Azərbaycanın Baş naziri gələn həftə Türkiyəyə səfər edəcək
İlham Əliyevdən Xankəndi ilə bağlı
SƏRƏNCAM
“Azərbaycan ordusu atəş açmayıb” -
Ermənistan Müdafiə Nazirliyi təkzib edir
“Əks halda dollar dəyərini tamamilə itirəcək” -
Xəbərdarlıq etdi
“Green card”a müraciət edənlərin NƏZƏRİNƏ -
DİQQƏT!
Türkiyə Ordusu şəhid verdi
Azərbaycan XİN Britaniya səfirinə cavab verib
Bakıda bu evlər bahalaşdı -
Mənzil bazarını nə gözləyir?
Bu şəxslər pensiyaya tez çıxacaq -
SƏRƏNCAM
SON DƏQİQƏ! Kəlbəcərdən acı xəbər gəldi:
Ölən və yaralananlar var
Qeyri-sabit hava şəraiti mayın 9-dək davam edəcək -
Nərimanovda quruyan ağaclarla bağlı açıqlama -
FOTO
Əvvəlki
Sonrakı
İlham Əliyev bu qanunu təsdiqlədi
1-05-2024, 15:56
Respublika Sanitariya – Karantin Mərkəzində əməliyyat keçirildi, rəhbər şəxslər saxlanıldı
30-04-2024, 14:08
Kəmaləddin Heydərova məxsus olduğu deyilən 357 milyonluq şirkət məhkəmə qarşısında
18-04-2024, 19:45
Paşinyan istefa verir
1-04-2024, 15:01
Nardaran və Maştağada əməliyyat
– Müsəlman Birliyi Hərəkatının üzvü saxlanıldı / FOTO
16-03-2024, 14:33
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
“Dövlət dilemma qarşısındadır: bir tərəfdən peyvənd məcburi ola bilməz, digər tərəfdən...”
- NƏ BAŞ VERİR?
Ölkəmiz üzrə COVID-19 statistikasında yoluxanların sayı hər gün artmaqda davam edir. Bununla yanaşı, COVID-19-a qarşı peyvənd olunanların da sayında artım var. Nəzərə alsaq ki, peyvəndlə yanaşı yoluxaraq immunitet qazananların da sayı kifayət qədərdir, o zaman yoluxma hallarının artması insanlarda şübhə, qapanamlarla bağlı səslənən ehtimallar isə təlaş yaratmaqda davam edir.
“Qonşu ölkələrdə vəziyyət bizdən də pisdir. Dünyanın hər yerində yoluxanların sayı artır. “Delta” ştammının “Alfa” ştammı ilə müqayisədə yoluxma qabiliyyəti daha çoxdur. Ona görə də yoluxma sayı artır. Ölüm sayında da artımın müşahidə ediləcəyi gözləniləndir. Çünki “Delta” ştammının xəstəliktörətmə qabiliyyəti də yüksəkdir. Daha ağır gedişə malikdir. Xüsusilə də ağciyəri, qaraciyəri, böyrəkləri sıradan çıxarır. Reanimasiyadakıların əksəriyyəti dializ aparatına qoşulur, qan təmizlənir və s. Yəni xəstəlik ağır xəstəlikdir, yoluxmanın olması da təbiidir”.
Bu fikirləri AYNA-ya müsahibəsində Azərbaycan Həkimləri İctimai Birliyinin (AHİB) İdarə Heyətinin üzvü, dosent Ədalət Rüstəm səsləndirib. Beləliklə:
- Doktor, deyilirdi ki, vaksin olunun. İndi insanlarda da belə bir sual yaranıb: vaksin olunanların sayı çoxalır, bəs niyə yoluxma sayı da artır?
- Yoluxanların əksəriyyəti vaksin olunmayanlardır. Hər yüz nəfərdən 80-90 nəfəri vaksin olunmayanlardır. Ona görə insanlar vaksin olunmalıdırlar.
- Peyvəndlənmə göstəricisinə görə irəlidə olan ölkələrdə, məsələn, İsraildə də yoluxma sayı artır. Yoluxma sayının artması daha çox “Delta” ştammından sonra müşahidə edilir. Belə çıxır ki, vaksin “Delta” ştammı üçün təsirli deyil?
- Vaksin bütün ştamlar üçün təsirlidir. Bundan sonra mutasiya edərək yarana biləcək ştamlar üçün də təsirli olacaq, amma hər növbəti ştamda təsiri az olacaq. Ancaq peyvənd olunan insanlar xəstəliyi yüngül keçirirlər. Bu, faktdır. İsraildə kollektiv immunitet formalaşıb, bu gün orada müşahidə edilən yoluxma sayı əhalinin sayına görə olduqca azdır. Dünyada ən az yoluxma bir İsraildədir, bir də Naçıvanda.
