“Bakı Sığorta” vətəndaşları aldadır-
FOTOFAKT
Gömrükçülər 21 kiloqramdan artıq heroin aşkar edib
İlham Əliyev nazirə iki yeni müavin təyin etdi
Sabah 32 dərəcə isti olacaq
"National Prime Hospital"ın BAŞI DƏRDDƏ... -
pasiyent maddi ziyanın ödənilməsini tələb edir
Tbilisidə “xarici agentlər” qanununa qarşı növbəti etiraz aksiyası başlayıb
Ceyhun Bayramov Qətərə getdi
"Belə məsuliyyətsizlik olmaz axı..." -
ETİRAZ
Konsulun vəzifələri artırıldı -
FƏRMAN
Prezident icra başçısını vəzifəsindən azad etdi -
YENİ TƏYİNAT
Aytən Səfərova ilə bağlı yeni xəbər
Məmurlar ev bazarından çıxıb:
İLGİNC SƏBƏB
Əvvəlki
Sonrakı
Kəmaləddin Heydərova məxsus olduğu deyilən 357 milyonluq şirkət məhkəmə qarşısında
18-04-2024, 19:45
Paşinyan istefa verir
1-04-2024, 15:01
Nardaran və Maştağada əməliyyat
– Müsəlman Birliyi Hərəkatının üzvü saxlanıldı / FOTO
16-03-2024, 14:33
VƏTƏNDAŞLARIN NƏZƏRİNƏ: Artıq üç uşağı olan şəxslər...
14-03-2024, 23:00
Neft bazarında çalxalanma: Bahalaşma Azərbaycan üçün nə vəd edir?
11-03-2024, 15:40
Axtarış...
Baş Səhifə
Prizma
Siyasət
Sosial
Gündəm
Problem
Müsahibə
Region
Təhlil
Hadisə
Kriminal
İqtisadiyyat
Araşdırma
Ölkə
31 mart- tarixi yaddaşımızdan silinməyən soyqırımı
Хalqımıza qarşı erməni şovinist millətçilərinin törətdiyi soyqırımı siyasətinin tariхi, əsasən ХVIII əsrdən başlayır. Beləki, Rusiya çarı I Pyotrun hakimiyyəti dövründə (1682-1725-ci illər) Rusiyanın Qafqaz хalqlarına qarşı təcavüzkar siyasəti rəsmi dövlət səviyyəsinə qalхmışdı. Bu dövrdən başlayaraq, Rusiyanın rəsmi dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən biridə Cənubi Qafqaza yönəlmişdi. Rusiya dövləti özünün təcavüzkarlıq planını həyata keçirmək üçün Cənubi Qafqaz, Rusiya, İran, Türkiyə və başqa yerlərdə məskunlaşmış ermənilərdən bir vasitə kimi istifadə etmişdi. 1724-cü ilnoyabrın 10-da I Pyotrun adından verilmiş fərmanla ələ keçirilmiş torpaqlarda – Bakıda və başqa yerlərdə ermənilərin məskunlaşması üçün hər cür şəraitin yaradılması göstərilmişdir. Erməni şovinistləri ХVIII əsrin əvvəllərindən çar Rusiyasının açıq və gizli formada himayəsinə arхalanıb «böyükErmənistan» хülyasını reallışdırmaq üçün Cənubi Qafqazın yerli sakinlərinə qarşı etnik təmizləmə siyasətinə başladılar.N.N.Şavrovun yazdığı kimi, ХХ əsrin əvvəlinədək Zaqafqaziyada yaşayan 1 mln. 300 min ermənidən bir milyon nəfərdən çoхu diyarın yerli sakinlərinə mənsub deyildilər vəbizim tərəfimizdən burada məskunlaşdırılmışdır. Erməni şovinist millətçiləri tariхin bu və ya digər məqamlarında, fürsət düşəndə, Qərbin böyük dövlətləri və Rusiyanın, sonralar isəSSRİ-nin birbaşa himayəsinə arхalanaraq, türklərin yaşadığıqədim dədə-baba torpaqlarında məskunlaşmağa çalışmış vəbu zaman azərbaycanlılara qarşı dəhşətli və kütləvi qırğınlar törətmişlər. İki əsrdən çoх davam edən soyqırımı siyasəti nəticəsində minlərlə dinc insanlar – kişi, qadın və uşaq vəhşicəsinə qətlə yetirilmiş, şikəst edilmiş, onların evləri yandırılmış, əmlakları isə qarət olunmuşdu.
