Xırdalan-Sumqayıt-Xırdalan qatarlarının hərəkəti dayandırılır
Diqqət:
Bu universitetlərin diplomu Azərbaycanda TANINMIR!
GƏNCƏ-DAŞKƏSƏN RTİ-nin rəhbəri ELÇİN KƏRİMOVUN "bazar"ında Təranə Cəbrayılovanın POSTU
Xocalının daha bir kəndinə ilk köç-
FOTO
“Oturub uşaqlara normal dərslik yazmaq lazımdır” -
Nazir
“Şou-biznesin ən bahalı geyimləri –
Kim milyonluq zinətlərlə səhnəyə çıxır?
Bakıda bank kartlarından oğurluq edənlər saxlanıldı
İcra başçısı Məmməd Məmmədov 2 milyon manata bağ alıb?
“Atlas Medikal”da həkim olmayanlar pasiyentləri necə müayinə edir?
Mülki azərbaycanlıların öldürülməsi ilə bağlı sənədlər elan olundu
Bakıda bu şəxslər saxlanıldılar -
VİDEO
Dövlət məktəbləri üçün avtobuslar ayrılacaq? –
Nazirdən AÇIQLAMA
Əvvəlki
Sonrakı
Polşada HƏYƏCAN: Müdafiə qüvvələri təcili SƏFƏRBƏR EDİLDİ
10-09-2025, 10:22
Trampın planı dərc edildi
18-08-2025, 13:24
KİV: Türkiyə istənilən vaxt Rusiya və Ukrayna arasında vasitəçiliyi bərpa etməyə hazırdır
4-08-2025, 08:32
Ərdoğan İraqın baş naziri ilə PKK-nın tərksilah edilməsini müzakirə edib
13-07-2025, 14:49
NAXÇIVANDA DEPUTATI BIÇAQLAMAQ İSTƏDİLƏR –
Biabırçı olay + FOTO
4-07-2025, 23:20
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
“Qara xəbərlər”i media hansı formada təqdim etsin - peşəkarlar yol göstərir
Son günlər İmişlidəki məlum hadisə ilə bağlı həm sosial şəbəkədə, həm də peşəkar mediada, ayrı-ayrı platformalarda müzakirələr gedir. Lakin bir başqa müzakirə də ondan ibarətdir ki, bu cür məlumatlar mediada geniş şəkildə yayılmasın, verilməsin, müəyyən çərçivədə olsun. İctimai müzakirələrdə təklif olunur ki, media analoji xəbərləri senzura etsin. Bir qisim bu cür müzakirələri mediaya basqı kimi qiymətləndirir, digəri isə bunu normal yanaşma olduğunu qeyd edirlər.
Əslində müasir dünyada da tendensiya var ki, neqativ, xüsusən də intihar, zorlanma, avtoqəzalar kimi cəmiyyətin əhvalını korlayan, onu mənfi emosiyalarla yükləyən məlumatlar mediada o qədər də işıqlandırılmasın. Avropa mediası buna xeyli əməl edir, amma Azərbaycanda, əksinə, hadisənin ictimailəşdirilməsi, günlərlə müzakirə edilməsi dəbdir.
Qeyd edək ki, noyabrın 2-də MTRŞ sədri İsmət Səttarov bu məsələ ilə bağlı televiziya rəhbərlərini yığıb, diskussiya aparıb və bildirib ki, bu tip xəbərlərin çox verilməsi məqsədəuyğun deyil. Həmçinin qeyd edib ki, müxtəlif cinayət əməlləri ilə bağlı azyaşlıların kimliyini efirdə açıq şəkildə yayılması yanlışdır:
“Azərbaycan və ümumən digər ölkələrdə jurnalistlərin peşə etikası kodeksində bu məsələ açıq şəkildə əksini tapmışdır ki, uşaqlar cinsi istismara məruz qalıbsa, yaxud cinayət törədibsə, efirdə onların anonimliyi qorunmalı, proqramlarda hadisələr təqdim olunduqda şəxsi toxunulmazılıq ilə bağlı tələbələrə əməl olunmalıdır - üz göstərilməməli, ad və soyad dəyişdirilməli, zərərçəkənin tanınması və bununla da əlavə psixoloji təzyiqə məruz qalmaması üçün lazımi tədbirlər görülməlidir. Baş vermiş hadisənin ümumi və ya birtərəfli şərh olunması, zərərçəkmiş uşaqlardan müsahibə alınması, subyektiv fikir yürüdülməsi, hadisə ətrafında sosial şəbəkələrdə gedən müzakirələrin ümumölkə efirinə daşınması yolverilməzdir”.
