Sülh planında hər iki tərəfin maraqları nəzərə alınmalı idi. Lakin ilhaq hərəkəti istənilən anlaşmanı heçə endirir, çünki İsrail plan üzrə gələcək danışıqlardan əldə edəcəyi mükafatları artıq indidən qazanıb. Fələstinlilər üçün hər hansı bir fayda, hər iki tərəfin planı nəzərdən keçirəcəyi zaman, Tramp administrasiyası tərəfindən təyin olunan dörd illik müddətə qalır.

Keçmişdə İsrail qeyri-maddi sülh vədinə görə maddi ərazi aktivləri verdiyindən şikayət edib. İndi Fələstin torpaqları digər meyarlardan asılı olarkən, İsrail dərhal ərazi qazanacaq. İlhaq planlarının qəfil aktuallığı, həm də İsraildəki seçki ərəfəsində fələstinlilərə ərazi ayırma perspektivlərini poza bilər.

Həmçinin, ilhaq planları, əvvəllər Fələstinin mövqeyini dəstəkləyən, yeni sülh planına rəsmi müsbət təpki verən ərəb dövlətlərini də ondan uzaqlaşdıra bilər. Bu, ərəblərin İsrailə münasibətində baş verən son seysmik dəyişikliyi əks etdirir. Bölgə rəhbərlərinin çoxu indi hesab edirlər ki, ABŞ Yaxın Şərqdən geri çəkilsə, İsrail təkcə ərəb dövlətlərinin üzləşdikləri təhdidlərə qarşı lazımlı bir vasitə deyil, eyni zamanda, potensial faydalı müttəfiqdir. Təəssüf ki, İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun siyasi mənfəət üçün ilhaqı istəməsi İsraillə ərəb dövlətləri arasında yaranan uyğunluğu poza bilər. Ərəb liderləri, əlbəttə, hətta dolayı yolla İsrailə Fələstin ərazisini ilhaq etmədə köməkçi kimi görünmək istəməzlər.

İstehzaya baxın, Fələstin Muxtariyyətinin lideri Mahmud Abbas bu günə qədər onu dəstəkləyən ərəbləri səfərbər edə bilmir. Əksinə, onların ilkin cavabları plana münasibət bildirməyərək fələstinlilər və israillilər arasında birbaşa danışıqlar aparmağa çağırışdır. Bəziləri hətta müsbət töhfə verdiyinə görə administrasiyanı tərifləyib. Lakin təcili olaraq ilhaqa başlamış Netanyahu bəlkə də gələn həftə Abbası xilas edəcək, bəlkə də ən qısa müddətdə ərəb liderlərini İsrailin birtərəfli hərəkətlərinə təpki verməyə və Abbasın yadlaşdırılması kampaniyasını gerçəkləşdirməyə məcbur edəcək.

Onlar Tramp planını rədd etdikdən sonra yəqin ki, Abbas BMT Təhlükəsizlik Şurasına müraciət edəcək, ABŞ-ın və İsrailin nə qədər təcrid olunduğunu göstərmək üçün veto qərarı gözləyəcək.

Tramp planına dair hər hansı bir ümid varsa – hətta tərəflər arasında birbaşa danışıqların nəticəsi olacaq dəyişdirilmiş formada olsa belə – prezident Netanyahu ilə yaxşı münasibətlərindən istifadə edərək, hazırda əraziləri ilhaq etmək üçün istənilən hərəkətin əleyhinə olduğunu söyləməlidir. Tramp vuğulamalıdır ki, onun məqsədi danışıqlar ehtimalını yaratmaqdır. O artıq bildirib ki, fələstinlilərdən əvvəlcə rədd cavabı olacağını gözləyir, lakin fələstinlilərin danışıqlar yolu ilə nəyin əldə olunacağını düşünməli və danışıqlarla nəyi əldə edəcəklərini bilməlidir. İndi israillilər ilhaq hərəkəti etsələr, buna vaxt qalırmı?