- O zaman belə başa düşürük ki, yoluxma sayında artım müşahidə edilsə də, insanlar vaksin olunduqlarında ağırlaşma hallarından sığortlanmış olurlar...
- Bəli, əksəriyyəti yüngül keçirir. Xəstəxanalara qəbul xeyli aşağıdır. Yəni “Alfa” şatmmı olan zaman – keçən il bu vaxtları yoluxanların 50-60%-i xəstəxnaya qəbul olunurdusa, indi bu göstərici 15-20%-dən də azdır.
- COVID-19 pasportu ilə bağlı olan məhdudiyyətlər də zaman-zaman bir sıra yerlərdə insan sıxlığına səbəb olur, yolxuma şəraiti yaradır.
- Məsafə gözləmək lazımdır. Baxmayaraq ki, mən peyvənd olunmuşam, amma harada növbə varsa, sıxlıq yaşanırsa, həmin yerlərdə növbəmi götürüb insanlardan uzaqda dayanıram. Bunu da nəzərə almalıyıq ki, qapalı məkanlara peyvənd olunanlar da daxil olur, olunmayanlar da. Bu zaman peyvənd olunmayanlar olunanların hüquqlarını pozmuş olurlar. Sizin konstitusiya ilə hüququnuz var ki, dövlət sizin sağlamlığınızdan məsuldur. Buna görə də COVID-19 pasportunun tələbi anlaşılan olmalıdır.
- İctimai nəqliyyatda demək olar, daim sıxlıq müşahidə edilir, bunun bir çarəsi tapılmadı...
- Gedişat onu göstərir ki, çox güman, ictimai nəqliyyata da COVID-19 pasportu olmayanlar buraxılmayacaq. Çox yaxşı olardı ki, Məhərrəmlik ayında peyvəndlənmə tamamlansın. 3-cü dozaya da başlanılması lazımdır. Burada fərqli peyvənd ola bilər. Bu, daha məqsədəuyğundur.
- “Sinovac” peyvəndinin daha az effektli olmasına görə üçüncü dozanın fərqli olmasını daha məqsəduyğun hesab edirsiniz, yoxsa?
- Üçüncü dozada fərqli peyvənd olması daha effektlidir. Çünki bu, çarpaz peyvəndlənmədir və bu, daha səmərəlidir.
- Həkim, yenidən şəhərin dezinfeksiya olunmasına başlanılıb. İnsanlar tərəfindən bu, birmənalı qarşılanmır. İstərdim, bir aydınlıq gətirəsiniz, COVID-19 hava-damcı yolu ilə yayılırsa, şəhərin dezinfeksiya edilməsinin əhəmiyyəti nədir?
- Virus təzə yayılan vaxtlar – hələ pandemiya elan olunmadığı vaxtlarda Çinin şəhərlərində dezinfeksiya işləri aparırdılar. Bu virus hava-damcı yolu ilə yayılan virus olsa da, səthə hopur. İnsanlar asqırdıqda, öskürdükdə virus səthlərə düşür. Səthdən asılı olaraq 3 saatdan 6 saata, əlverişli mühit olduqda 24 saatdan da artıq yaşama müddəti var. Buna görə də səthə düşən virus, məsələn, küçədə tozla yuxarı qalxa bilir. Tozun tərkibində varsa, orqanizmə daxil olub virus yükü yarada bilər. Buna görə də bu dezinfeksiyanın əhəmiyyəti var. Amma normativlərə uyğun dezinfeksiya əhəmiyyətlidir. Hər halda tam olaraq normativlərə uyğun olmasa belə, az-çox təsirli olduğunu deyə bilərik.
- Yoluxma sayında artım yenidən qapanmaların olacağına dair insanlarda təlaş yaradıb. Sizcə, yenidən sərt qapanma tətbiq edilə bilərmi?
- Proseslər qapanmaya doğru gedir. Hökumət yoluxmaların qarşısını qarşısını ala bilməsə, qapanmalara gediləcək. Operativ Qərargahda çox peşəkar adamlar var. Əsas üzdə görünənlər deyil. Operativ Qərargahın tərkibində, məsələn, Elmi Tibbi Şura var. Oradakı mütəxəssislərin bir qismini şəxsən tanıyıram, peşəkar insanlardır. Operativ Qərargahın yekunda verdiyi qərarlar peşəkar insanların rəyləri əsasında hazırlanır.
- Operativ Qərargahın da bəzi qərarları insanlarda çaşqınlıq yaradır. Peyvəndin özünün könüllü olduğu deyilir, amma məhdudiyyətlər məcburi hala gətirir...
