Lukaşenko üçüncü dünya müharibəsi ilə bağlı HƏYƏCAN TƏBİLİ ÇALDI
Telman İsmayılov haqda yeni cinayət işi
- Bir sıra qətllərdə...
Baş nazirdən Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı açıqlama
Azərbaycanda qaz hasilatı artır, yeni yataqlar kəşf olunur
Azərbaycan hazırda 8 ölkəyə öz təbii qazını ixrac edir
Müstəqil siyasəti aparan iki ölkə
Bizim siyasi əlaqələrimiz yüksək səviyyədədir
Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrinin tarixində əlamətdar gün
Milli Məclisin iclası başladı:
18 məsələyə baxılacaq
İlham Əliyevin Robert Fitso ilə geniş tərkibdə görüşü BAŞLADI
Azərbaycanın SÜLH TƏŞƏBBÜSÜ...
Arxitektura Komitəsində “təmizləmə“ –
Sədr Ramin Abdullayevdən qurtulur?
Əvvəlki
Sonrakı
Bakıda bu tarixdə ən güclü geomaqnit qasırğası olacaq
- XƏBƏRDARLIQ
Dünən, 10:52
İlham Əliyev bu qanunu təsdiqlədi
1-05-2024, 15:56
Respublika Sanitariya – Karantin Mərkəzində əməliyyat keçirildi, rəhbər şəxslər saxlanıldı
30-04-2024, 14:08
Kəmaləddin Heydərova məxsus olduğu deyilən 357 milyonluq şirkət məhkəmə qarşısında
18-04-2024, 19:45
Paşinyan istefa verir
1-04-2024, 15:01
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
Qəzaya uğrayan helkopterin “qara qutusu” açıldı: “Pilotlar kobud səhvlərə yol verib”
Respunlika Baş Prokurorluğunun mətbuat xidməti Dövlət Sərhəd Xidmətinə məxsus helikopterin qəzaya uğraması ilə bağlı açıqlama yayıb.
“Yeni Sabah”a daxil olan açıqlamada bildirilir ki, Dövlət Sərhəd Xidmətinə məxsus helikopterin Xızı rayonu ərazisində qəzaya uğraması nəticəsində 14 nəfərin həlak olması, 2 nəfərin isə yaralanması faktı ilə bağlı Baş Prokurorluğun İstintaq İdarəsində Cinayət Məcəlləsinin müvafiq maddələri ilə cinayət işi başlanmaqla istintaq olunur.
Aparılmış intensiv çoxsaylı istintaq hərəkətləri, ekspertiza və digər tədqiqatlarla müəyyən edilmişdir ki, uçuş-atış təlimlərinin həyata keçirilməsi ilə əlaqədar təsdiq edilmiş plana əsasən aparıcı müəyyən edilən, Dövlət Sərhəd Xidmətinin Mİ-17-1V tipli, 20136 bort nömrəli helikopteri 30 noyabr 2021-ci il tarixdə saat 10:16-da Səngəçal qəsəbəsində yerləşən N saylı hərbi hissədəki aerodromdan havaya qalxmış, onun ardınca təlimdə iştirak edən digər eyni tipli, 20137 bort nömrəli helikopter havaya qalxaraq uçuşa başlamışlar. Helikopterlər bir-birindən təxminən 70 metr aralı olmaqla uçuşu həyata keçirmişlər. Aparıcı 20136 bort nömrəli helikopter 17 dəqiqə 24 saniyə uçduqdan sonra saat 10:33-də Xızı rayonu ərazisindəki Müdafiə Nazirliyinin Qaraheybət təlim mərkəzində helikopter meydançasına eniş edərkən qəzaya uğrayıb.
Aparıcı 20136 bort nömrəli helikopter enişə keçərkən həmin helikopterdə olan təlimatçı tərəfindən təlimə cəlb edilmiş digər eyni tipli helikopterin ekipaj heyətinə atış təliminin həyata keçiriləcəyi ərazidə heyvanların olub-olmamasının aydınlaşdırılması tapşırığı verilib. Həmin helikopter verilən tapşırıq üzrə istiqamətini dəyişmədən hərəkətini davam etdirərkən aparıcı helikopterin qəzaya uğramasını müşahidə etdikdən sonra saat 10:36-da eyni koordinat üzrə uğurlu eniş edib.
