Prezidentdən hərbçiləri sevindirəcək
FƏRMAN
Zəngəzur dəhlizi:
Rusiya-İran əlaqələri pozulacaqmı? - Video
Təhsil nazirinin müşaviri Elnur Nəsibovun qanunsuz seçki kampaniyası -
Təməlinə haram qatılmış DEPUTATLIQ
Xankəndidə xeyli silah-sursat tapıldı
Azərbaycanda qalmaqallı bələdiyyənin möhürü yoxa çıxdı
Azərbaycanda bu qayda dəyişdi -
Baş nazirdən QƏRAR
Polkovnik Həziyev haqda -
Yeni qərar
Prorektor rüşvət alarkən saxlanıldı -
FOTO
Prezidentdən həmkarına təbrik
Prorektor rüşvət alarkən saxlanıldı
-Foto
Rusiyada törədilən qətl Azərbaycanda araşdırılacaq
Gömrük Komitəsi ləğv olunur? -
SON DƏQİQƏ
Əvvəlki
Sonrakı
Türkiyə İraqın şimalında hava əməliyyatı keçirdi
6-09-2024, 14:50
Britaniya Ukraynaya silah verəcək
- 394 milyon dollarlıq MÜQAVİLƏ
4-09-2024, 13:27
Müstəqil Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin ən mühüm səhifələrindən biri
3-09-2024, 10:47
"Oğlumun qan pulunu kəndim üçün xərclədim”
3-09-2024, 10:00
Bu müxalifətçilər Milli Məclisə düşdü
2-09-2024, 11:55
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
HƏR SAHƏDƏ SELEKTİV YANAŞMA VAR…
“Əgər bütün ölkələr Bandunq prinsiplərinə riayət etsəydilər, onda biz dünyada müharibələr və münaqişələr görməzdik” (İlham Əliyev)
Qoşulmama Hərəkatı təşkilat kimi 1961-ci ilin sentyabr ayında Belqrad konfransında yaradıldı. Lakin təşkilatın yaradılmasına zəmin bir neçə il öncədən hazırlanmışdır. Hələ 1955-ci ildə Asiya və Afrika ölkələrinin Banduq konfransı, 1956-cı ildə İosip Broza Tito (Yuqoslaviya), Qamal Abdel Naser (Misir) və Cəvahirlər Nerunun (Hindistan) üçtərəfli müzakirələri, 1961-ci ilin əvvəlində Titonun Asiya və Afrika ölkələrinə “Qaleb” gəmisindəki səyahəti, keçirilən görüşlər, aparılan danışıqlar həmin ilin sentyabr ayında Qoşulmama Hərəkatının bir təşkilat kimi meydana çıxmasına səbəb oldu. Əsasən postkolonial asılılıqdan yaxa qurtarmaq, öz müasir, müstəqil iqtisadiyyatını qurmaq istəyən 25 gənc ölkə, dövlət və hökumət bu təşkilata qoşuldu… Və artıq 1964-cü ildə Qahirədə 47 ölkə öz səsini Qoşulmama Hərəkatı altında birləşdirdi...
Beynəlxal təşkilat olan Qoşulmama Hərəkatının əsas prinsipi dünyada olan hərbi bloklara qoşulmamaqdır. Təşkilat yaranan dövrdə belə bloklar kimi Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı (NATO), Varşava Müqaviləsi Təşkilatı (VMT), Mərkəzi Müqavilə Təşkilatı (SENTO), Cənub-Şərqi Asiya Millətləri birliyi (ASEAN), Sakit Okean Təhlükəsizlik Paktı (ANZUS) və digərləri nəzərdə tutulurdu.
2011-ci ildə bu təşkilatdakı ölkələrin sayı 120-yə çatdı. Bu da onların arasında yalnız yeganə Avropa ölkəsi olan Belarus Respublikası Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) üzvü kimi hərbi blokdadır. KTMT-nin üzvü olan Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan da müşahidəçi qismində çıxış edirlər. Ermənistanın da 17 müşahidəçi ölkə arasında olması qəribə görünür...Müşahidəçi qismində 5 beynəlxalq, 2 milli-azadlıq təşkilatının olması da Qoşulmama Hərəkatının beynəlxalq siyasi təşkilat kimi hər gün nüfuzunun artdığından xəbər verir.