- Mədəni dünyada qəbul olunmuş bir qayda var ki, hər bir insanın ona göstəriləcək hər hansı tibbi müdaxilədən imtina etmək hüququ var. Hansısa preparatın əlavə təsirləri, əks göstərişləri haqqında hər kəsin bilmək hüququ var. Yalnız bunu bildikdən sonra razı olub-olmamaq hər bir vətəndaşın hüququdur. Adi preparatlarda olduğu kimi, peyvənddə də bu hüquq keçərlidir. Belə olduğu halda məcburi peyvəndlənmə etmək mümkün deyil. Bu səbəbdən qanuna görə peyvənd könüllüdür.
Amma könüllü olaraq da peyvənd vurdurmaq istəməyən kifayət qədər adam var. Onlarla yanaşı durmaq isə mənim hüquqlarımın pozulmasıdır. Mən peyvənd olunduğum halda, peyvənd olunmayan adamla eyni məkanda dayana bilmərik. Mənim ona qarşı iddia qaldırmaq haqqım var ki, peyvənd olunmamısansa, burada nə gəzirsən. Bu, hüquqi məsuliyyət də yarada bilər.
Dövlət dilemma qarşısında qalıb: Bir tərəfdən konstitusiyaya görə məcburi peyvənd vurdurula bilməz, digər tərəfdən də insanlar peyvəndlənmədikcə yoluxma, ölüm sayı artacaq. Bu da həm dövlətə ziyandır, həm də insanlara. Bir insanın xəstəxanada müalicə olunması ən azı 100 manatdan başlayır. Elə xəstə var, ona hər gün 100 manat, elə xəstə də var ki, ona hər gün 10 min manat pul xərclənir. Bu vəsaiti dövlət xərcləyir. Bu da səndən, məndən yığılan vergidən xərclənir. Buna görə də dövlət maraqlıdır ki, bu xəstəliyi mümkün qədər azaltsın, tez sıradan çıxarsın. Bunun da yolu kütləvi peyvəndlənmədən keçir. Konstitsiya da məcburi kütləvi peyvəndlənməyə imkan vermir.
Hər axşam mütəxəssislər televiziyadan peyvəndlənmənin əhəmiyyəti barədə danışırlar. Dövlət başqa nə etsin? Dövlət lazım olan addımları atır. İlk vaxtlarda məndən peyvənd vurdurub-vurdurmadığımı soruşduqlarında peyvənd olunduğumu dediyim adamlar da gedib peyvənd olunurdular. İndi elə deyil. Peyvəndin əleyhdarları da çoxalıb.
- Buna səbəb nədir?
- Çünki vaksin olunanlar da xəstələnir. Amma bilmirlər ki, peyvəndlənmiş adamlar yoluxsalar belə, xəstəliyi yüngül keçirirlər. Əksəriyyəti heç yoluxduğunu bilmir. Çoxu təsadüfən test verdiyində bilir.
Oxşar Xəbərlər
Gürcüstanda "Delta" ştammına yoluxanların sayı 80-ə yaxınlaşıb
Həkimdən həyəcan TƏBİLİ: “COVID-19-a yoluxanların 30-40 %-də böyrək zədələnməsi müşahidə edilir” - MÜSAHİBƏ
“Delta” ştammı neçə ölkəyə yayılıb?
Məşhur həkimdən bədbin proqnoz: “Yoluxma sayı artacaq”
Xəbər lenti
Sabah Bakıda bəzi küçələr bağlı olacaq -
SİYAHI
Azərbaycanda həkim güllələnərək öldürüldü -
FOTO/TƏFƏRRÜAT
Azərbaycanın Baş naziri gələn həftə Türkiyəyə səfər edəcək
Azərbaycanda zəlzələ oldu
İlham Əliyevdən Xankəndi ilə bağlı
SƏRƏNCAM
DYP sürücülərə müraciət etdi
“Azərbaycan ordusu atəş açmayıb” -
Ermənistan Müdafiə Nazirliyi təkzib edir
“Əks halda dollar dəyərini tamamilə itirəcək” -
Xəbərdarlıq etdi
Azərbaycanda sivilizasiyadan uzaq kənd: 370 ailə “ötən əsrdə” yaşayır -
Camaat az qala göyərçin vasitəsilə xəbərləşir...
“Green card”a müraciət edənlərin NƏZƏRİNƏ -
DİQQƏT!
Azərbaycanda mülki polis özünü asdı
Türkiyə Ordusu şəhid verdi
Azərbaycan XİN Britaniya səfirinə cavab verib
Bakıda bu evlər bahalaşdı -
Mənzil bazarını nə gözləyir?
Bu şəxslər pensiyaya tez çıxacaq -
SƏRƏNCAM
SON DƏQİQƏ! Kəlbəcərdən acı xəbər gəldi:
Ölən və yaralananlar var
Qeyri-sabit hava şəraiti mayın 9-dək davam edəcək -
Nərimanovda quruyan ağaclarla bağlı açıqlama -
FOTO
“Mətbuat Azadlığı İndeksi” açıqlandı:
Azərbaycan 13 pillə geriləyib – Ölkələrin siyahısı
Hikmət Hacıyevdən ZƏNGİLAN AÇIQLAMASI:
Bu ay...