Qəzaya uğramış desant-nəqliyyat tipli helikopter 2012-ci ildə Rusiya Federasiyasının Kazan şəhərindəki zavodda istehsal olunmuş, müqavilə əsasında həmin ilin sonunda DSX tərəfindən alınaraq istismara buraxılıb. İstehsal zamanı helikopterin təchiz edildiyi uçuş parametrlərinin avtomatik qeydiyyat sistemi (“qara qutu”) ilə müqayisədə yaddaş tutumunun həcmi və daha çox parametrlər üzrə qeydiyyat apara bilmə xüsusiyyətlərinə görə yeni müvafiq sistem 2013-cü ildə verilmiş sifariş əsasında Çex Respublikasından alınaraq istehsalçı şirkətin mütəxəssisləri tərəfindən 2015-ci ildə helikopterə quraşdırılıb. 2020-ci ilin sentyabr ayında müvafiq təlimata uyğun olaraq helikopter texniki baxış və təmir üçün bağlanmış müqaviləyə əsasən Rusiya Federasiyasının Saratov vilayətindəki zavoda göndərilmişdir. 2021-ci ilin aprel ayında müvafiq texniki qulluq həyata keçirildikdən sonra helikopter ölkəyə gətirilərək istismarı davam etdirilməklə qəza baş verən günə qədər 116 saat uçuş həyata keçirilib. Texniki baxış və təmirdən əvvəlki, habelə ondan sonrakı dövrdə istismar olunarkən helikopterdə hər hansı nasazlıq aşkar edilməyib.
Qəza baş verən gün helikopterin uçuşu və təlimlərə cəlb edilməsi ilə əlaqədar istintaq zamanı hər hansı qanun pozuntusu müəyyən edilməyib. Belə ki, helikopter qüvvədə olan normativ sənədlərə uyğun olaraq əvvəlcədən təsdiq edilmiş plana əsasən uçuş heyətinin tərkibi müəyyənləşdirilməklə təlimlərə cəlb edilmişdir ki, bu prosesdə də hər hansı normativ tələblərin pozulması halı aşkar olunmayıb. Helikopterin qəzaya uğramasının səbəblərinin müəyyənləşdirilməsi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən, tədqiqat üçün tam yararlı vəziyyətdə olan uçuş parametrlərinin avtomatik qeydiyyat sistemi (“qara qutu”) hüquqi yardım haqqında sorğu əsasında Baş Prokurorluğun və Çex Respublikasının Prokurorluğunun əməkdaşlarının iştirakı ilə müvafiq istehsalçı şirkətin mütəxəssisləri tərəfindən açılaraq uçuşa hazırlıq prosesindən qəza baş verən ana qədər olan bütün parametrlər üzrə məlumatlar, o cümlədən idarəetmə ilə əlaqədar qeydə alınmış səs yazıları Azərbaycan tərəfinə təqdim edilib.
Helikopterin idarə edilməsi zamanı çoxsaylı parametrlər üzrə qeydə alınmış məlumatlar əsasında Müdafiə Nazirliyi, Dövlət Sərhəd Xidməti, “ASG Helicopter Services” şirkətinin peşəkar mütəxəssisləri tərəfindən verilmiş rəy, eləcə də rəydə göstərilən halları təsdiq edən toplanmış sübutlarla istintaqın hazırkı mərhələsində müəyyən edilir ki, pilotların eniş zamanı küləyin istiqamətini və sürətini nəzərə almayaraq helikopterin istismar qaydalarına zidd olaraq idarəetmədə yol verdikləri kobud səhvlər helikopterin qəzaya uğramasına səbəb olub.
Belə ki, ekipaj heyəti tərəfindən helikopter havaya qalxdıqdan 16 dəqiqə 59 saniyə sonra marşrut üzrə meydançaya eniş etmək qərarı qəbul edilib, həmin vaxt helikopterin sürəti 141 km/saat, radiohündürlük (yer səthindən helikopterə olan məsafə) 101 metr olub. Uçuşun 17 dəqiqə 10-cu saniyəsində küləyin istiqamətinin düzgün nəzərə alınmadan eniş prosesinə başlanılması nəticəsində helikopterin uçuş parametrlərində əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliklər baş verib və uçuş sürəti 0 km/saat, radiohündürlük 89 metr qeydə alınıb. Bundan ötən qısa müddət ərzində pilotlar helikopteri qəza vəziyyətindən çıxarmaq üçün cəhd etsələr də, buna nail ola bilməyiblər.
