Ağcabədidə DƏHŞƏT:
qardaşı arvadını öldürdü
Göyçay sakini Şəhər Təsərrüfatı Birliyinin rəhbərliyindən şikayətçidir -
RƏSMİ QURUMLARA MÜRACİƏT
Məmurun sanitar işləyən xanımı niyə işə gəlmir?-
VİDEO
Sabiq deputat məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni "1 qara qəpiksiz almışam" dedi, videoçəkilişi gizlətdilər –
ŞOK GƏLİŞMƏ
Qeyri-sabit hava şəraiti nə vaxtadək davam edəcək?
Xırdalandakı baxça müdirinin şok səs yazısı –
Müəllimləri niyə təhdid edir – Video
“Oğlumun və özümün həyatım təhlükədədir” –
BİLƏSUVAR POLİS ŞÖBƏSİNİN ƏMƏKDAŞLARI HAQDA ŞOK İDDİALAR
Bu şəxslərə birdəfəlik maddi yardım veriləcək -
SƏRƏNCAM
FHN-in idarə rəisi işçilərin məzuniyyət hüququnu pozub? -
FOTO
İcra hakimiyyətləri bu tarixdə ləğv ediləcək
İcra başçısının qardaşı oğlu:
“Anamı qan içində görəndən sonra atamı öldürməyə qərar verdim”
Deputatın qardaşı oğlu HƏDƏFƏ ÇEVRİLİR... -
ÇÜNKİ...
Əvvəlki
Sonrakı
İlham Əliyev bu qanunu təsdiqlədi
1-05-2024, 15:56
Respublika Sanitariya – Karantin Mərkəzində əməliyyat keçirildi, rəhbər şəxslər saxlanıldı
30-04-2024, 14:08
Kəmaləddin Heydərova məxsus olduğu deyilən 357 milyonluq şirkət məhkəmə qarşısında
18-04-2024, 19:45
Paşinyan istefa verir
1-04-2024, 15:01
Nardaran və Maştağada əməliyyat
– Müsəlman Birliyi Hərəkatının üzvü saxlanıldı / FOTO
16-03-2024, 14:33
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
“Qorxulu Tehran”: İranın Xəzərlə bağlı niyyətinin qaranlıq məqamları
– Təhlil
Sentyabrın 13-də İran XİN-in sözçüsü Səid Xətibzadə bəyanat verib: “Xəzəryanı ölkələrin ümumui razılığına əsasən, hövzədə digər ölkələrin hərbi mövcudluğu yolverilməzdir”.
Azərbaycanın Türkiyə ilə birlikdə sentyabrın 2-10-u aralığında Xəzər dənizində keçirdiyi birgə təlimlərlə bağlı sualı şərh edən Xətibzadə əlavə edib: “Xəzər dənizinin hüquqi rejimi haqqında Konvensiyada hərbi iştirak məsələsi açıq şəkildə izah olunub. Beş sahilyanı dövlətin razılaşmaları digər ölkələrin hövzədə hərbi varlığını qadağan edir. Xəzər dənizində Azərbaycan-Türkiyə birgə təlimləri məsələsi hazırda XİN-də araşdırılır”.
İran XİN-in Azərbaycan-Türkiyə birgə təliminin qanuniliyini aradrmasına etirazım yoxdur, qoy araşdırsın, amma bundan əvvəl Xəzərin hüquqi rejimi haqqında Konvensiyanın hələ də XİN-dən parlamentə niyə getmədiyini də.
3 il keçsə də...
Onilliklərlə davam edən mübahisələrdən və danışıqlardan sonra İran, Qazaxıstan, Azərbaycan, Rusiya və Türkmənistan 2018-ci il avqustun 12-də Aktau şəhərində Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyanı imzalayıblar. Konvensiyanın mətni milli parlamentlərdə təsdiqlənməlidir. Amma indiyə qədər yalnız Rusiya, Azərbaycan, Qazaxıstan və Türkmənistanın qanunverici orqanları sənədi ratifikasiya edib.
Bəs İran?
İqtidar müddəti bitmiş Həsən Ruhani hökuməti qanun layihəsini İslami Şura Məclisinə (parlamentə) göndərməyib.
Yubanma, ilk növbədə, Kremldə təşviş doğurur.
Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov bu il aprelin 8-də Konvensiyanın rəsmən qüvvəyə minməsi üçün İran Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyanı ən qısa müddətdə ratifikasiya ediləcəyinə ümidvarlığını bildirib.
Amma İran hökuməti yerində sayır.
Doğrudur, avqustun 10-da İranın Rusiyadakı səfiri Kazem Cəlali Moskvadakı Qorbaçov İctimai Diplomatiya Mərkəzində çıxışı zamanı qeyd edib:
“Ratifikasiya prosesi sürətlə gedir, hazırda hökumətimiz sənədi nəzərdən keçirir. Baxıldıqdan sonra ratifikasiya üçün parlamentə təqdim ediləcək”.
Niyə?
Kazem Cəlali yetərindən artıq nikbindir, ya da məlumatsızdır.
Zənnimcə, ratifikasiya prosesi uzanacaq.
24 maddəlik Konvensiya layihəsini hələ də ratifikasiya edilməməsinin əsas səbəbi Xəzər dənizində təməl xəttlərin müəyyən edilməsi ilə bağlı davam edən ekspert və texniki danışıqlardır.
Söhbət hər bir dövlətin daxili və ərazi sularının genişliyini təyin etmək metodu olaraq Konvensiyanın "Normal təməl xətt", "Düz təməl xətlər" anlayışlarından (Maddə 1) gedir.
İran sahillərinin Xəzərin cənub kənarı qatlanmış formada olduğundan Tehranın əsas problemi sənəddəki "Düz təməl xətlər" anlayışıdır.
"Düz təməl xətlər"...
...sahil boyunca müvafiq/uyğun nöqtələri birləşdirən və sahil xəttinin girintili olduğu yerlərdə və ya yaxınlığında sahil adalarının bir kənarının olduğu düz xətləri ifadə edir.
“Düz təməl xətlər”in qurulmasının dəqiq metodologiyasının Konvensiyanın bütün tərəfləri arasında ayrıca bir razılaşmada müəyyən edilməsi nəzərdə tutulur.
İran Xəzər dənizində cəmi 657 kilometrlik ən qısa sahil xəttinə malikdir.
Keçmiş SSRİ və İranı ayıran xətt də "Düz təməl xətt" prinsipinə əsaslanır.
Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiyasının imzalanmasından sonra, 13 avqust 2018-ci ildə İran Xarici İşlər Nazirliyi bir bəyanat yayımlayıb.
Həmin bəyanatda Konvensiyanın 1-ci maddəsinin 3-cü bəndində İranın xüsusi vəziyyətinin (coğrafi mövqeyinin) nəzərə alındığı vurğulanıb.
Bütün coğrafi amillər İran üçün düz təməl xəttlərin müəyyən edilməsinə mənfi təsir göstərir. Bunun əksinə olaraq, İranın iki Xəzər qonşusu – Türkmənistan və Azərbaycanın qabarıqlı sahilləri və düz xətləri çəkmək üçün kifayət qədər təməl nöqtələri təmin edən çoxsaylı adaları var və bununla da ərazi sularını İranla müqayisədə genişləndirirlər.
Bu şərtlər Tehranın Aktau şəhərində Konvensiyanın imzalanmasından əvvəl danışıqların son mərhələsində düz təməl xətləri müəyyənləşdirmək üçün xüsusi bir imtiyaz tələb etməsinə səbəb olub. İranın xahişi 2017-ci ilin dekabrında Xəzəryanı ölkələrin xarici işlər nazirlərinin toplantısında qəbul edilib.
Xəzərdə hərbi iştirak
Səid Xətibzadənin sözlərini qəribçiliyə salmağa dəyməz.
Konvensiya hövzədə təhlükəsizlik və hərbi mövcudluqla bağlı bir sıra müddəaları ehtiva edir.