İcra başçısının qəbuluna gələn fermer niyə cəzalandırıldı? -
RƏSMİ AÇIQLAMA + FOTO
"Oğluma hərbi hissədə fiziki və psixoloji işgəncə verilir" -
ŞOK MÜRACİƏT
Müdafiə Nazirliyində 143 milyonluq mənimsəmə:
Daha bir vəzifəli şəxs HƏBS OLUNDU
Kəlbəcərdə ağır qəza:
Hərbçilər xəsarət aldılar
Nazirlik “Hyundai”nin Azərbaycandakı distributoru barədə araşdırma başlatdı –
TƏFƏRRÜAT
Gürcüstan ABŞ-ı çevriliş cəhdində ittiham edir
Gömrük idarəsində ƏMƏLİYYAT:
Rəis ifadə üçün Bakıya gətirildi
Gürcüstan parlamenti bəyanat yaydı:
Təhlükəsizlik tədbirləti tətbiq ediləcək
Bu xəstəxananın vəzifəli şəxsləri 364 min mənimsəyib
"Nağıoğlu” MMC qanunsuz qum-çınqıl hasil edir? –
Sahibkardan hərracda qalib olan şirkətə ittiham
Hikmət Hacıyev:
YUNESKO bir adamın əlində alətə çevrilməməlidir - FOTO
XƏBƏRDARLIQ!
Bu gündən başlayaraq...
Ağcabədidə DƏHŞƏT:
qardaşı arvadını öldürdü
Göyçay sakini Şəhər Təsərrüfatı Birliyinin rəhbərliyindən şikayətçidir -
RƏSMİ QURUMLARA MÜRACİƏT
Məmurun sanitar işləyən xanımı niyə işə gəlmir?-
VİDEO
ƏHALİNİN NƏZƏRİNƏ:
Sabah saat 10:00-dan...
Sabiq deputat məhkəmədə 3 milyonluq MMC-ni "1 qara qəpiksiz almışam" dedi, videoçəkilişi gizlətdilər –
ŞOK GƏLİŞMƏ
Qeyri-sabit hava şəraiti nə vaxtadək davam edəcək?
Xırdalandakı baxça müdirinin şok səs yazısı –
Müəllimləri niyə təhdid edir – Video
İcazə alan taksi sürücüləri hansı üstünlüklərə malik olacaq?
“Oğlumun və özümün həyatım təhlükədədir” –
BİLƏSUVAR POLİS ŞÖBƏSİNİN ƏMƏKDAŞLARI HAQDA ŞOK İDDİALAR
Bu şəxslərə birdəfəlik maddi yardım veriləcək -
SƏRƏNCAM
Bakıda bəy ailə qurduğu qızı nikah masasında tərk etdi, sonra isə... –
TƏFƏRRÜAT
FHN-in idarə rəisi işçilərin məzuniyyət hüququnu pozub? -
FOTO
İcra hakimiyyətləri bu tarixdə ləğv ediləcək
İcra başçısının qardaşı oğlu:
“Anamı qan içində görəndən sonra atamı öldürməyə qərar verdim”
Azərbaycanda uşağa görə bu ailələrə 435 AZN pul veriləcək -
RƏSMİ
Deputatın qardaşı oğlu HƏDƏFƏ ÇEVRİLİR... -
ÇÜNKİ...
Dollar və avro GÖRÜN NEÇƏYƏ OLDU
Prezident İlham Əliyev BMT Baş katibinin xüsusi müşavirini qəbul edib
PRİZMA
"Gürcüstan addım-addım yeni dinc demokratik inqilaba doğru gedir" -
XAQANİ CƏFƏRLİ
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibəsi
Zeynəb Xanlarovadan SƏRT SÖZLƏR:
"Sübut edin ki, demişəm uşaqpulu verilməsin, 50 ildir..." + VİDEO
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibə
TƏHLİL
İvanişvilinin bəyanatının gizlinləri:
Gürcüstan sınaq qarşısında - TƏHLİL
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
Sabah Bakıda bəzi küçələr bağlı olacaq -
SİYAHI
DYP sürücülərə müraciət etdi
Azərbaycanda sivilizasiyadan uzaq kənd: 370 ailə “ötən əsrdə” yaşayır -
Camaat az qala göyərçin vasitəsilə xəbərləşir...
XƏBƏRDARLIQ!
Bu gündən başlayaraq...
ƏHALİNİN NƏZƏRİNƏ:
Sabah saat 10:00-dan...
İcazə alan taksi sürücüləri hansı üstünlüklərə malik olacaq?
{sape_links}{sape_article}