Azərbaycanda general vəfat etdi
Prezident niyə Berlinə Füzulidən uçdu? -
3 mesaj
Yeni Klinikada yoxlama: Saxlanılan var -
FOTO
“BİZƏ GÜLLƏ ATIRLAR, BAŞIMIZA OYUN AÇIRLAR” -
“AZƏRŞİN” ASC RƏHBƏRLİYİNİN QANUNSUZLUĞUNDAN ŞİKAYƏT VAR
İlk dəfə: Prezidentin təyyarəsi Füzulidən birbaşa Berlinə uçdu
FOTO
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Vidadi İsayev rayonu zibillik yuvasına çevirib -
Videofakt
SON DƏQİQƏ!
Sahir Rüstəmov vəzifəsindən AZAD EDİLDİ
Türkiyə Ermənistanla sərhədin açılması üçün şərt qoydu
İlham Əliyev Qırğızıstan Prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi -
FOTOLAR
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? -
AÇIQLAMA
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri birgə nahar ediblər
Əvvəlki
Sonrakı
Kəmaləddin Heydərova məxsus olduğu deyilən 357 milyonluq şirkət məhkəmə qarşısında
18-04-2024, 19:45
Paşinyan istefa verir
1-04-2024, 15:01
Nardaran və Maştağada əməliyyat
– Müsəlman Birliyi Hərəkatının üzvü saxlanıldı / FOTO
16-03-2024, 14:33
VƏTƏNDAŞLARIN NƏZƏRİNƏ: Artıq üç uşağı olan şəxslər...
14-03-2024, 23:00
Neft bazarında çalxalanma: Bahalaşma Azərbaycan üçün nə vəd edir?
11-03-2024, 15:40
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
GÖMRÜK KOMİTƏSİ 138 MİLYONU BÜDCƏDƏN YAYINDIRIB? - Və ya ƏDV üzrə yığımlar niyə azalıb?
"
Dövl
ə
t Gömrük Komit
ə
sinin
(DGK)
açıqladığı r
ə
smi m
ə
lumatlara gör
ə
,
Az
ə
rbaycan 2021-ci ilin 1-ci yarımilind
ə
5 milyard 391 milyon dollar, 2020-ci ilin 1-ci yarımilind
ə
is
ə
4 milyard 989 milyon dollar h
ə
mind
ə
mal idxalı h
ə
yata keçirib. Odur ki, idxal dövriyy
ə
si öt
ə
n il
ə
n
ə
z
ə
r
ə
n 402 milyon dollar v
ə
ya 8%-d
ə
n çox artıb. İdxal dövriyy
ə
sinin 402 milyon dollar artması gömrük rüsumları üzr
ə
yığımları 73 milyon manat, aksizl
ə
r üzr
ə
yığımları 11 milyon manat çoxaltsa da,
Ə
DV üzr
ə
yığımlar 68 milyon manat azalıb
"
.
"AzPolitika.info"
xəbər verir ki, bu barədə iqtisadçı ekspert
Nemət Əliyev
DGK-nin məlumatlarını təhlil edərkən bildirib. Onun sözlərinə görə, belə bir şəraitdə ƏDV üzrə yığım göstəricisinin azalması burada çox şübhəli hal kimi diqqəti cəlb edir.
"Bu yöndəki şübhələri əsaslı edən faktlardan biri də budur ki, 2020-ci ilin 1-ci yarımilində idxal dövriyyəsi 2,026 milyard dollar azalsa da, ƏDV üzrə yığım göstəricisi 26 milyon manat artıb. Böyük sual budur ki, dövriyyənin 2 milyard azalması ƏDV üzrə yığımları azalda bilməyibsə, dövriyyənin 400 milyon dollardan çox artması ƏDV üzrə yığımları niyə və necə azaldıb? Gömrük Komitəsi 2020-ci ildəki bacarığını niyə 2021-ci ildə də nümayiş etdirməyib, yaxud da etdirmək istəməyib? Nədir bunun səbəbi"
, -
deyə ekspert sual edir.