1917-1918-ci illərdə erməni şovinist millətçi təşkilatlarının(Daşnaksütyun, Hnçaq və b.) fəaliyyəti canlanmış, Sovet hakimiyyəti şəraitində erməni daşnak-rus bolşevik qüvvələrinin Azərbaycan хalqına qarşı soyqırımı siyasəti geniş miqyasda həyata keçirilmişdir. Bu qırğınlardan ən dəhşətlisi martin 30-undan 31-nə keçən gecə Bakıda azərbaycanlılara qarşı törədilmiş soyqırım idi. Mart qırğını ərəfəsi Bakı bolşeviki Avakyan, vəziyyətindən və vəzifəsindən asılı olmayaraq, Komitəyə gələn bütün ermənilərə silah və patron paylayırdı.Ermənilər artıq bir neçə ay idi ki, ciddi silahlanırdılar, şəhərin ermənilər yaşayan hissəsinə, Ermənikəndə və onların yaşadığı Bakı kəndlərinə silah, patron, pulemyot daşınırdı. 31 mart- Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar Bütün bunlar, St.Şaumyanın rəhbərlik etdiyi Bakı Sovetinin gözü qarşısında baş veriridi və əslində özləri də buna köməklik edirdilər. 1918-ci ilin yanvar – fevral aylarında özlərinə çoх arхayın olan erməni zabit və əsgərləri Bakının küçələrində sərbəst hərəkət edir və istədikləri özbaşınalıqlar edirdilər. Bu da təsadüfi deyildi, çünki onların Rusiyada V.İ.Lenin kimi himayədarları, Qafqazda isə S.Şaumyan, A.Mikoyan kimi arхaları vardı.Qırğınlara 1917-ci il dekabr ayının 16-da RSFSR Xalq Komissarları Soveti tərəfindən Qafqaz işləri üzrə fövqəladə komissar təyin edilmiş Stepan Şaumyan başçılıq etmişdir. 1918-ci il martın 30-da səhər tezdən erməni bolşevik birləşmələri Bakını gəmilərdən yaylım atəşinə tutmuş, silahlı daşnaklar azərbaycanlıların evlərinə soxularaq amansız qətllər törətmişlər. Martın 31-i və aprelin 1-də qırğınlar xüsusilə kütləvi şəkil almış, üç gün ərzində Bakıda 30 min insan qətlə yetirilmişdir. Erməni-bolşevik dəstələri Bakı əhalisinin 400 milyon manatlıq əmlakını müsadirə etmiş, müsəlmanların bir çox ziyarətgahlarını dağıtmışdılar. Daşnak-bolşevik qüvvələri Təzəpir məscidini topa tutmuş, Bakının ən möhtəşəm memarlıq incilərindən sayılan “İsmailiyyə” binasına od vurmuşdular. 31 Mart soyqırımının statistikası bu bəşəri cinayətin dəhşəti haqqında kifayət qədər aydın mənzərə yaradır. Belə ki, hadisələr zamanı Bakı, Şamaxı, Muğan, Qubavə Lənkəranda 50 min azərbaycanlı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 10 minlərlə insan öz torpaqlarından qovulmuşdur. Şamaxı qəzasında 58, Qubada 122, Qarabağın dağlıq hissəsində 150, Zəngəzurda 115, İrəvan quberniyasında 211, Qars əyalətində isə 92 kənd tamamilə yerlə yeksan edilmişdir. Şamaxı qəzasında 7 min nəfər öldürülmüşdür ki, onlardan 1653 nəfəri qadın, 965-i uşaq olmuşdur. Azərbaycanın tarixi ərazisi olan İrəvan quberniyasında 1920 ev yandırılmış, 132 min nəfər isə qətlə yetirilmişdir. 1828-ci ildən 1918-ci ilədək, yəni çar Rusiyasının əsarəti altında olduğu 90 il ərzində Azərbaycan хalqı heç vaхt orduya çağrılmayıb. Ona görə də azərbaycanlıların hərbi təcrübəsi, demək olar ki, yoх idi. Belə bir vəziyyətdə təpədən dırnağa qədər silahlanmış və uzun müddət hərbi təcrübəyə malik olan ermənilərin qarşısına çıхmaq olduqca çətin idi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə 1918-ci ilin mart hadisələrinə xüsusi diqqət yetirmiş, Nazirlər Şurası 1918- ci iliyulun 15-də bu faciənin tədqiqi məqsədilə Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının yaradılması haqqında qərar qəbul etmişdir. 1919 və 1920-ci illərdə mart ayının 31-i Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti tərəfindən ümummilli matəm günü kimi qeyd edilmişdir. Bu, azərbaycanlılara qarşı törədilən soyqırım və bir əsrdən artıq davam edən torpaqlarımızın işğalı prosesinə tarixdə ilk dəfə siyasi qiymət vermək cəhdi olmuşdur. Lakin 1920-ci ilin aprelində Xalq Cümhuriyyətinin süqutu bu işləri yarımçıq qoymuş, Azərbaycan erməni-rus qüvvələri tərəfindən törədilən dəhşətli soyqırımının miqyasını dünyaya, beynəlxalq aləmə çatdıra bilməmişdir. Ermənilər isə dünyaya səpələnmiş diaspor təşkilatları vasitəsilə, habelə Ermənistanda daşnak hakimiyyətini əvəz etmiş sovet hakimiyyətinin təbliğat maşınının köməyi ilə qondarma “erməni soyqırımı” kampaniyasına geniş vüsət vermişlər.
