Dünən, 17:52
8-11-2024, 10:40
5-11-2024, 21:00
30-10-2024, 18:46
25-10-2024, 19:08
Kosmosun ən uzaq nöqtələrindən yayılan sirli sürətli radio partlayışları (FRB) alimlər üçün intriqa obyekti olmaqda davam edir. Yeni kəşf edilmiş siqnal hətta təcrübəli tədqiqatçıları da çaşdırıb və onları açmaq üçün yeni sirlər buraxıb.
Lent.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, ilk radio partlayışlarının (FRB) kəşf edildiyi 2007-ci ildən bəri elm adamları bu radiodalğa partlayışlarının təbiəti ilə bağlı bir çox sirlərlə üzləşiblər.
Bəzi FRB-lər müntəzəm fasilələrlə yerləşdirilir, digərləri isə həddindən artıq gücləri ilə heyrətləndirir. Günəşin bir neçə gün və ya bəzən bütün il ərzində etdiyi qədər enerjini saniyənin bir hissəsində buraxır.
Son kəşf, FRB 20220912A adlı partlayış daha da sirli və çaşqın hala gəlib. Alimlər bu siqnalın iki ay ərzində bir mənbədən 35 partlayış yaydığını aşkar ediblər. Bu hadisə unikal olub, çünki digər FRB-lərdən fərqli olaraq FRB 20220912A siqnalı partlamaların mərkəzi tezliyində azalıb.
Bütün səylərə baxmayaraq, elm adamları partlayışlar arasındakı vaxtın qanunauyğunluğunu müəyyən edə bilməyiblər. Bununla belə, yeni kəşf bu sirli siqnalların təbiətini və mənşəyini daha da anlamağa kömək edə bilər.
FRB-nin nəyin mənbəyi ola biləcəyi ilə bağlı bir neçə nəzəriyyə var. Onlardan biri uzaq qalaktikalardan gələn radiosiqnalların kainatın ən güclü maqnit sahələrinə malik neytron ulduzları olan maqnitarlar tərəfindən yayıldığını göstərir. Digər nəzəriyyələr FRB-lərin neytron ulduzları və ya ağ cırtdanlar kimi digər ölü ulduzların toqquşması zamanı yarana biləcəyini iddia edir.
Bütün bu nəzəriyyələr tədqiqat mərhələsindədir və onların heç biri FRB-lərin bütün xüsusiyyətlərini hələ tam izah edə bilmir. Bununla belə, FRB 20220912A kimi hər bir yeni kəşf alimlərə tapmacanın yeni hissələrini gətirir və bizi kosmosdakı heyrətamiz mənbənin sirlərini açmağa yaxınlaşdırır.