Bu qədər ölkə və təşkilatın hər hansı bir konfliktin həlli yollarının müzakirəsində yekdil fikrə gəlməsi mürəkkəb məsələdir. Bu da təbiidir. Qoşulmama Hərəkatına daxil olan ölkələrin bir çoxu əsrlər boyu bir-biri ilə münaqişədə olan ölkələrdir. Lakin Azərbaycanın sədrliyi dövründə Hərəkatın daxilində müşahidə edilən fikir ayrılıqları yavaş-yavaş aradan qalxmağa başladı...
Bütün ölkələrin suverenliyini, ərazi bütövlüyü prinsiplərini tam dəstəkləyən, özü selektiv yanaşmaya məruz qalan Azərbaycan sülhün, təhlükəsizliyin, beynəlxalq hüququn və ədalətin gücləndirilməsinə dəstək vermək üçün 2011-ci ildə Qoşulmama Hərəkatına daxil oldu. Məhz qısa müddət ərzində Azərbaycanın Hərəkatın üzvləri arasında böyük nüfuz qazanmasının nəticəsi idi ki, 2016-cı ildə Qoşulmama Hərəkatının liderlərinin yekdil qərarı ilə Azərbaycan 2019-2022-ci illər üçün Qoşulmama Hərəkatının sədri seçildi...
Hazırda 120 üzvü olan Qoşulmama Hərəkatının sədrliyi növbəti dəfə Azərbaycandadır. Azərbaycanın üçillik sədrliyi 2022-ci ildə bitməli olsa da, üzv ölkələrin xahişi ilə Azərbaycan bu sədrliyin daha bir il uzadılmasına razı oldu. Beləliklə, 2023-cü ildə sədrlik Uqandaya keçəcək.
2021-ci il 11 oktyabr tarixində Qoşulmama Hərəkatının 60 illiyinə həsr edilən və 60 ildən sonra yenidən Belqradda keçirilən Yüksək Səviyyəli Toplantısında Azərbaycanın sədrliyi dövründə görülən işlərdən, inkişaf etmiş dövlətlərin sərgilədikləri ikili standartlardan, hazırkı COVİD-19 pandemiyası dövründə ölkələrə vaksinlərin qeyri-bərabər paylanmasından, Qarabağ torpaqlarının Ermənistan tərəfindən işğalından, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü öz gücü sayəsində bərpa etməsindən danışan Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Qoşulmama Hərəkatının sədri İlham Əliyev bu təşkilatın suverenlik və ərazi bütövlüyünə hörmət, təcavüz aktlarından çəkinmə, başqalarının daxili işlərinə qarışmama kimi prinsipləri özündə ehtiva edən bir təşkilat olduğunu xüsusi vurğulayaraq demişdir: “Əgər bütün ölkələr Bandunq prinsiplərinə riayət etsəydilər, onda biz dünyada müharibələr və münaqişələr görməzdik”.
Maraqlıdır ki, beynəlxalq münasibətlərdəki ikili standartlardan istifadə edən, beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərini kobud şəkildə pozaraq təqribən 30 il ərzində Azərbaycan ərazilərinin 20 faizini havadarlarının köməyilə işğal altında saxlayan Ermənistan da bu Hərəkatda müşahidəçi kimi iştirak edir. 1992-ci ilin fevralında Xocalı soyqırımını törədərək yüzlərlə mülki şəxsi, qadın və uşağı qətlə yetirən, bir milyondan artıq azərbaycanlı qaçqın və məcburi köçkünün doğma evlərinə qayıtmaq hüququ da daxil olmaqla, əsas insan hüquqlarını pozan bir ölkənin hansı üzlə bu təşkilata maraq göstərməsinin özü də çox maraqlıdır. Bunu yalnız ermənilər bacara bilərlər...
1993-cü ildə BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən qəbul edilən və Ermənistan qoşunlarının Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərindən dərhal, tam və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edən dörd qətnamənin icrasına məhəl qoymayan təcavüzkar ölkəyə qarşı sanksiyalar tətbiq olunmadı. Bundan istifadə edən Ermənistan “işğalı möhkəmləndirir, hərbi cinayətlər törədir, qanunsuz məskunlaşdırma və təbii sərvətlərimizin qeyri-qanuni istismarını həyata keçirir, Azərbaycan xalqının mədəni və dini irsini məhv edirdi”. Lakin haqqı, ədaləti Azərbaycan özü dəmir iradə, dəmir yumruq, xalq iqtidar birliyi, güclü ordu, vətənpərvər oğul və qızlarının sayəsində bərpa etdi, 44 gün sürən Vətən müharibəsindən ölkə olaraq alnı açıq, üzü ağ çıxdı... Üstəlik də belə bir vaxtda iki böyük beynəlxalq təşkilata sədrlik edən Azərbaycan nə Türk Şurasının, nə də Qoşulmama Hərəkatının qayğı və problemlərini unutmadı.
