün günlərlə vaxtın sərf edildiyi, dövlətlər arasındakı əlaqələrin, iqtisadi fəallığın, kommunikasiya imkanlarının bu günümüzlə müqayisə edilməyəcək dərəcədə aşağı olduğu dönəmlərdə mövcud olan pandemiyaların heç bir müharibənin gətirmədiyi fəlakətlərə səbəb oluğuna diqqət çəkməkdir. Təbii ki, həmin dövrlərdə elmin və səhiyyənin indiki səviyyədə olmadığı arqument kimi irəli sürülə bilər. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, son bir neçə il ərzində dövlətlər arasındakı əlaqələri intensivləşdirən kommunikasiya sistemləri elmdən və tibbdən dəfələrlə çox və sürətlə inkişaf edib. COVİD-19 pandemiyası isə sübuta yetirdi ki, sözügedən sahələrin paralel şəkildə inkişaf etdirilməməsi bütün bəşəriyyət üçün kifayət qədər ciddi təhlükə yarada bilər.
Düşünürəm ki, yuxarıda nümunə gətirdiyim tarixi faktlar və apardığım müqayisələrlə COVİD-19 təhlükəsinin tamamilə yeni çağırışlara səbəb olduğu və dünyanın heç bir ölkəsinin bu çağırışların qarşısına hazır reseptlərlə çıxmaq gücündə və imkanında olmadığı barədə real mənzərəni əks etdirən təəssürat yarada bildim. Bu baxımdan, Çin, ABŞ, İtaliya, İspaniya, Rusiya, İran və koronavirusun mövcud olduğu bütün digər ölkələr kimi Azərbaycanın da pandemiyaya qarşı “hazır reseptləri” və təcrübəsi yox idi. Bu təcrübə bütün dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da zamanla, aparılan müşahidələr və təhlillər, öncədən proqnozlaşdırılması mümkün olmayan, proses ərzində ortaya çıxan problemlərin həlli istiqamətində atılan addımlar nəticəsində qazanıldı.
COVİD-19 virusu ilə mübarizə prosesini və həyata keçirilən tədbirləri qiymətləndirərkən, olduqca mühüm bir məqamın nəzərə alınmasını da vacib hesab edirəm. Unutmaq lazım deyil ki, virusun yayılma dinamikası və ən yüksək həddə çatması dünyanın demək olar ki, bütün ölkələrində fərqli dönəmlərə təsadüf edir. Əslində yüksək həddin özü də, virusun növbəti dalğalarının ola biləcəyi barədə ehtimallar nəzərə alınarsa, nisbi xarakter daşıyır. Amma bu nisbiliyin özündə belə ölkələr üzrə yoluxma dinamikası, sönmə və yenidən alovlanma prosesi ilə bağlı müəyyən müqayisələr aparmaq mümkündür. Çindən başlayan dalğa Avropada, xüsusilə də İtaliya, İspaniya və Fransa kimi ölkələrdə, Yaxın Şərqdə, o cümlədən İranda, ABŞ-da, Türkiyədə, Rusiyada tamamilə fərqli zaman kəsiklərində yüksəlməyə başladı. Məsələn, İtaliya, İspaniya, Fransa və Qərbi Avropanın bir sıra ölkələrində yoluxma hallarının yüksək həddə çatması ABŞ-dan və bir sıra digər ölkələrdən daha tez baş verdi. Və bütün bu ölkələr məhz virusa yoluxma hallarının inkişaf dinamikasına uyğun olaraq sərt, yaxud yumşaldıcı tədbirlər həyata keçirməyə başladılar. Bu baxımdan, Azərbaycan hökumətinin hadisələrin inkişaf dinamikasına uyğun qərarlar qəbul etməsi də digər ölkələrdə olduğu kimi tamamilə təbii qəbul olunmalıdır.