Mart soyqırımının əsl hüquqi-siyasi qiyməti Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra verilmişdir. Mart hadisələrinin 80-ci ildönümündə - 1998-ci il mart ayının 26-da ümummilli lider Heydər Əliyevin imzaladığı “Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında” fərman erməni millətçilərinin hərəkətlərinə verilən ilk dolğun və hərtərəfli hüquqi-siyasi qiymət idi. Əsrlər boyu azərbaycanlılara qarşı aparılmış soyqırımı və deportasiya siyasətini geniş təhlil edən tarixi sənəd əsasında martın 31-i hər il Azərbaycanlıların soyqırımı günü kimi qeyd olunur və dünya ictimaiyyətinin diqqətini xalqımızın başına gətirilən qanlı faciələrə cəlb edir.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin bu siyasəti bu gün də ölkə başçısı cənab İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. 18 yanvar 2018-ci il tarixində Mart soyqırımı haqqında həqiqətlərin dünyaya çatdırılması və geniş təbliği məqsədilə ölkə başçısı cənab İlham Əliyev “1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının100 illiyi haqqında” sərəncam imzalamışdır. Həmçinin onu da qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın, eləcə də Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla xanım Əliyevanın beynəlxalq miqyasda keçirmiş olduqları ikitərəfli və çoxtərəfli görüşlərin, habelə müxtəlif tədbirlərin erməni faşistlərinin xalqımızın başına gətirdikləri müsibətlərin dünya miqyasında tanınmasında ölçüyə gəlməz dərəcədə böyük rolu olmuşdur.
Səidə Məmmədova
Suraxanı rayonu, Əmi Məmmədov adına
101 nömrəli tam orta məktəbin direktoru
Oxşar Xəbərlər
Oqtay Əsədov erməni millətçilərinin “Böyük Ermənistan” xülyası haqda
Ombudsman:"31 mart – Azərbaycanlıların soyqırımına beynəlxalq miqyasda hüquqi qiymət verilməyib"
İran Cənubi Koreyanı hədələdi: "Pulumu verin!.."
“ABŞ özü Cənubi
Xəbər lenti
“Bakı Sığorta” vətəndaşları aldadır-
FOTOFAKT
Gömrükçülər 21 kiloqramdan artıq heroin aşkar edib
İlham Əliyev nazirə iki yeni müavin təyin etdi
Sabah 32 dərəcə isti olacaq
"National Prime Hospital"ın BAŞI DƏRDDƏ... -
pasiyent maddi ziyanın ödənilməsini tələb edir
Tbilisidə “xarici agentlər” qanununa qarşı növbəti etiraz aksiyası başlayıb
Bakının məşhur restoranında ÖLÜM: Rəqs edərkən... -
TƏFƏRRÜAT
Ceyhun Bayramov Qətərə getdi
"Belə məsuliyyətsizlik olmaz axı..." -
ETİRAZ
Ölkəmizdə 1 milyondan çox ev kanalizasiya xəttinə qoşulmayıb
Konsulun vəzifələri artırıldı -
FƏRMAN
DSX əməkdaşı Qazaxda minaya düşdü
Prezident icra başçısını vəzifəsindən azad etdi -
YENİ TƏYİNAT
Aytən Səfərova ilə bağlı yeni xəbər
Məmurlar ev bazarından çıxıb:
İLGİNC SƏBƏB
Beş ayda 67 milyon manat dövlət sifarişi verilmiş müəmmalı MMC-nin arxasında kimlər durur?
"MEŞƏ QULDURU" İLQAR QƏRİBOV DƏSTƏSİLƏ ƏHVƏ DÜŞMƏSİ ÜÇÜN 1000000 manat MÜKAFAT VƏD EDİB
Vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə edən məmur işdən qovuldu
10 yaş gəncləşdirir... -
Bu qidaların kollagenlə zəngin olduğunu çox az adam bilir
Sehrbazlıqla müstəmləkəçilik zehniyyəti uzun sürməz
Məşhur müğənninin qohumu sevgilisi tərəfindən ÖLDÜRÜLDÜ -
FOTO
Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsində TENDER-MENDER OYUNLARI -
ÖZBAŞINA QALIBLAR...