Bəs medianın tanınmış simaları bu haqda nə düşünür?
Neqativ xəbərləri media ictimailəşdirsinmi? Məsələn, intihar, ağır avtoqəza, zorlama, sui-qəsd və s. bu tip informasiyalar medianın gündəmində aparıcı mövzu kimi olmalıdırmı?
“Yeni Müsavat” qəzetinin baş redaktoru Azər Ayxan məsələyə bu cür mövqe bildirdi:
“Neqativ xəbərlərin mətbuatda geniş yayılmasının qarşısını almaq mümkün deyil. Biz yazmasaq, sosial şəbəkələrdə müzakirə olunacaq, yayılacaq. Xəbəri gizlətmək, ört-basdır eləmək dövrü keçib. Mən jurnalist kimi, vətəndaş kimi intihar, avtoqəza, zorlama, sui-qəsd və s. bu tip informasiyaların çox yayılmasının əleyhinəyəm. Bəzi Avropa ölkələri məsələni həll edib. Media bu cür məlumatları ya vermir, ya da çox az yer ayırır. Bizim kimi manşetə daşımır, günlərlə dartışmır. Qərb mediası daha çox ”Oldu-bitdi!" prinsipi ilə işləyir. Azərbaycanda da buna təşəbbüslər olur, amma bizdə alınmır. Cəmiyyət olaraq neqativə, ağrı-acı yaşamağa meylliyik. Ürəyimiz gedir bəd xəbərdən ötrü. Toyda muğama qulaq asıb ağlayan cəmiyyətik. Xəstəxanadan çıxan kimi həkimin yazdığı resepti, qızdırmasını ölçən kimi termometrin şəklini feysbuka qoyub, ağlaşma quranlarla, özündən başqa kimsəni maraqlandırmayan məişət “dərdini” dəvə kimi minib üstümüzə sürənlərlə çətindir. Əksəriyyət neqativ xəbər istəyir, tələb edir. Kimsə deməsin ki, dərdimiz çoxdur, millətin günü ağır keçir və s. Əsla, onunla bağlı deyil. Bu, tarixdən gələn, millətin genetik kodu və yaşam tərzi ilə əlaqədardır. Savaşlara, dinlərə, folklora, tarixə, bu günə, hətta qəhrəmanlığa yanaşmada bu ağlaşma ənənəsinə sadiqliyi qoruyub saxlayırıq".
Azər Ayxan: “Neqativ xəbərləri gərəyindən artıq yaymaq pis əməllərin şüuraltı təbliğatına işləyir”
Azər Ayxan qeyd edib ki, neqativ məlumatların mətbuatda işıqlandırılması yönündə keçirilən diskussiyaları, müzakirələri media azadlığına qarşı addım adlandırmaq isə doğru yanaşma deyil: “Ya məlumatsızlıqdan irəli gəlir, ya qərəzdən. İctimai müzakirələr niyə media azadlığını pozmaq kimi qiymətləndirilsin? Tutaq ki, azyaşlı qızın atalığı tərəfindən zorlanmasını aidiyyəti qurumlar öz aralarında müzakirə etsə, həm yaranmış problemlə bağlı addımlar atsalar, həm də gələcəkdə bu halların qarşısının alınması üçün təkliflər hazırlasalar daha yaxşı olmazmı? İctimai basqı, sosial şəbəkə hay-küyü bəzən dövlət qurumlarını lazımi anda adekvat tədbirlər görməkdən yayındırır. Bu hadisə mənim, sənin, onun həyatını, gündəmini niyə işğal eləsin ki?! Hansısa valideynin ailəsi, övladları ilə maraqlanmaması, eyş-işrətə aludəçiliyi bu cür acı nəticələrə gətirib çıxarır. Ailələrin günahının, valideynlərin məsuliyyətsizliyinin altını sonda xalq olaraq hamı çəkir. Bir ailədə baş verən neqativ olayı cəmiyyətin, dövlətin ayağına yazmaq, bunu günlərlə müzakirə etmək əslində o cür halları şüuraltı təbliğ etməyə bərabərdir.