N.Əliyev qeyd edir ki, idxal dövriyyəsi və bu dövriyyədən hesablanan gömrük rüsumları, hətta aksizlər artıbsa, ƏDV üzrə yığım göstəricisi də artmalıdır, azala bilməz! O, xatırladır ki, xaricdən gətirilən mallara tətbiq olunan ƏDV aşağıdakı formula üzrə hesablanır:
"ƏDV=[≪malın gömrük dəyəri≫+≪gömrük rüsumu≫+≪aksizlər≫] X 18%.
Bir az riyazi biliyi olan hər kəs bu formuladan asanlıqla müəyyən edə bilər ki, əgər malın gömrük dəyəri, gömrük rüsumları və aksizlər artıbsa, ƏDV də artmalıdır. Yəni, 120 manatın 18 faizinin 100 manatın 18 faizindən 20 faiz artıq olmasını dərk etmək qədər sadədir bunu anlamaq. Digəl ki cari ilin 1-ci yarımilində idxal dövriyyəsinin, rüsumlar və aksizlər üzrə yığımların çoxalmasına baxmayaraq, ƏDV üzrə yığımlar
68 milyon manat
azalıb. Yarımillik göstəricilərin dinamikası göstərir ki, belə bir hal son 5 ildə ilk dəfədir əmələ gəlib".
N.Əliyevin sözlərinə görə, idxal dövriyyəsi ilə ƏDV-nin yığım səviyyəsi və gömrük rüsumlarının yığım səviyyəsi arasında qurulmuş qarşılıqlı birqiymətli əlaqələrin son 5 illik dinamik təhlili göstərir ki, idxal dövriyyəsinin artması, bir qayda olaraq, həm gömrük rüsumları üzrə yığım səviyyəsinin artması ilə, həm də ƏDV üzrə yığım səviyyəsinin artması ilə müşayiət olunub:
"Misal üçün, 2018-ci ilin 1-ci yarımilində idxal dövriyyəsinin 1,251 milyard dollar artması gömrük rüsumları üzrə yığımların 91 milyon manat, ƏDV üzrə yığımların isə 318 milyon manat artmasına səbəb olub. Bu səbəb-nəticə əlaqələri 2019-cu ilin 1-ci yarımilində də keçərli olub: idxal dövriyyəsinin 2,355 milyard dollar artması müqabilində gömrük rüsumları üzrə yığımlar 72 milyon manat, ƏDV üzrə yığımlar 310 milyon manat artıb.
Hətta 2020-ci ilin 1-ci yarımilində idxal dövriyyəsinin 2,026 milyard dollar azalmasına baxmayaraq, Gömrük Komitəsi əlini o dərəcədə iti tuta bilib ki, ƏDV üzrə yığım göstəricisi daha 26 milyon manat artıb. Amma 2021-ci ilin 1-ci yarımilində əməliyyatlar necə dolandırılıbsa, hesablamalar necə labirintə salınıbsa, idxal dövriyyəsi 402 milyon dollar, hətta gömrük rüsumları və aksizlər üzrə yığımlar üst-üstə 84 milyon manatdan çox artsa da, ƏDV üzrə yığımlar 68 milyon manat azalıb".
İqtisadçı daha sonra vurğulayıb:
"Xüsusi hal kimi qeyd edim ki, idxal dövriyyəsinin artması şəraitində ƏDV üzrə yığım göstəricisinin azalması bir halda mümkün ola bilər. Belə ki, ƏDV-dən azad olunan idxal mallarının siyahısı əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirilsin və kifayət qədər böyük bir dövriyyəni əhatə etmiş olsun ki, bu da indiki şəraitdə inandırıcı görünmür. İnandırıcı görünmür, ona görə ki:
1.
ƏDV dövlət büdcəsində vergi gəlirlərinin 50%-ə qədərini təşkil edir və hökumət bu dərəcədə təsirli paya malik olan bir gəlir mənbəyi üzərində eksperimentlər aparmağa risk etməz;
2.
Pandemiya səbəbi ilə daha ağır il sayılan 2020-ci ildə iqtisadiyyata, əhaliyə ƏDV hesabına elə də təsirli güzəştlər həyata keçirilməyibsə, şərtlərin nisbətən yumşaldığı 2021-ci ildə daha böyük güzəştlər ediləcəyini düşünmək sadəlövhlük olardı;
3.