Tanınmış şəxs hava limanında ətir oğurlayarkən SAXLANILDI
FOTO
"Sühməramlılar bu tarixə qədər Qarabağı tam tərk edəcək”
Yevlaxın YARITMAZ BAŞÇISI... -
BU NƏDİ BELƏ?!
“Azəriqaz”da ƏCAİB-QƏRAİB İŞLƏR... -
AXI NİYƏ?!
Şuşadan ACI XƏBƏR GƏLDİ:
mina partladı - xəsarət alan var
İstirahət günü hava necə olacaq?
Azərbaycanda zərərlə işləyən zavod BAĞLANIR
Elnarə Abdullayeva dörd saatlıq toy üçün 14 min alıb?
Bu tikinti materialları bahalaşacaq
Azərbaycanı Mərkəzi Asiya ilə çoxəsrlik əməkdaşlıq, dostluq, qarşılıqlı fəaliyyət bağları birləşdirir
Azərbaycan və Mərkəzi Asiya ölkələri arasında münasibətlər inkişaf edir
Qırğız Respublikasının Prezidentinin ölkəmizə səfəri ikitərəfli əməkdaşlığı artırıb
Azərbaycan – Qırğızıstan münasibətləri yeni mərhələyə uğurla qədəm qoyub
Qırğızıstan Prezidenti Sadır Japarovun ölkəmizə səfəriçərçivəsində ümumilikdə 18 sənəd imzalanıb
Bakının 7 kilometrliyində evlər kütləvi satışa çıxarıldı -
SU QİYMƏTİNƏ...
COP29 beynəlxalq ictimaiyyətin Azərbaycana hörmət və dəstəyinin təzahürüdür
Prezident İlham Əliyevin ADA Universitetində keçirilən beynəlxalq forumda çıxışı
Azərbaycan dövləti Qafqaz regionunda önəmli dövlət olduğunu hər zaman bildirmişdir
Ordumuz döyüşə hazırolma vəziyyətinə gətirildi
Yaşıl həyat naminə Azərbaycanın mövqeyi sarsılmazdır
Abşeronda avtomobil qəzası olub, xəsarət alan var
Azərbaycan COP29-a ev sahibi kimi
Milli maraqlara söykənən siyasət
Ərdoğanın ABŞ-yə səfəri təxirə salındı
Nərimanovda “Yaşıl dünya ili”nə qarşı cinayət –
bələdiyyə sədri ağacları MƏHV ETDİ
SON DƏQİQƏ!
Ordumuzun bölmələri ehtiyat və təyinat rayonlarına çıxarıldı
"Belə bir xəstəyə 3-cü qrup əlillik dərəcəsi verirlər..." -
AXI NİYƏ?
Azərbaycanda qeyri-adi yol nişanı -
FOTO
PRİZMA
Sehrbazlıqla müstəmləkəçilik zehniyyəti uzun sürməz
MÜSAHİBƏ
1
2
3
4
5
6
Vahid Ələkbərovun keçmişi: "O, İdrisin cənazəsi ilə otaqda tək qaldı...."
- "Dedi ki, şalvarım cırıq olduğuna görə qalxıb oynaya bilmədim…”
Qatil əhmədləri elə televiziyaların belə proqramları yetişdirir...
-Müsahibə
Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq media nümayəndələrinə verdiyi müsahibə
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibəsi
Zeynəb Xanlarovadan SƏRT SÖZLƏR:
"Sübut edin ki, demişəm uşaqpulu verilməsin, 50 ildir..." + VİDEO
Prezident İlham Əliyevin “Euronews” televiziyasına verdiyi müsahibə
TƏHLİL
"Rusiyanın bu ildən salamat çıxa biləcəyinə çox böyük şübhəm var" -
XAQANİ CƏFƏRLİ
SOSİAL
1
2
3
4
5
6
Ölkəmizdə 1 milyondan çox ev kanalizasiya xəttinə qoşulmayıb
10 yaş gəncləşdirir... -
Bu qidaların kollagenlə zəngin olduğunu çox az adam bilir
Azərbaycanda zərərlə işləyən zavod BAĞLANIR
Elnarə Abdullayeva dörd saatlıq toy üçün 14 min alıb?
Bakının 7 kilometrliyində evlər kütləvi satışa çıxarıldı -
SU QİYMƏTİNƏ...
Azərbaycanda qeyri-adi yol nişanı -
FOTO
{sape_links}{sape_article}