Qoşulmama Hərəkatının sədri, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 2020-ci ilin may ayında Qoşulmama Hərəkatının dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində onlayn Zirvə Toplantısının keçirilməsi təşəbbüsünü irəli sürdü və təşkil etdi. Bir sıra ölkələrə tibbi ləvazimatlar, vaksin göndərildi, bu sahədəki boşluqlar, ikili standartlar, selektiv yanaşmaların olması yüksək səviyyədə dilə gətirildi. Belə ki, “Azərbaycan Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına 10 milyon ABŞ dolları həcmində könüllü maliyyə töhfəsi etmişdir ki, onun yarısı Qoşulmama Hərəkatının üzvlərinə birbaşa yardım idi. Bununla yanaşı, koronavirusa qarşı mübarizələrini dəstəkləmək üçün Azərbaycan Qoşulmama
Hərəkatının üzvləri daxil olmaqla, 30-dan artıq ölkəyə humanitar və maliyyə yardımı göstərmişdir. Azərbaycan təmənnasız olaraq dörd ölkəyə 150 min doza peyvənd ianə etmişdir”. 2021-ci ilin “mart ayında Azərbaycanın təşəbbüsü əsasında BMT-nin İnsan Hüquqları Şurasında Qoşulmama Hərəkatı adından peyvəndlərə bərabər və universal çıxışın təmin edilməsinə dair qətnamə qəbul edilib. BMT Baş Assambleyasının cari sessiyası çərçivəsində də Azərbaycan eyni mövzuda qətnamə layihəsini irəli sürməyi planlaşdırır”.
Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlərin əsas humanitar və tibbi ehtiyaclarını əhatə edən məlumat bazası yaradıldı. Hazırda Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) pandemiya ilə mübarizədə Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlərin mövcud ehtiyaclarının təmin edilməsi üçün həmin məlumat bazasından istinad mənbəyi kimi istifadə edir.
Azərbaycanın sədrliyi dövründə əldə olunan müsbət inkişafın nəticəsi idi ki, Vətən müharibəsi zamanı BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvləri olan Qoşulmama Hərəkatının yeddi ölkəsi Azərbaycana əhəmiyyətli dəstək verdi. Onlar BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə qəbul etdiyi qətnamələrinə istinadın edilmədiyi birtərəfli mətbuat açıqlamasının qəbul edilməsinə imkan verməyərək Qoşulmama Hərəkatının sənədlərindən qaynaqlanan Hərəkatın prinsipial mövqeyinə möhkəm sadiqliyini nümayiş etdirdilər.
Əlbəttə ki, Hərəkatın gələcəyini də düşünmək lazımdır. Qoşulmama Hərəkatının sədri kimi gələcəkdə də üzv ölkələr arasında birliyi, anlaşmanı, dayanıqlı sülhü, dialoqu təmnin etmək üçün gənclərə diqqət yetirir, onların bu ruhda yetişməsi üçün bir sara addımlar atır. Bu addımlardan biri də Qoşulmama Hərəkatının Gənclər Şəbəkəsinin təsis iclasının keçirilməsi və təsisatlanma ideyası ilə çıxış etməsidir.
GÜLLÜ YOLOĞLU,
tarix elmləri doktoru, türkoloq
Oxşar Xəbərlər
Prezident: "Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatının rolunun möhkəmləndirilməsi üçün səylərini əsirgəməyəcək"
İlham Əliyev: “Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatında böyük hörmət qazandı”
Qoşulmama Hərəkatının fəaliyyəti aktiv fazaya keçib – ŞƏRH
Prezident İlham Əliyev 8 ölkənin rəhbərlərinə məktub ünvanlayıb
Xəbər lenti
Prezidentdən hərbçiləri sevindirəcək
FƏRMAN
Zəngəzur dəhlizi:
Rusiya-İran əlaqələri pozulacaqmı? - Video
Təhsil nazirinin müşaviri Elnur Nəsibovun qanunsuz seçki kampaniyası -
Təməlinə haram qatılmış DEPUTATLIQ
Xankəndidə xeyli silah-sursat tapıldı
Azərbaycanda qalmaqallı bələdiyyənin möhürü yoxa çıxdı
"Manatlıq taksi"lərlə bağlı
AÇIQLAMA
Azərbaycanda bu qayda dəyişdi -
Baş nazirdən QƏRAR
Polkovnik Həziyev haqda -
Yeni qərar
Prorektor rüşvət alarkən saxlanıldı -
FOTO
Prezidentdən həmkarına təbrik
Bakıda evdə partlayış
– Xəsarət alan var
Prorektor rüşvət alarkən saxlanıldı
-Foto
Bu tarixdən əməkhaqqı və pensiyalar artırılır –
Şad xəbər
Paytaxtdakı bu yenilik sürücülərdə narazılıq yaratdı
Rusiyada törədilən qətl Azərbaycanda araşdırılacaq
Gömrük Komitəsi ləğv olunur? -
SON DƏQİQƏ
Roza oğullarından imtina etdi -
VİDEO
Azərbaycanda toyuq ətinin qiyməti bahalaşdı -
Yeni deputatların alacağı maaş bilindi -
MƏBLƏĞ
Ramin Səfərova yüksək vəzifə verildi
Zəngəzur dəhlizi:
Rusiya-İran əlaqələri pozulacaqmı?