İstintaqla müəyyən edilib ki, helikopterin pilotların səhvi nəticəsində idarəetmədən çıxdıqdan sonra qəzaya uğraması qısa zaman kəsiyində, yəni uçuşun 17 dəqiqə 17-ci saniyəsindən 24-cü saniyəsinədək olan müddət ərzində baş verib. Helikopterin uçuş parametrlərinin avtomatik qeydiyyat sistemində olan məlumatların təhlilinə əsasən qəzanın səbəbi pilotların hündürlüyü nəzərə almadan “Şaq-Qaz” dəstəyini (aparıcı pərin ümumi addım dəstəyi) vaxtından əvvəl tam endirməsi, tanqaj bucağının (helikopterin burun hissəsinin yuxarı istiqamətdə üfüqi xəttə nəzərən dərəcəsidir) normadan çox artırılması, küləyin istiqamətinin və gücünün düzgün hesablanmaması olmuşdur ki, bu nəticə etibarilə
mühərrik
in dövrlər sayının, sürətin, hündürlüyün anidən azalması ilə idarə olunmaz halda olan helikopterin quyruq hissəsinin pərinin (helikopterin tarazlığını saxlamaq funksiyasını yerinə yetirir) yerə dəyərək qırılmasına səbəb olmuş, daha sonra helikopterin sağ qanadında döyüş sursatının saxlanılması üçün nəzərdə tutulan hissəsi yerə dəyərək sınıb, bundan sonra sol tərəfi üstə yerə dəyərək sürüşüb, hərəkətdə olan aparıcı pərin təsirindən helikopter yerdən aralanaraq yenidən sol tərəfi üstə zərbə ilə yerə dəyib və sürtünmənin təsirindən yanacaq çənlərindən qaynaqlanan partlayış və yanğın baş verib.
Aparılmış ilkin məhkəmə-tibbi müayinəsinə əsasən qəza nəticəsində həlak olmuş şəxslərin ölüm səbəbi müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alması nəticəsində yaranmış travmatik şok olub.
Qəzaya uğramış helikopterin zərbə ilə yerə dəyməsi səbəbindən helikopterin sol qapısı və alın şüşəsi yerindən çıxıb, zərbələrin təsirindən helikopterdə olan şəxslərdən 4 nəfər çölə atılıb, onlardan 2-i aldıqları xəsarətlərin ağırlığından hadisə yerində ölüb, digər 2-i isə sağlamlığa az ağır zərərvurmaya aid müxtəlif xəsarətlər alıblar. Hazırda cinayət işi üzrə istintaq davam etdirilir. İstintaqın gedişatı barədə ictimaiyyətə əlavə məlumat veriləcək.
Kütləvi informasiya vasitələri, habelə sosial şəbəkə istifadəçilərinə helikopter qəzası ilə bağlı rəsmi mənbələrlə dəqiqləşdirilməmiş məlumatların yayılmasının yolverilməzliyi və bunun qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş məsuliyyət səbəb olacağı barədə xəbərdarlıq edilir.
Oxşar Xəbərlər
Prezident helikopter qəzası ilə bağlı başsağlığı verdi
Qəzaya uğrayan hərbi helikopterin qara qutusu tapıldı
AZƏRBAYCANDA HƏRBİ HELİKOPTER QƏZAYA UĞRAYIB - Ölənlər və yaralananlar var
Baş Prokurorluqdan hərbi helikopterin qəzaya uğraması ilə bağlı yeni açıqlama
Xəbər lenti
Lukaşenko üçüncü dünya müharibəsi ilə bağlı HƏYƏCAN TƏBİLİ ÇALDI
Telman İsmayılov haqda yeni cinayət işi
- Bir sıra qətllərdə...
Baş nazirdən Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı açıqlama
Bakıda bu tarixdə ən güclü geomaqnit qasırğası olacaq
- XƏBƏRDARLIQ
Azərbaycanda qaz hasilatı artır, yeni yataqlar kəşf olunur
Azərbaycan hazırda 8 ölkəyə öz təbii qazını ixrac edir
Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrində yeni səhifə
Müstəqil siyasəti aparan iki ölkə
Bizim siyasi əlaqələrimiz yüksək səviyyədədir
Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrinin tarixində əlamətdar gün
Dünya qadının əlinə necə keçdi-Xanəmir Telmanoğlu yazır
Milli Məclisin iclası başladı:
18 məsələyə baxılacaq
İlham Əliyevin Robert Fitso ilə geniş tərkibdə görüşü BAŞLADI
Azərbaycanın SÜLH TƏŞƏBBÜSÜ...
Arxitektura Komitəsində “təmizləmə“ –
Sədr Ramin Abdullayevdən qurtulur?