O cümlədən:
Maddə 3
3) Xəzər regionunda təhlükəsizliyin və sabitliyin təmin edilməsi;
4) Xəzər dənizində Tərəflərin silahlanmasının sabit tarazlığının təmin edilməsi, bütün Tərəflərin maraqlarını nəzərə alaraq, bir-birinin təhlükəsizliyinə zərər vermədən, ağlabatan yetərlilik həddində hərbi tikinti aparmaq;
5) bütün Tərəflər arasında bağlanmış beynəlxalq müqavilələrə əsasən, regional təhlükəsizlik və sabitliyin gücləndirilməsi üçün ümumi səylərə uyğun olaraq, hərbi fəaliyyət sahəsində proqnozlaşdırıla bilən və şəffaflıq ruhunda razılaşdırılmış etimad tədbirlərinə riayət edilməsi;
6) Xəzər dənizində Tərəflərə aid olmayan silahlı qüvvələrin olmaması;
7) hər hansı bir Tərəfin hər hansı bir Tərəfə qarşı təcavüz və digər hərbi əməliyyatlar aparmaq üçün öz ərazisini digər dövlətlərə verməməsi;
Maddə 11 isə müəyyən qadağaları nəzərdə tutur:
6. Ərazi sularından keçmək, onun icrası zamanı aşağıdakı fəaliyyətlərdən hər hansı biri həyata keçirildikdə, sahil dövlətinin sülhünü, nizamını və təhlükəsizliyini pozmaq sayılır:
a) sahil dövlətinin suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə və ya siyasi müstəqilliyinə qarşı və ya hər hansı bir şəkildə BMT Nizamnaməsində təsbit edilən beynəlxalq hüququn prinsiplərini pozmaqla təhdid və ya güc tətbiqi;
b) hər hansı bir silahla edilən hər hansı manevr və ya məşq;
c) sahil dövlətinin müdafiəsinə və təhlükəsizliyinə xələl gətirmək üçün nəzərdə tutulmuş hər hansı bir təbliğat hərəkəti.
Son söz olaraq
Azərbaycan-Türkiyə birgə təlimləri sadalanmış məhdudiyyətlərin pozulduğunu iddia etməyə əsas vermir. Təlimlər Azərbaycanın milli sularında və Türkiyənin hərbi gəmiləri olmadan keçirilib.
Yeri gəlmişkən, tezliklə hövzədə Rusiya, Azərbaycan, İran və Qazaxıstan Xəzər dənizində birgə təlimlər keçirəcək.
Əziz Rzabəyli
Oxşar Xəbərlər
4 ölkə Xəzərdə birgə hərbi təlimlər keçirəcək
Türkiyə Müdafiə Nazirliyi birgə təlimlə bağlı bəyanat yaydı
Lavrov Xəzəryanı ölkələrin XİN başçılarının iclasında iştirak edəcək –Rusiya XİN
Xəbər lenti
XƏBƏRDARLIQ!
Bu gündən başlayaraq...
Ağcabədidə DƏHŞƏT:
qardaşı arvadını öldürdü
Göyçay sakini Şəhər Təsərrüfatı Birliyinin rəhbərliyindən şikayətçidir -
RƏSMİ QURUMLARA MÜRACİƏT
Məmurun sanitar işləyən xanımı niyə işə gəlmir?-
VİDEO
ƏHALİNİN NƏZƏRİNƏ:
Sabah saat 10:00-dan...
Sabiq deputat məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni "1 qara qəpiksiz almışam" dedi, videoçəkilişi gizlətdilər –
ŞOK GƏLİŞMƏ
Qeyri-sabit hava şəraiti nə vaxtadək davam edəcək?
Xırdalandakı baxça müdirinin şok səs yazısı –
Müəllimləri niyə təhdid edir – Video
İcazə alan taksi sürücüləri hansı üstünlüklərə malik olacaq?
“Oğlumun və özümün həyatım təhlükədədir” –
BİLƏSUVAR POLİS ŞÖBƏSİNİN ƏMƏKDAŞLARI HAQDA ŞOK İDDİALAR
Bu şəxslərə birdəfəlik maddi yardım veriləcək -
SƏRƏNCAM
Bakıda bəy ailə qurduğu qızı nikah masasında tərk etdi, sonra isə... –
TƏFƏRRÜAT
FHN-in idarə rəisi işçilərin məzuniyyət hüququnu pozub? -
FOTO
İcra hakimiyyətləri bu tarixdə ləğv ediləcək
İcra başçısının qardaşı oğlu:
“Anamı qan içində görəndən sonra atamı öldürməyə qərar verdim”
Azərbaycanda uşağa görə bu ailələrə 435 AZN pul veriləcək -
RƏSMİ
Deputatın qardaşı oğlu HƏDƏFƏ ÇEVRİLİR... -
ÇÜNKİ...
