Ermənilərin Bütöv Azərbaycan TƏLAŞI

 

"İranın dağılması vəziyyətində Güney Azərbaycan Azərbaycan Respublikasına birləşə bilər”.Bunu erməni politoloq Aşot Sərkisyan deyib. Siyasətçi qeyd edir ki, İran sərhədləri də Ermənistana təhlükə yaradır: ”Nəticədə Böyük Azərbaycan yaranacaq ki, bu vəziyyətdə də Azərbaycanın qarşısını almaq mümkün olmayacaq. Hesab etmək olar ki, Rusiyanın Ermənistana önəm verməsi, bunun qarşısının alınmasına yönəlib”. Erməni politoloq Aşot Sərkisyan hesab edir ki, Rusiyadan İrəvana verilən hərbi dəstək Ermənistan-İran və Ermənistan-Türkiyə sərhədlərinin qorunması ilə bağlıdır: 

"Ermənistan bölgədə təcrid edilmiş vəziyyətdədir.Türkiyə-Azərbaycan tandeminə qarşı Ermənistan-Rusiya yaxınlaşması ən yaxşı seçimdir. Çünki Suriya, İraq və Kiprdə (Kıbrıs) hərbi cəhətdən möhkəmlənən Türkiyə Ermənistana da hərbi müdaxilə edə bilər. Buna görə də, real vəziyyətə baxsaq, Ermənistanın Rusiya ilə strateji və tərəfdaşlıq əlaqələrini inkişaf etdirməkdən başqa alternativi yoxdur.Rusiya Ermənistanın təhlükəsizliyini və xalqının fiziki varlığını təmin edən bir ölkədir”.

Qeyd edək ki, Ermənistan ABŞ-ın İrana qarşı sanksiyalarından narahatlığını gizlətmir.ABŞ prezidentinin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Con Bolton oktyabr ayında İrəvana səfəri zamanı Ermənistanın qarşısında İranla ticarət-maliyyə əməliyyatlarını məhdudlaşdırmaq şərtini qoyub.Eyni zamanda Con Bolton İrana sanksiyalar şəraitində Ermənistanla sərhədin ABŞ üçün çox həssas və strateji bir məsələ olduğunu bəyan edib.ABŞ rəsmisinin bu bəyanatları Ermənistanda ciddi narahatlıq doğurub.Erməni siyasətçiləri hesab edir ki, İrana qarşı sərt sanksiyaların tətbiqi və Tehran rejiminin çöküşü Ermənistanın əsas nəfəsliyinin bağlanması ilə nəticələnə bilər.Bu baxımdan, İranda rejimə qarşı kütləvi etiraz aksiyalarının başlanacağı proqnozlaşdırılır. Həmçinin Cənubi Azərbaycanda yaşayan 35 milyon soydaşımızın milli azadlıq uğrunda mübarizəyə qalxması Ermənistanın İran dövləti ilə əlaqələrinin kəsilməsinə səbəb ola bilər. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar Azərbaycan və Türkiyə ilə sərhədləri bağlı olan Ermənistan əsas müttəfiqi olan Tehran rejimini itirərsə, cənubdan da tam blokada vəziyyətinə düşəcək.

Ermənistan sanksiyalar nəticəsində Güney Azərbaycanın müstəqillik qazanmasını özü üçün təhlükə hesab edir.Maraqlıdır, Aşot Sərkisyanın həyəcan təbili çalması nə qədər realdır?Ümumiyyətlə, bütöv Azərbaycanın yaranması Ermənistan üçün hansı təhlükələr yaradır?

"Orta Doğu” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Sədrəddin Soltan "Cümhuriyət” qəzetinə bildirib ki, erməni politoloq avantüra ilə məşğuldur:

