Erməni mediası iddia edir ki, iyulun 1-də təsdiq edilməli olan Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin demarkasiyası üzrə birgə komissiyanın əsasnaməsi hələ də tərəflər arasında razılaşdırılmayıb. Mənbə danışıqların “konstruktiv məcraya” daxil olmadığını yazıb.

İddia edilir ki, Ermənistan bütün sərhədin Almatı Bəyannaməsi əsasında delimitasiyasında maraqlıdır, Azərbaycan isə razı deyil. Ermənistan Cermuk, Göyçə istiqamətində delimitasiya və demarkasiyanın aparılmasını istəyir. Azərbaycan isə Qərbi Zəngəzur-Naxçıvan istiqamətində delimitasiyanın tərəfdarıdır. Bu proses daxilində Kərki kəndini tələb edir.

Rəsmi Bakı danışıqlar prosesində maksimum konstruktiv davranır. Yəni nə prosesi uzatmaq niyyətindədir, nə də sülhü gecikdirmək. Bunu ən sadə formada Prezident İlham Əliyevin çıxışları zamanı sülhlə bağlı dediklərindən görmək olar.

İrəvan “əsasnamə razılaşdırılmayıb, danışıqlar “konstruktiv məcraya” daxil olmayıb” desə də, Azərbaycan baş nazirinin müavini Şahin Mustafayevin ofisinin məlumatı bunun tam əksini göstərir.

Həmin məlumatda qeyd olunur ki, Azərbaycan və Ermənistanın dövlət sərhədinin delimitasiyası məsələləri və sərhəd təhlükəsizliyi üzrə komissiyaları birgə fəaliyyət haqqında Əsasnamə layihəsinin razılaşdırılması üzərində işləyir. Hətta iyulun 1-də komissiyalar əsasnamə layihələrinin mübadiləsini həyata keçirib və bir sıra müzakirələr aparıb.

Prezident İlham Əliyev iyulun 1-də Kanadanın yeni təyin olunmuş səfiri Kevin Hamiltonla söhbət zamanı bildirib ki, Azərbaycan və Ermənistan hazırda ikitərəfli səviyyədə daha yaxşı nəticələr əldə edir.

“Kiminsə tərəfindən bu prosesə müdaxilə yoxdur. Sərhədlərin delimitasiyası, hətta nadir hal olan demarkasiya məsələlərində razılıqlara gələ bilirik. Düzdür, hələ sülh müqaviləsi imzalanmayıb, lakin artıq sərhədlərin delimitasiyasına nail olunub”, – o qeyd edib.

Azərbaycanın sərhədin Almatı Bəyannaməsi əsasında delimitasiyasında maraqlı olmaması ilə bağlı iddia absurddur. Belə ki, aprelin 19-da keçirilən Azərbaycan ilə Ermənistan arasında dövlət sərhədinin delimitasiyası üzrə Dövlət Komissiyası və Ermənistanla Azərbaycan arasında dövlət sərhədinin delimitasiyası və sərhəd təhlükəsizliyi məsələləri üzrə Komissiyanın səkkizinci görüşündə razılıq əldə olunub. Razılığa əsasən, tərəflər delimitasiya prosesində 1991-ci il Almatı Bəyannaməsini əsas alacaqlarını bildiriblər. Həmçinin həmin baza prinsipini əsasnamə layihəsində təsbit etmək barədə razılığa gəliblər.

Rəsmi Bakı bu məsələ ilə bağlı razılığını bildirib, amma unutmayaq ki, əsas alınmaq mütləq belə olacaq demək deyil. Yəni situasiyadan asılı olaraq yanaşma dəyişə bilər. O ki qaldı delimitasiyanın növbəti mərhələsinin haradan başlayacağına, burada fikir ayrılıqlarının olması təbiidir.

Ermənistan Cermuk, Göyçə istiqamətində delimitasiya və demarkasiyanın aparılmasını istəyir, çünki həmin istiqamətdə Azərbaycan Ordusunun irəlilədiyini iddia edir. Azərbaycan isə Qərbi Zəngəzur-Naxçıvan istiqamətində delimitasiyanın tərəfdarıdır və Cermuk-Göyçə tərəfdə Ermənistan ərazisinə doğru hər hansı hərbi irəliləmənin olmadığını elan edib.

Bakı məsələyə delimitasiyanın gələcəyi və sülhün qalıcılığı aspektindən baxır. Belə ki, sərhədin Qazax-Tavuş bölgəsi delimitasiya üçün ən çətin və kritik nöqtə idi. Amma tərəflər burada razılığa gəldi. Bu nəticənin davamlı olması üçün növbəti kritik məntəqədə delimitasiyaya başlamaq lazımdır.

Delimitasiyanın Qərbi Zəngəzur-Naxçıvan istiqamətində başlaması kommunikasiya xətlərinin açılması, sərbəst keçidin təmin edilməsi baxımından vacibdir.

O ki qaldı Kərki kəndinin geri tələb edilməsinə, Azərbaycan buna dair hələlik rəsmi məlumat verməyib. Ümumiyyətlə, yerdə qalan anklav və eksklavların hansı modellə tənzimlənəcəyi bəlli deyil. Bakı hələlik bu məsələyə fokuslanmayıb, lakin gec-tez bu istiqamətdə danışıqlar başlayacaq.

Turan Rzayev