DYP-dən XƏBƏRDARLIQ -
Bu sürücülər 40 AZN CƏRİMƏLƏNƏCƏK
Əfv Məsələləri Komissiyasının növbəti iclası
BU TARİXDƏ keçiriləcək
Elmira Axundova Ramiz Mehdiyevə məktubundan DANIŞDI
Ukraynaya F-16 qırıcılarının veriləcəyi tarix açıqlandı
Azərbaycanda məktəblilər arasında dava:
Ölən var
Qızılca ilə bağlı ŞOK XƏBƏRDARLIQ -
Yeniden...
Xəzərdə dalğanın hündürlüyü dörd metrə çatıb -
FAKTİKİ HAVA
Direktor cərrahı işdən çıxardı, cəzalandırıldı
Məşhur çörək zavodunda natəmizlik aşkarlanıb
Bakının məşhur "Keşlə Bazarı" SÖKÜLƏCƏK -
SON DƏQİQƏ
Mayın 6-sı axşamdan 8-nə qədər… –
Əhaliyə XƏBƏRDARLIQ
“Gömrükçü” külli miqdarda pulu ələ keçirdi -
Həbs edildi
Azərbaycan son illərdə ekoloji və mədəniyyətlər arası əlaqələrə əhəmiyyəti artırıb
Azərbaycan COP29-a yekdil qərarla ev sahibliyi edən ölkə seçildi
Prezident İlham Əliyevin 1 may “ Sülh və qlobal təhlükəsizlik naminə dialoq“ mövzusunda çıxışı
VI ÜMUMDÜNYA MƏDƏNIYYƏTLƏRARASI DIALOQ FORUMUNUN AÇILIŞ MƏRASIMI
Sabah Bakıda bəzi küçələr bağlı olacaq -
SİYAHI
Azərbaycanda həkim güllələnərək öldürüldü -
FOTO/TƏFƏRRÜAT
Azərbaycanın Baş naziri gələn həftə Türkiyəyə səfər edəcək
Azərbaycanda zəlzələ oldu
İlham Əliyevdən Xankəndi ilə bağlı
SƏRƏNCAM
DYP sürücülərə müraciət etdi
“Azərbaycan ordusu atəş açmayıb” -
Ermənistan Müdafiə Nazirliyi təkzib edir
“Əks halda dollar dəyərini tamamilə itirəcək” -
Xəbərdarlıq etdi
Azərbaycanda sivilizasiyadan uzaq kənd: 370 ailə “ötən əsrdə” yaşayır -
Camaat az qala göyərçin vasitəsilə xəbərləşir...
“Green card”a müraciət edənlərin NƏZƏRİNƏ -
DİQQƏT!
Azərbaycanda mülki polis özünü asdı
Türkiyə Ordusu şəhid verdi
Azərbaycan XİN Britaniya səfirinə cavab verib
Bakıda bu evlər bahalaşdı -
Mənzil bazarını nə gözləyir?
Bu şəxslər pensiyaya tez çıxacaq -
SƏRƏNCAM
SON DƏQİQƏ! Kəlbəcərdən acı xəbər gəldi:
Ölən və yaralananlar var
Qeyri-sabit hava şəraiti mayın 9-dək davam edəcək -
Nərimanovda quruyan ağaclarla bağlı açıqlama -
FOTO
“Mətbuat Azadlığı İndeksi” açıqlandı:
Azərbaycan 13 pillə geriləyib – Ölkələrin siyahısı
PRİZMA
Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrində yeni səhifə
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibəsi
Zeynəb Xanlarovadan SƏRT SÖZLƏR:
"Sübut edin ki, demişəm uşaqpulu verilməsin, 50 ildir..." + VİDEO
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibə
TƏHLİL
İvanişvilinin bəyanatının gizlinləri:
Gürcüstan sınaq qarşısında - TƏHLİL
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
DYP-dən XƏBƏRDARLIQ -
Bu sürücülər 40 AZN CƏRİMƏLƏNƏCƏK
Qızılca ilə bağlı ŞOK XƏBƏRDARLIQ -
Yeniden...
Bakının məşhur "Keşlə Bazarı" SÖKÜLƏCƏK -
SON DƏQİQƏ
Mayın 6-sı axşamdan 8-nə qədər… –
Əhaliyə XƏBƏRDARLIQ
Sabah Bakıda bəzi küçələr bağlı olacaq -
SİYAHI
DYP sürücülərə müraciət etdi
{sape_links}{sape_article}