Avropa neqativ xəbərçilikdən həm də buna görə imtina edir ki, bunu yaymaq, günlərlə müzakirə etmək bilincaltı təbliğata gətirib çıxarır. Dəlinin yadına daş salır. Cəmiyyəti mənfi yüklü xəbərlərdən uzaq tutmaq lazımdır. Bu, insanları daha vacib mövzulardan, hədəflərdən yayındırır".
Qulu Məhərrəmli: “Media neqativ xəbərləri verə bilər, amma neqativ xəbərlərin üzərində siyasət qura bilməz”
Tanınmış media eksperti, professor Qulu Məhərrəmli isə qeyd etdi ki, media neqativ xəbərləri verə bilər, amma neqativ xəbərlərin üzərində siyasət qura bilməz:
“Çox təəssüf ki, bizim saytlarda neqativ xəbərlər həddindən artıq çoxdur. Kriminal, oğurluq, zorlama, zorakılıq və sairə. Müşahidə edirik ki, bütün media bunun üstündədir. Məsələn, media, xüsusən də ənənəvi medianın İmişlidə olan hadisəni bu qədər geniş yayması doğru deyil. Bu, psixi pozuntusu olan bir adamın törətdiyi davranış, cinayət hərəkətidir. Bunun ətrafında bu qədər hay-küy qaldırmaq yanlışdır. Çünki bu, yayılmış, xarakterik hadisə deyil. Elə hadisə var ki, onları işıqlandırmağımız daha çox ziyan verir nəinki işıqlandırmamaq. Ona görə də diqqətli, həssas olmalı, xəbərləri seçəndə peşəkar yanaşmalı, onları xeyli götür-qoy etməliyik.
Yəni tamamilə nöqsanların, neqativlərin üstündə siyasət qurmalı deyilik. Çox təəssüf ki, saytlar, digər media platformaları İP, oxucu toplamaq üçün bunlardan istifadə edir. Vaxtilə bizim özəl televiziyalar yalnız bununla bağlı verilişlər, müzakirələr aparırdılar ki, tamaşaçı auditoriyası toplasınlar. Bu cür yanaşma yanlışdır. Özünə hörmət edən media qurumu, sayt bu cür məlumatları verərkən çox diqqətli olmalıdır. Biz daha çox nəyin cəmiyyətə fayda, nəyin zərər verəcəyini dəqiq ölçüb-biçməliyik. Bunun üçün də peşəkarlıq, yaxşı redaktor intuisiyası olmalıdır. Ona görə də ictimai maraqlardan çıxış edən medianın peşəkar davranması çox önəmlidir".
Sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu da qeyd etdi ki, informasiya ilə çox ehtiyatlı işləmək lazımdır:
“Çünki insanın davranışına təsir edən dörd mühüm amil var: şəxsi keyfiyyətlər, mühit, aldığı informasiya və üstünlük verdiyi dəyərlər. Beləliklə, informasiyanın bu cür yayılması elə mühitə, dəyərlərə, insanın şəxsi keyfiyyətlərinə də təsir edir. Çünki elə informasiyalar var ki, onlar insandakı neqativ xüsusiyyətləri bloklayır, onun inkişaf etməsinə imkan vermir, eləsi də var ki, əksinə. Ona görə də informasiya ilə işləmək mədəniyyəti sahəsində xeyli işlər görməliyik.