Bəs bu zaman ərzində biz nə qazandıq? İlk növbədə VAXT! Xüsusi karantin tədbirlərinin gerçəkləşdirildiyi və yoluxma hallarının nisbətən aşağı olduğu dönəmdə, ölkənin səhiyyə sistemini, iqtisadiyyatını, bütövlükdə ölkə həyatının bütün sahələrini pandemiya ilə mübarizə platforması üzərində yerləşdirməyi, cəmiyyəti hadisələrin gedişatı ilə bağlı ən müxtəlif ssenarilərə hazırlamağı bacardıq. Bu müddət ərzində ölkədə tibbi maska, eləcə də digər ləvazimat və geyimlər, dezinfeksiya, sanitariya-gigeyina və digər bu kimi məhsullar istehsal edən müəssisələr yaradıldı, xəstəxanalar inşa edildi, ölkəyə koronavirusu aşkarlayan testlər, süni nəfəs aparatları gətirildi, iqtisadiyyatın tənəzzülünü önləmək, milli valyutanın dayanıqlılığını qorumaq üçün tədbirlər həyata keçirildi, kütləvi psixozun, ajiotajın yaranmaması üçün bir sıra önləyici və istiqamətləndirici addımlar atıldı, pandemiya ilə mübarizədə mühüm əhəmiyyət kəsb edən xüsusi karantin rejiminin tətbiqi, qaydalara əməl olunması, cəmiyyətdə süni təşviş yarada biləcək halların qarşısının alınması üçün hüquqi baza formalaşdırıldı, konsepsiyalar hazırlandı və həyata keçirilməsinə başlanıldı. Həyata keçirilən bütün tədbirlərin, görülən işlərin təfərrüatına varmaq istəmirəm. Bütün bunlar ən qısa bir zamanda, cəmi 4 ay ərzində və gözümüzün önündə reallaşdırılıb.
Sərtləşdirilmiş karantin rejimlərinə yenidən qayıdılması isə olduqca normal bir haldır və bütün dünyada tətbiq edilir. Məlum olduğu kimi, Çində, virusun yayılmağa başladığı Uxan şəhərində deyil, ölkənin paytaxtı Pekində COVİD-19-a yeni yoluxma hallarının aşkarlanması nəticəsində olduqca sərt karantin tədbirləri həyata keçirilir. Pekinin Fentay rayonunda hərbi vəziyyət elan olunub. Yüzminlərlə insanın yaşadığı 6 mikrorayon dəmir hasarlarla əhatə olunub və sakinlərin giriş-çıxışı qadağan edilib. Pekini isə yalnız testdən keçdikdən və müvafiq arayış əldə etdikdən sonra tərk etmək mümkündür.
Argentinanın bir sıra şəhərlərində, o cümlədən paytaxt Buenes-Ayresdə sərt karantin rejimi iyulun 17-dək uzadılıb. Peruda və Tailandda fövqəladə vəziyyət rejimi iyulun 31-dək davam edəcək. Serbiya mayın 7-də ləğv etdiyi fövqəladə vəziyyət rejimini virusa yoluxma hallarının artması səbəbindən dünəndən etibarən yenidən bərpa edib. Tətbiq olunan məhdudiyyətlər isə daha da sərtləşdirilib.
Qeyd edim ki, İsrail parlamenti də iyulun 1-də fövqəladə hallar haqqında qanuna dəyişiklikləri qəbul edib. Dəyişikliklərə əsasən, İsraildə fövqəladə vəziyyət rejimi 45 gün uzadılacaq və xüsusi karantin tədbirləri daha da sərtləşdiriləcək.
Bu siyahını kifayət qədər uzatmaq, xüsusi və sərtləşdirilmiş karantin tədbirlərini, fövqəladə hal rejimlərini yenidən bərpa edən ölkələrin adını bir-bir sadalamaq olar. Lakin buna ehtiyac olmadığını düşünürəm. Çünki məqsədim yoluxma hallarının yenidən artması səbəbindən məhdudiyyətləri bərpa edən, yaxud daha da sərtləşdirən ölkələrin adlarını sadalamaq deyil, vəziyyətin bütün dünyada nə qədər təhlükəli olduğunu, məhdudiyyətlərin COVİD-19-un yayılma dinamikasına uyğun olaraq tətbiq olunduğunu dəyərli oxucuların diqqətinə çatdırmaqdır. Bütün dünya pandemiya ilə mübarizə aparır, iqtisadi tənəzzülün qarşısının alınması, böhranın daha da dərinləşməməsi üçün çoxsaylı tədbirlər həyata keçirir, insanların ölümcül COVİD-19 virusunun qurbanına çevrilməmələri üçün sərt məhdudlaşdırıcı addımlar atır. Azərbaycan da dünyanın bir parçasıdır. Amma bir çox ölkələrdən fərqli olaraq, bizim üçün ön sırada, Prezident İlham Əliyevin də qeyd etdiyi kimi insanların sağlamlığı dayanır. Ölkəmizdə həyata keçirilən bütün tədbirlərin əsas məqsədi, hədəfi yalnız və yalnız Azərbaycan vətəndaşlarının həyatının, sağlamlıqlarının qorunmasıdır. Azərbaycan vətəndaşlarının mütləq əksəriyyəti də bu tədbirlərin mahiyyətini yaxşı başa düşür və dəstəkləyirlər.