Pula yetərincə həssas münasibətinə çox yaxşı bələd olduğumuz hökumətin nağdını qoyub, nisyə dalınca yürüməsi hazırkı şərtlər daxilində ağlabatan görünmür. Odur ki, cari ilin 1-ci yarımilində ƏDV üzrə yığımların 68 milyon manat azalmasına dair Dövlət Gömrük Komitəsinin açıqladığı rəsmi mə
lumat qeyri-ciddidir".
Bəs DGK-nin ƏDV üzrə yığım götəricisi cari ilin 1-ci yarımildə necə dəyişə bilərdi?
Nemət Əliyev bu suala cavabında diqqəti mümkün variantlardan birinə yönəldib:
"2021-ci ilin 1-ci yarımilində idxal dövriyyəsi artdığına görə nəzərimizi artım dinamikasının yaşandığı ən yaxın illərin göstəricilərinə yönəldək. 2020-ci ildə idxal dövriyyəsi azaldığına görə bu ili nəzərdən keçirmirik. 2019-cu ildə idxal dövriyyəsinin hər 1 milyon dollar artımı ƏDV üzrə yığımlara 132 min manat artırıcı təsir göstərib (310/2355≈132). 2018-ci ildə bu artırıcı təsir 254 min manat (318/1251≈254) olub. Bu iki ilin orta göstərici 174 min manatdır. Əgər bu sonuncu orta göstəricini əsas tutub hesablamaları davam etdirsək, o zaman 2021-ci ilin 1-ci yarımilində ƏDV üzrə yığımların ≈70 milyon manat artması qənaətinə gələ bilərik (402X174≈70 milyon manat). Gömrük Komitəsinin yaydığı məlumatlara görə isə ƏDV üzrə yığımlar 68 milyon manat azalıb. Halbuki, bu göstərici aşağı-yuxarı 70 miyon manat artmalıydı.
Bu ziddiyyətli vəziyyət şübhələri əhəmiyyətli dərəcədə artırmaqla ≈138 milyon manatın (70+68) dövlət büdcəsindən yayındırılması ehimalını xeyli dərəcədə gücləndirir və aktuallaşdırır".
Ekspert hesab edir ki, Maliyyə Nazirliyi və Hesablama Palatası vəzifə məsuliyyətindən çıxış edərək hərəkətə keçməli, Dövlət Gömrük Komitəsində maliyyə yoxlamalarına başlamalıdır:
"Komitədə rəhbər vəzifə tutan bütün heyətin attestasiyasının həyata keçirilməsi çox vacibdir. Komitə sədrindən tutmuş onun müavinlərinə qədər, idarə rəislərindən tutmuş maliyyə yığım funksiyasını icra edən şöbə rəislərinə qədər hamını bu prosesə cəlb etmək lazımdır. Komitədə böyük təmizləmə işlərinə ehtiyac var. Bu işin üzərindən sükutla keçmək olmaz!"
Oxşar Xəbərlər
Türkiyə ilə Azərbaycan arasında ticarət dövriyyəsi 100 milyon dollardan çox artıb
Gürcüstan Azərbaycanla ticarət dövriyyəsi reytinqində önə keçdi
Ət və kərə yağı xaricdən Azərbaycana bu qiymətə gətirilir - MƏBLƏĞ
Gömrükdən büdcəyə daxil olan pullar azaldı
Xəbər lenti
Azərbaycanda general vəfat etdi
Prezident niyə Berlinə Füzulidən uçdu? -
3 mesaj
Yeni Klinikada yoxlama: Saxlanılan var -
FOTO
Damla görün kiminlə evlənib
“BİZƏ GÜLLƏ ATIRLAR, BAŞIMIZA OYUN AÇIRLAR” -
“AZƏRŞİN” ASC RƏHBƏRLİYİNİN QANUNSUZLUĞUNDAN ŞİKAYƏT VAR
Küçədə benzin töküb sevgilisini yandırdı
İlk dəfə: Prezidentin təyyarəsi Füzulidən birbaşa Berlinə uçdu
FOTO
Sabahın hava proqnozu açıqlandı
Vidadi İsayev rayonu zibillik yuvasına çevirib -
Videofakt
Paltarlarınızı ağappaq edəcək ÜSUL
SON DƏQİQƏ!