Əhməd Qəşəmoğlu: “İndi nə qədər atalığı olan qızlar qorxu içində yaşayır”
İndiki vaxtda aydındır ki, neqativ xarakterli informasiyaların cəmiyyətdə çoxalması birmənalı olaraq, heç bir şübhə etmədən cəmiyyətimizə pis təsir edir. İndi valeologiya adlı elm sahəsi inkişaf etməkdədir. Bu, informasiyaların, sözlərin, müxtəlif hərflərin ailədə, cəmiyyətdə yaratdığı energetikanı öyrənir. Bununla bağlı kifayət qədər maraqlı nəticələr var. Belə şeylər insanlara aldığı informasiyalara görə təsir edir, davranışlarında çox xoşagəlməyən təsiri olur. Əlbəttə ki, ölkədə hər psixologiyada insan var. Hər psixologiya da informasiyaları yalnız jurnalistlərin nəzərdə tutduğu demokratik dəyərlərə uyğun olaraq qəbul etmir. Müxtəlif şəkildə qəbul edir və bu da xoşagəlməz nəticələr yaradır.
Məlum olduğu kimi, İmişlidə çox axmaq bir hadisə baş verib. Bu, artıq bir nümunə kimi olacaq. Bəzən bununla bağlı araşdırmalar aparır, müzakirələr edirəm. İnsanlar deyir ki, belə şeyləri eşidəndə bu onlara pis təsir edir. İndi bu xəbəri eşidən azyaşlı qızlar evdə atalıqlarından qorxacaq. Nəinki qorxacaq, başqa gözlə baxa bilər və bu çox pisdir.
Ona görə də bir daha qeyd edirəm ki, belə hadisələri bu şəkildə hallandırmaq olmaz. Arzu edirəm ki, gələcəkdə Azərbaycan mühitində yeni bir mövzu gündəmə gətirək - informasiyadan istifadə mədəniyyəti".
Oxşar Xəbərlər
MTRŞ sədri televiziyaları tənqid edib
Azərbaycan mediası: mövcud reallıqlar və problemlər – Nə etməliyik? / I hissə
Əflatun Amaşov: Savadı olmayanlar da onlayn mediada meydan tapıblar
Azərbaycanda referendum təklif olunur
Xəbər lenti
Sürücülərin DİQQƏTİNƏ:
Bakıda bu yol bağlanır
Xırdalan-Sumqayıt-Xırdalan qatarlarının hərəkəti dayandırılır
Diqqət:
Bu universitetlərin diplomu Azərbaycanda TANINMIR!
Riskli hava bu tarixə qədər davam edəcək –
Bakı sakinlərinə XƏBƏRDARLIQ!
GƏNCƏ-DAŞKƏSƏN RTİ-nin rəhbəri ELÇİN KƏRİMOVUN "bazar"ında Təranə Cəbrayılovanın POSTU
Xocalının daha bir kəndinə ilk köç-
FOTO
“Oturub uşaqlara normal dərslik yazmaq lazımdır” -
Nazir
“Şou-biznesin ən bahalı geyimləri –
Kim milyonluq zinətlərlə səhnəyə çıxır?
Bakıda bank kartlarından oğurluq edənlər saxlanıldı
İcra başçısı Məmməd Məmmədov 2 milyon manata bağ alıb?
“Atlas Medikal”da həkim olmayanlar pasiyentləri necə müayinə edir?
Mülki azərbaycanlıların öldürülməsi ilə bağlı sənədlər elan olundu
Bakıda bu şəxslər saxlanıldılar -
VİDEO
Dövlət məktəbləri üçün avtobuslar ayrılacaq? –
Nazirdən AÇIQLAMA
SOCAR rəsmisinin rumın qızla gizli eşq macərası... -
FOTO
Keçmiş müdafiə naziri həbs edildi
Nəsimi rayonunda oğurluq edən şəxslər saxlanıldı
Bakı Şəhər DYP İdarəsinin yeni tədris ilinin başlanması ilə əlaqədar hərəkət iştirakçılarına MÜRACİƏTİ
Bu məzunların diplomu niyə tanınmır? -
Ekspert
Problemli kreditlər sürətlə artır:
nə baş verir?