Pentaqon rəsmisi Bakıya gəldi
Türkiyə İraqın şimalında hava əməliyyatı keçirdi
BİZ QALİBİK! – Səsimizi oğurlayanlara qarşı mübarizəmiz davam edir!
Beyləqanda Şəhid Məmmədov Elvin Dayandur oğlunun doğum günü qeyd olunub
-Fotolar
Bakıda qəza olub, işıqfor yararsız vəziyyətə düşüb
FOTO
Siqareti tərgitməyin 4 ən yaxşı strategiyası -
YENİ ARAŞDIRMA
Deputatın bahalı çantası ilə bağlı məsələ böyüdü –
Korrupsiya şübhəsi?
Bədəl Bədəlov bundan sonra milyonlarını deputat çətiri altında qoruyacaq -
GÖRÜNƏNİ BUDUR...
COP29-a ayrılan vəsait yoxlanılacaq
İlham Əliyevin İtaliya Prezidenti ilə birgə işçi naharı olub
Bu şəxslərə hər ay 150 manat veriləcək -
QƏRAR
Külək güclənib -
FAKTİKİ HAVA
Bağlanan 7 bankın əmlakları hərraca çıxarılır
Pənah Hüseyn istefa verdi -
Təcili
Həbsdəki icra başçısı təcridxanadan türməyə köçürülməsini istəyir –
ŞOK SƏBƏB
Nazir Rza Xudiyevin yerinə Qərargah rəisini təyin etdi -
ƏMR
Nazirlikdən Aydın Əliyevin gəlininin iddialarına cavab
Bıçaqla öz boğazını kəsdi
Torpaq şöbəsinin müdiri şəhid anasına qarşı hörmətsizlik edir? -
ŞİKAYƏT
Baş nazirdən büdcəyə artıq ödəmələrlə bağlı -
Qerar
Azərbaycanda zəlzələ oldu
“Bakıkart” tətbiqi nə vaxt işləyəcək? -
AÇIQLAMA
Müsahibə mərhələsinin vaxtı açıqlandı -
Müəllimlərin nəzərinə!
44 günlük müharibədə ona görə qalib gəldik ki, Rusiya...
Ədliyyə Nazirliyi “e- hökumət” sistemini boykot edir?
ABŞ Maduronun təyyarəsini ələ keçirdi
- Rusiyadan reaksiya
Beyləqan Rayon İcra Hakimiyyəti başçısı Əziz Əzizov pambıq tarlalarına baxış keçirib
-Fotolar
Nikolun söz oyunu yaxşılığa aparmayacaq
-Rusiya
Azərbaycan və Rusiyanın Baş prokurorları Anlaşma Memorandumu imzaladılar
PRİZMA
Əşyalar seçkiyə qatılacaq
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
44 günlük müharibədə ona görə qalib gəldik ki, Rusiya...
“Mən birlik layihələrinin könüllüsüyəm"
– CƏLAL QURBANOV
TƏCİLİ! Bakıda keçmiş məhkum üç polisi və bir mülki vətəndaşı öldürdü -
Rəsmi xəbər
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
TƏHLİL
Mədəniyyətə qurban gedən yazarlar ordusu
-Xanəmir Telmanoğlu yazır
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
"Manatlıq taksi"lərlə bağlı
AÇIQLAMA
Bu tarixdən əməkhaqqı və pensiyalar artırılır –
Şad xəbər
Paytaxtdakı bu yenilik sürücülərdə narazılıq yaratdı
Roza oğullarından imtina etdi -
VİDEO
Bu şəxslərə hər ay 150 manat veriləcək -
QƏRAR
Külək güclənib -
FAKTİKİ HAVA