Sahir Rüstəmov vəzifəsindən AZAD EDİLDİ
Kişi xəyanətini etiraf edən arvadını boğub öldürdü
Türkiyə Ermənistanla sərhədin açılması üçün şərt qoydu
İlham Əliyev Qırğızıstan Prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi -
FOTOLAR
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? -
AÇIQLAMA
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri birgə nahar ediblər
Azərbaycanın ilk ombudsmanı vəfat etdi
Xocalıda insan qalıqları aşkar edilib -
FOTO
Türkiyə vətəndaşını şantaj edən şəxs həbs edildi
Müdafiə nazirinin keçmiş müavininin 1 milyard rubl rüşvət aldığı deyilir
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır –
RƏQƏMLƏR
ŞAD XƏBƏR! Laçına yol açıldı...
İlham Əliyev quru sərhədinin açılması ilə bağlı danışıb
Prezident İlham Əliyevin uğurla keçən Moskva görüşü
Dostluq, əməkdaşlıq və qarşılıqlı təhlükəsizlik
Müstəqillik illərində Azərbaycan ilə Rusiya arasında əlaqələr daha da inkişaf edib
Rusiya və Azərbaycan münasibətlərinin inkişafı
Hərbi qəniməti ŞƏXSİ MALI kimi istifadə etdi və... -
İTTİHAM VAR...
"WhatsApp"dan hamını sevindirəcək YENİLİK: Artıq internet olmadan... +
FOTO
TƏCİLİ!
Fransa təyyarəsi Bakı hava limanında qəza enişi etdi
Yeni qərar bazarı silkələdi:
Azərbaycanda ət bahalaşacaq
Bu dərmanlarla bağlı qadağa ləğv edilir
Göygöl Suvarma Sistemləri İdarəsinin 1 milyon manatlıq tenderinin adı var, özü yox… -
İLGİNC FAKTLAR
Əfv Məsələləri Komissiyasının növbəti iclası keçirilib
Sabiq baş pediatr özünü güllələdi -
RƏSMİ AÇIQLAMA
Prezident İlham Əliyevin Moskvada Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin ilə görüşü
Rusiya ilə Azərbaycan arasında əlaqələr möhkəmləndirilir
Prezident 2 fərman imzaladı
Bu ərazilərə DOLU düşəcək, YAĞIŞ yağacaq -
Sabahın HAVASI
Ayın 25 və 26-sı ilə bağlı
CİDDİ XƏBƏRDARLIQ
Qadını benzinlə yandırdığı deyilən gənc vəzifəli şəxsin oğlu imiş
İlham Əliyev Sadır Japarovu qarşıladı
FOTOLAR
Paytaxtın bu ərazilərində yeni parklar salınacaq -
2026-cı ildən...
45 yaşlı kişinin qaçırdığı qız ailəsinə qaytarıldı -
Yenilənib
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentlərinin məhdud tərkibdə görüşü başlayıb
Görün Bayden 32 il əvvəl Azərbaycana hansı pisliyi edib -
Faktlar açıqlandı
Təhsildəki kütləvi repititorluq... -
Məktəblər NƏ İŞƏ YARAYIR?
Sabiq deputatın qardaşı oğlunun 350 min vergi borcu var -
Ramiz Mehdiyevin qohumudur
Vətən müharibəsi qazisi Türkiyədə öldü -
FOTO
"3 müəllimə tarix dərsini pozaraq sinifə daxil olub, övladımı təhqir və təhdid ediblər" -
ŞİKAYƏT / FOTO
PRİZMA
Ənvər Börüsoyun adı gələndə…
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibəsi
Zeynəb Xanlarovadan SƏRT SÖZLƏR:
"Sübut edin ki, demişəm uşaqpulu verilməsin, 50 ildir..." + VİDEO
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibə
TƏHLİL
"Rusiyanın bu ildən salamat çıxa biləcəyinə çox böyük şübhəm var" -
XAQANİ CƏFƏRLİ
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
Damla görün kiminlə evlənib
Paltarlarınızı ağappaq edəcək ÜSUL
Xocalıda insan qalıqları aşkar edilib -
FOTO
"WhatsApp"dan hamını sevindirəcək YENİLİK: Artıq internet olmadan... +
FOTO
Ayın 25 və 26-sı ilə bağlı
CİDDİ XƏBƏRDARLIQ
Paytaxtın bu ərazilərində yeni parklar salınacaq -
2026-cı ildən...
{sape_links}{sape_article}