Ətin qiyməti buna görə artır -
AÇIQLAMA
“Onlar oxucuya, izləyiciyə nümunə ola bilməz!” –
ŞOK AÇIQLAMA
Sahil Babayev TƏBİB və İTS-də nələrin izinə düşüb? - İlginc detallar
Emin Ağalarovun Moskvadakı restoranları bağlandı
İlham Əliyev: Qlobal Liderlik və Beynəlxalq Nüfuz- Yengibar Əliyev yazır
Nazir Vilayət Eyvazov Qazaxıstan DİN-in nümayəndə heyəti ilə görüşüb
Sentyabrın müavinət və təqaüdləri bu tarixdə ödəniləcək
“Sovet stajı” olanların pensiyaları artacaq
Paytaxta külli miqdarda narkotik vasitə və psixotrop maddə gətirmək istəyən şəxs Cəlilabadda saxlanılıb.
“Quran”ı yandırması ilə gündəm olan Elxan Nəbiyev vəfat etdi
Günün ikinci yarısı hava dəyişəcək -
Əhaliyə xəbərdarlıq
Mingəçevirdə yeniyetmə küçədə bıçaqlandı - Şübhəli məktəb yoldaşıdır
Polşada HƏYƏCAN: Müdafiə qüvvələri təcili SƏFƏRBƏR EDİLDİ
Nazir Vilayət Eyvazov Qazaxıstan DİN-in nümayəndə heyəti ilə görüşüb
Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyətinin yarım milyonluq tenderinə “stop” qoyuldu
Pakistanlı MBA tələbələri “Ulduz” şokolad fabrikində istehsalat turunda iştirak ediblər
Ceyhun Bayramov Aİ-nin yeni səfirini qəbul etdi
“Sərvət İnşaat”ın 1.5 milyon manat vergi borcu üzə çıxdı -
Sahibi görün kim imiş
“Ricon” MMC aylardır işçilərin maaşını vermir
“Elçin Babayev BDU-nu dədə mülkü kimi idarə edir”
Saatlıda çətənə kollarının kultivasiyasını təşkil edən qadın saxlanılıb
Zəngəzur dəhlizi yaxın gələcəkdə... -
İlham Əliyev
Fəda Abbasov Elçin Zeynalovla necə anlaşdı? –
Direktor daha yüksək vəzifəyə hazırlaşır?
Ramiz Mehdiyev icra başçısının ona hədiyyə etdiyi villanı da satışa çıxarıb
DİN BNMİ əməliyyat keçirib 60 kq narkotik vasitə aşkarlanıb
Prezident forum iştirakçılarına müraciət ünvanladı
“3 ildir nəvəmi görə bilmirəm” -
Aqil M.Quliyev
Neft bahalaşmaqda davam edir
Bəzi ərazilərdə İŞIQ OLMAYACAQ
Buzovnada insanlara satılan dönər at ətindən imiş:
"FQ Foodex" MMC İFŞA EDİLDİ
PRİZMA
İlham Əliyev: Qlobal Liderlik və Beynəlxalq Nüfuz- Yengibar Əliyev yazır
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
“RAMİZ MEHDİYEVLƏ TELEFONDA ÇOX CİDDİ SÖHBƏTİMİZ OLDU...”
- “Eldar Mahmudov mənə hər zaman hörmətlə yanaşıb”
Himnimizin müəllifi kimdir?
-MÜSAHİBƏ
“İnsanın kim olduğu deyil, kim olmağa qərar verdiyi önəmlidir”
- MÜSAHİBƏ
Müxalifətin yeni parlamenti boykot cəhdləri hüquqi nəticə verməyəcək
44 günlük müharibədə ona görə qalib gəldik ki, Rusiya...
“Mən birlik layihələrinin könüllüsüyəm"
– CƏLAL QURBANOV
TƏHLİL
8 avqust- Rusiyanın və İranın ikiqat məğlubiyyəti
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
Sürücülərin DİQQƏTİNƏ:
Bakıda bu yol bağlanır
Riskli hava bu tarixə qədər davam edəcək –
Bakı sakinlərinə XƏBƏRDARLIQ!
Sentyabrın müavinət və təqaüdləri bu tarixdə ödəniləcək
“Sovet stajı” olanların pensiyaları artacaq
“Quran”ı yandırması ilə gündəm olan Elxan Nəbiyev vəfat etdi
Günün ikinci yarısı hava dəyişəcək -
Əhaliyə xəbərdarlıq