"İndiki halda nə İranın parçalanması, nə də bütöv Azərbaycanın yaranması məsələsi gündəlikdə deyil. Sadəcə olaraq erməni politoloq məlum çıxışı ilə İran və Rusiyanın Azərbaycana təzyiqlər artırmasını nəzərdə tutur.Onun bu çıxışı Azərbaycanı İranın və Rusiyanın gözündən salmağa hesablanıb. Əvvəllər erməni şair Zori Balayan deyirdi ki, hər tərəfimiz türklərdir və biz nəfəs ala bilmirik, boğuluruq. Zori Balayan Türkiyə, Azərbaycan, Gürcüstan və cənub türklərini nəzərdə tuturdu. Buna görə də ermənilərin özünü blokada hiss etdiklərini yazırdı. Perspektivdə bütöv Azərbaycanın yaranmasını Ermənistan özü üçün təhlükə hesab edir.İllər uzunu Almaniya ilə Fransa müharibə aparıb.Almaniyanın bütövləşməsi Avropa üçün heç bir təhlükə yaratmadı. Əksinə, Avropanın inkişaf etməsinə öz töhfəsini verdi. Bu, həm də iqtisadi, təhlükəsizlik və digər məsələlərdə dünyanın inkişaf etməsinə təkan verdi. Eləcə də bu gün Cənubi və Şimali Koreyanın birləşməsi istiqamətində məsələlər müzakirə olunur.Təbii ki, bu da sərfəlidir. Bu baxımdan ermənilərin Azərbaycanın bütövləşməsi kimi ideyadan vahiməyə düşməsi, sadəcə olaraq erməni xislətindən başqa bir şey deyil. Hazırda dünya gündəmində İrandakı rejimin islah olunması məsələsi var. Necə islah olunacaq, bu artıq o planı həyata keçirdən dövlətlərin və İrandakı siyasi qüvvələrin məsələsidir.Bunun Ermənistana heç bir aidiyyəti yoxdur”.

Şərqşünas İrana qarşı 12 maddəlik şərt irəli sürüldüyünü və iki mərhələli sanksiya paketinin birinci mərhələsinin başa çatdığını da deyib: 

"Məhdudlaşdırıcı tədbirin ikinci mərhələsi 180 gün sürəcək. 6 maddəlik sanksiya paketinin birinci maddəsi İslam Respublikasının Gəmiçilik Nəqliyyatı xətlərini, Cənub Gəmiçilik Nəqliyyatı Xətti kimi şirkətlər və onlara bağlı müəssisələri əhatə edir.İkinci və üçüncü maddələr neft sektoruna aiddir.Bu, İranın Milli Neft Şirkəti (NİOC) və Milli Tanker Şirkəti (NİTC) kimi qurumları əhatə edir.Bundan başqa, İrandan xam neft və neft, neft-kimya məhsullarının satın alınması beynəlxalq məhdudlaşdırıcı tədbirlərə daxil edilib.Dördüncü maddə İran Mərkəzi Bankı və ölkənin bəzi maliyyə qurumlarına aiddir.Beş və altıncı maddələr isə vasitəçilik və sığorta şirkətləri ilə İranın energetika sektoruna tətbiq olunan məhdudiyyətlərlə bağlıdır”.

Sədrəddin Soltanın sözlərinə görə, İrana tətbiq olunan sanksiya Ermənistana da problem yaradır: 

"Ermənistan bilir ki, ABŞ-ın tətbiq etdiyi son sanksiyada 8 ölkəyə İran neftinin idxalı üçün güzəşt edilib. Həmin dövlətlərin arasında Türkiyə, Hindistan, Yaponiya və Cənubi Koreya da var. Azərbaycanın "Şahdəniz" yatağından hasil edilən təbii qazı Türkiyə ərazisindən keçərək Avropaya çatdıracaq boru xətti də sanksiya tətbiq olunmayan layihələr siyahısına salınıb. Güzəşt tətbiq edilən dövlətlər ABŞ-ın bu addımının qarşılığında qiymət artımının qarşısını almaq üçün ümumi neft idxalını azaltmaq öhdəliyini də götürüblər.

ABŞ-ın bu davranışı qarşısında onların borclu qalmamağa çalışacaqlarını və bu məsələdə Ağ Evə başqa sahədə dəstək verəcəklərini gözləmək olar.Məlumdur ki, Ermənistan İrandan təbii qazdan tutmuş, bir çox ərzaq və qeyri-ərzaq məhsullarını idxal edir.Ermənistanın əsas iqtisadi partnyoru olduğu İran və Rusiya ABŞ-ın sanksiyası altındadır.Rəsmi İrəvanın ABŞ-ın sanksiyalar tətbiq etdiyi dövlətlərlə əməkdaşlığı perspektivdə Ermənistanın özünə təzyiqləri artıra bilər”.
 


Oxşar Xəbərlər

Xəbər lenti