P.S. Qarşıda bizi olduqca mühüm, hər birimiz üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən dönəm gözləyir. Bir dəfə daha ciddi məhdudiyyətlərə gedib zənciri qırmağa, yayılma təhlükəsini aradan qaldırmağa ehtiyac var.
Qaydalara əməl etməklə, maksimum məsuliyyətli davranmaqla təhlükəni geridə buraxa, gözəgörünməz düşmən üzərində layiqli qələbəmizi qeyd edə bilərik.
Qoy bu yolda səbr, qətiyyət, dözüm yol yoldaşımız, Tanrı isə yardımçımız olsun!
Oxşar Xəbərlər
Sərt karantin günlərində apteklər belə işləyəcək
“İyulun 5-dən sonra sərt karantin rejimi tətbiq etməyə ehtiyac olmayacaq”
“ŞƏKİDƏ bu günə qədər koronavirusa yoluxma olmayıb”
Bir həftəlik çölə çıxma qadağası tətbiq edilə bilər
Xəbər lenti
Qaradağda 10 min manatlıq oğurluq olub
SON DƏQİQƏ!!
İlahə Ağayeva faciəvi şəkildə VƏFAT ETDİ
Bu rayonlara qar yağıb
Bakıda səhər saatlarında güclü YANĞIN -
VİDEO
Paşinyanın Azərbaycanla sərhəddə 3.5 saatlı qapalı görüşü
Sabahdan 7 günlük Novruz tətili başlayır
Xam nefti ən baha qiymətə Fransaya satırıq –
Ölkələrin tam siyahısı
Mehriban Əliyeva İlaxır çərşənbə ilə bağlı paylaşım etdi -
FOTO
Novruzda hotellər dolub -
Qiymətlər necədir?
Gürcüstanda LGBT-yə dair qanun hazırlanır
Novruz əsrlərin dərinliyindən gəlib bizim günlərə çıxmışən şən və gözəl bayramlardan biridir
Novruz bayramının azad edilən torpaqlarda qeyd edilməsi müstəqil Azərbaycan dövlətinin tarixinin ən şanlı, qürurlu günləri sırasına daxil olur
Əli Əsədov qərar İMZALADI
Mütəşəkkil dəstənin cinayət əməllərini kimlər ört-basdır edir? –
HÜQUQÇÜNAS BAŞ PROKURORA MÜRACİƏT ETDİ
Novruz bayramı bütövləşmə anıdır
682 min manatlıq iddia ilə bağlı təkzib
- ENERGAZER MMC İDDİALARI RƏDD EDİR
Şərqin Yeni ili-Novruz bayramı
SURAXANIDA NOVRUZ BAYRAMI BÖYÜK İZDİHAMLA QEYD OLUNDU
-Fotolar
İCRA BAŞÇISINI TƏNQİD EDƏN BİRİNCİ QRUP ƏLİL MƏHKƏMƏ TƏRƏFİNDƏN CƏRİMƏLƏNDİ VƏ… -
Məhəmmədəli Səmədov Prezidentə müraciət etdi
Ruhi deputat olmaq istəyir?
Qənirə Paşayevanın yerinə - Video + Yenilənib
Bakının bu küçələri ilə bağlı QƏRAR VERİLDİ - 20-26 mart tarixlərində...
FOTO
Sabahın iş günü ilə bağlı
RƏSMİ AÇIQLAMA
Martın 20-də dollarla bağlı mühüm qərar veriləcək
Adı iki nəfərin ölümündə hallanan məmur 50 min təzminat verib? -
"Rang Rover"lə qəza...