Dollar və avro GÖRÜN NEÇƏYƏ OLDU
Prezident İlham Əliyev BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul edib
Daha iki rəis müavini təqaüdə göndərildi -
ƏMR
Lənkəranda məktəbin acınacaqlı DURUMU -
"BURA MƏKTƏB DEMƏK OLARMI?"
Sabiq icra başçısına məxsus olduğu bildirilən klinika cərimələnir
Naxçıvanda 5 MİLYONLUQ YEYİNTİ müəmması... -
BU NƏDİ BELƏ?!
Bakıda küləkli hava nə vaxtadək davam edəcək?
SON DƏQİQƏ! Nazir əmr imzaladı:
Azərbaycanda YENİ PƏYVƏND...
Bu gün Əfv Məsələləri Komissiyasının iclası baş tutacaq
Əmrullayevin TENDER HOQQABAZLIĞI... -
DƏLİXANADIR, VALLAH...
Korrupsiya əməliyyatı:
Vəzifəli şəxslər cinayət başında tutulub - VİDEO
"VEYSƏLOĞLU" Aydın Talıbov, bu dünyanı oyuncaqmı bilirsən?-
Mansur Məmmədov
Milyonçu Adnan Əhmədzadənin "Rahat market"i işçiləri qula çevirib -
Qazidən şok faktlar
Qazaxda BİABIRÇILIQ: 3 min illik Tarixi abidə sökülüb üzərində obyekt tikilir -
FOTOLAR
İlham Əliyev bu qanunu təsdiqlədi
İbarhim Nehrəmlinin Qəbələdə törətdiyi ekoloji terrordan Muxtar Babayevin xəbəri varmı -
İLGİNC FAKTLAR
İvanişvilinin bəyanatının gizlinləri:
Gürcüstan sınaq qarşısında - TƏHLİL
Azərbaycanda daha bir bank bağlanır? -
RƏSMİ AÇIQLAMA
Vilayət Eyvazov onu DYP-yə rəis təyin etdi
Tovuzda qadının üzərinə benzin tökərək yandırmaqda şübhəli bilinən MƏMUR OĞLU həbs edilib -
TƏFƏRRÜAT
"Gürcüstan addım-addım yeni dinc demokratik inqilaba doğru gedir" -
XAQANİ CƏFƏRLİ
Gürcüstan parlamentində deputatlar arasında dava düşüb
Gömrük Komitəsi qanunsuz metodla “Lukoyl”dan dizel alır –
TƏFƏRRÜAT
Prezidentdən demarkasiya ilə bağlı mühüm açıqlama
Tbilisidə etirazlar toqquşmalara çevrildi, yaralılar və həbs olunanlar var
Parkda obyekti söküb böyütmək istədilər: işləri yarımçıq qaldı -
FOTO
MƏRKƏZİ BANK UÇOT DƏRƏCƏSİNİ ENDİRDİ -
Pul siyasəti ilə bağlı açıqlama yaydı
Bu, çox mühüm beynəlxalq platformadır -
Prezident
Bu gündən Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir
Tətil başlayır -
5 günlük istirahət...
Küləkli hava nə vaxtadək davam edəcək?
Sürücülük vəsiqəsinin alınması ilə bağlı YENİLİK:
Bu gündən başlayır
Tiflisdə aksiyada 3 polis yaralanıb
PRİZMA
"Gürcüstan addım-addım yeni dinc demokratik inqilaba doğru gedir" -
XAQANİ CƏFƏRLİ
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibəsi
Zeynəb Xanlarovadan SƏRT SÖZLƏR:
"Sübut edin ki, demişəm uşaqpulu verilməsin, 50 ildir..." + VİDEO
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibə
TƏHLİL
İvanişvilinin bəyanatının gizlinləri:
Gürcüstan sınaq qarşısında - TƏHLİL
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
XƏBƏRDARLIQ!
Bu gündən başlayaraq...
ƏHALİNİN NƏZƏRİNƏ:
Sabah saat 10:00-dan...
İcazə alan taksi sürücüləri hansı üstünlüklərə malik olacaq?
Bakıda bəy ailə qurduğu qızı nikah masasında tərk etdi, sonra isə... –
TƏFƏRRÜAT
Azərbaycanda uşağa görə bu ailələrə 435 AZN pul veriləcək -
RƏSMİ
Tətil başlayır -
5 günlük istirahət...
{sape_links}{sape_article}