2025-ci il oktyabrın 21-də Astanada keçirilən Azərbaycan–Qazaxıstan Ali Dövlətlərarası Şuranın ikinci iclası və Prezident İlham Əliyevin mətbuata verdiyi bəyanat iki qardaş dövlətin strateji tərəfdaşlığında yeni mərhələnin başlanğıcını təsdiqlədi.

Dövlət başçılarının görüşü təkcə ikitərəfli əməkdaşlığın möhkəmlənməsi deyil, həm də Türk Dünyasının inteqrasiya xəritəsinin dərinləşməsi, Avrasiya regionunun siyasi və iqtisadi konfiqurasiyasında yeni güc balansının formalaşması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.

Beynəlxalq platformalarda strateji həmrəylik

Prezident İlham Əliyev çıxışında Azərbaycanın və Qazaxıstanın beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində bir-birinə göstərdiyi dəstəyi xüsusi vurğuladı. Ölkələrimizin BMT, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, Türk Dövlətləri Təşkilatı və digər beynəlxalq qurumlarda daim bir-birini dəstəkləməsi bu münasibətlərin etibarlı siyasi dayağını formalaşdırır.

Qazaxıstan Prezidentinin yaxın zamanda Azərbaycana səfəri və Türk Dövlətləri Sammitində fəal iştirakı bu əməkdaşlığın ardıcıl və qarşılıqlı etimada əsaslandığını təsdiq edir.

Prezident İlham Əliyev gələn il Bakıda keçiriləcək İƏT Sammiti və Asiyada Qarşılıqlı Fəaliyyət və Etimad Tədbirləri Müşavirəsinin Sammitinə Qazaxıstan liderinin fəxri qonaq kimi qatılacağına inam ifadə etməklə, iki ölkənin beynəlxalq siyasətdə vahid mövqedən çıxış etdiyini diqqətə çatdırdı. Bu, Azərbaycan–Qazaxıstan münasibətlərinin regional əməkdaşlıqdan qlobal koordinasiya səviyyəsinə yüksəldiyini göstərir.

Qarabağın dirçəlişində qardaş Qazaxıstanın rolu

Azərbaycan Prezidenti xüsusi vurğuladı ki, Qazaxıstan xalqı və Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev Qarabağın bərpasında mənəvi və praktiki dəstək göstərən ilk ölkələrdəndir.

Füzulidə açılmış Kurmanqazı adına Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzi bu həmrəyliyin rəmzinə çevrilib – o, həm regionun təhsil və yaradıcılıq ocağı, həm də xalqlarımız arasındakı qardaşlıq körpüsünün simvoludur.

Bu layihə təkcə bir mədəni təşəbbüs deyil, həm də “Böyük Qayıdış” konsepsiyasının beynəlxalq həmrəylik üzərində qurulan təməl elementidir.

Zəngəzur dəhlizi – Avrasiyanın yeni strateji arteriyası

İlham Əliyev çıxışında Zəngəzur dəhlizinin strateji əhəmiyyətini önə çəkərək bildirdi ki, Azərbaycan ərazisində avtomobil və dəmir yolu bağlantıları gələn ilin ortalarınadək tam hazır olacaq.

Dəhlizin 2028-ci ilin sonuna qədər açılması Orta Dəhlizin imkanlarını daha da genişləndirəcək və Asiya ilə Avropanı birləşdirən müasir, yüksək standartlı logistika xəritəsini formalaşdıracaq.

Bu kontekstdə Vaşinqton Sammitində qəbul edilmiş TRIPP layihəsi regionun nəqliyyat sistemində yeni səhifə açır. Layihə, Prezident Donald Trampın təşəbbüsü ilə adlandırılaraq, Türk və Avrasiya ölkələrinin iqtisadi inteqrasiyasına yeni dinamika gətirir.

Zəngəzur marşrutu üzrə 15 milyon tonluq illik yük dövriyyəsi hədəfi, Azərbaycanın geoiqtisadi rolunu daha da möhkəmləndirəcək və regionda enerji və nəqliyyat mərkəzi kimi lider mövqeyini təsdiqləyəcək.

Daimi iqtisadi tərəfdaşlıq və investisiya modeli

Prezident İlham Əliyev Hökumətlərarası Komissiyanın uğurlu nəticələrini qeyd edərək, iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsinin artdığını, Birgə İnvestisiya Fondunun fəaliyyətə başladığını bildirdi. Fond çərçivəsində bir neçə konkret layihənin icrası iqtisadi əməkdaşlığın institusional dayanıqlığını gücləndirir.

Bu yanaşma Azərbaycan və Qazaxıstanın qarşılıqlı investisiya modelini regional səviyyədən qlobal səviyyəyə çıxarır.

Energetika və mədəni diplomatiya – strateji enerji xətti

Energetika sahəsində əməkdaşlıq xüsusilə Xəzər dənizinin dibi ilə elektrik kabeli layihəsi üzərində qurulub. Bu, regionda bərpaolunan enerji və enerji təhlükəsizliyi istiqamətində yeni imkanlar açır.

Eyni zamanda, Prezident İlham Əliyev mədəni-humanitar əməkdaşlığın sistemli şəkildə davam etdirilməsinin vacibliyini qeyd edib. Azərbaycan və Qazaxıstanda keçirilən qarşılıqlı Mədəniyyət Günləri xalqlar arasında tarixi bağları möhkəmləndirməklə yanaşı, Türk sivilizasiyasının ortaq dəyərlərinin təbliğinə xidmət edir.

Sülhün yeni reallığı və regional sabitlik

Dövlət başçısının vurğuladığı kimi, iki ildən az müddətdə sülh sazişinin paraflanması regionda sabitliyin bərqərar olduğunu göstərir. Bu, həm Azərbaycan və Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşması, həm də bütün Cənubi Qafqazın geosiyasi transformasiyası baxımından tarixi hadisədir.

Prezident İlham Əliyev qeyd edib ki, ABŞ Prezidenti Donald Trampın vasitəçiliyi ilə imzalanan saziş uzunmüddətli münaqişəyə son qoymaqla yanaşı, Avrasiya məkanında yeni iqtisadi inteqrasiya platforması yaradıb.

Astanada keçirilən bu görüş Azərbaycan–Qazaxıstan strateji tərəfdaşlığının təkamülündə dönüş nöqtəsi oldu.

Bu tərəfdaşlıq artıq yalnız diplomatik və iqtisadi müstəvini deyil, həm də geosiyasi, mədəni və sivilizasion məna daşıyan yeni mərhələni ifadə edir.

Prezident İlham Əliyevin bəyanatı göstərdi ki, Azərbaycan və Qazaxıstan Türk dünyasının birləşdirici dayaqları kimi çıxış edir, Orta Dəhliz, enerji inteqrasiyası və mədəni əməkdaşlıq vasitəsilə Avrasiya qitəsinin gələcək siyasi-iqtisadi nizamının formalaşmasında mühüm rol oynayır.

Fatma Xıdırlı

Beyləqan Rayon İcra Hakimiyyəti başçısı aparatının ictimai-siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin baş məsləhətçisi

Sozcu..info