SÜRÜCÜLƏR NƏQLİYYAT NAZİRLİYİ QARŞISINDA ETİRAZ AKSİYASI KEÇİRDİLƏR –
VİDEO
Gömrük Komitəsi Qarabağ qazisini həbs etdirdi -
FOTO
Prezident xalqı təbrik etdi
Ulu öndərin xatirəsinə hörmətsizlik -
“Rəcəb Babaşovun tapşırığı ilə…” (Fotolar+Video)
Novruz bayramı Şimal yarımkürəsində astronomik yazın başlandığı, gecə-gündüzün bərabərliyi günündə keçirilir
ŞƏHİD ƏMANƏTLƏRİNİN NOVRUZ TONQALI ŞAHDAĞDA QALANDI!
-Foto/Video
Yeni rəisin işdən çıxardığı daha bir əməkdaşı məhkəməyə üz tutdu -
SƏBƏB
Prezident Xankəndidə Novruz tonqalını alovlandırdı
1 saylı psixiatriya xəstəxanası ilə bağlı ŞOK FAKTLAR... -
dəlixanadan qaçan Nazim nələri danışıdı...
Göyçay sakini rayon Elektrik Şəbəkəsinin rəhbərliyindən ŞİKAYƏTÇİDİR –
“Mağazamın qarşısından yüksək gərginlikli elektrik xətti keçdiyi üçün…”
Şahbuzda şagirdin məktəbdə zorakılığa məruz qaldığı iddia olunur –
Nazirlik araşdırır
Sumqayıtda ağacları qəsdən qurudurlar?
- VİDEO
Vüqar Kərimovla iş adamı Tehran Lətifovun işbirliyi Şəkidə nə qədər ağacın kəsilməsinə səbəb olub -
İLGİNC İDDİALAR...
Vladimir Putin prezident seçkisində qalib gəldi -
RƏSMİ
Bakıda bu ərazidə söküntü sakinə görə gecikir -
400 min manat pul istəyir
Nazpəri Dostəliyeva tanınmaz dərəcədə dəyişdi -
FOTO
SON DƏQİQƏ!
Milli Məclis toplanır-SƏBƏB
“Qafqaz Hüquqi Xidmətlər Mərkəzinin” baş direktoru İlqar Abbasov Baş prokurora müraciət etdi
Müavinət və təqaüd alanlara şad xəbər
“Putin səslərin 87,32%-ni toplayıb, liderdir”
Rusiya MSK
“Ermənistanla sülh danışıqlarının fəal mərhələsindəyik”
-İlham Əliyev
MN-də 143 milyonluq mənimsəmə ilə bağlı məhkəmədə: Pulların 70 faizini rəisə
- Vüsal Əlizadəyə vermişəm
Qərbi Azərbaycan İcması bəyanat yaydı
“Gömrükdə aparılan islahatların nəticəsi budurmu?”
- Deputat rəqəmlər açıqladı
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC şirkətlərə qarşı ayrı-seçkilik edib
— Dövlət Xidməti iş qaldırıb
KREMLİN ƏN BÖYÜK QORXUSU REALLAŞIR...
- Ukrayna müharibəni Rusiya ərazisinə keçirir
PRİZMA
Novruz bayramı bütövləşmə anıdır
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibəsi
Zeynəb Xanlarovadan SƏRT SÖZLƏR:
"Sübut edin ki, demişəm uşaqpulu verilməsin, 50 ildir..." + VİDEO
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibə
TƏHLİL
Dünya dəyişir əfsuslar olsun ki, yeni qeyri-sabitlik və qarşıdurma ocaqları meydana çıxır
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
Novruzda hotellər dolub -
Qiymətlər necədir?
Bakının bu küçələri ilə bağlı QƏRAR VERİLDİ - 20-26 mart tarixlərində...
FOTO
Sabahın iş günü ilə bağlı
RƏSMİ AÇIQLAMA
ŞƏHİD ƏMANƏTLƏRİNİN NOVRUZ TONQALI ŞAHDAĞDA QALANDI!
-Foto/Video
Şahbuzda şagirdin məktəbdə zorakılığa məruz qaldığı iddia olunur –
Nazirlik araşdırır
Sumqayıtda ağacları qəsdən qurudurlar?
- VİDEO
{sape_links}{sape_article}