İcra hakimiyyətində yaylaq sifarişlərini yerinə yetirmək uğrunda qızğın iş gedir...

"Qubada yaylaq korrupsiyası?” başlıqlı yazımda tanınmış və təcrübəli fermer, "Barlı” MMC-nin direktoru Hacı Mirnağı Adıgözəlovun başına gətirilənlərdən bəhs etmişdim. Qeyd etmişdim ki, Quba rayon icra hakimiyyətinin rəhbərliyi və Əlik bələdiyyəsinin sədri Nadir Məmmədov onun 2019-cu ilin mayınadək müvəqqəti istifadəsində olan yaylaq sahəsini əlindən almaq eşqinə düşüblər. Həmin yazını Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin, ədliyyə nazirliyinin bələdiyyələrlə iş mərkəzinin və kənd təsərrüfatı nazirliyinin rəhbərlərinə də göndərmişdim. Gözləyirəm ki, sözügedən qurumlar Əlik bələdiyyəsində baş verən özbaşınalıqlara və pozuntulara reaksiya verəcəklər. Quba rayon icra hakimiyyətinin başçısı Ziyəddin Əliyevin rəhbərliyi altında gedən yaylaq bölgülərini qanuni şəkildə araşdıracaqlar. Sözümün canı bu deyil, yazdıqlarıma təkrar qayıtmaq istəmirəm. Birbaşa keçirəm mətləbə.

Mənim bütün peşə sahiblərinə, o cümlədən, çobanlara da böyük hörmətim var. İnsan hansı işdə çalışırsa-çalışsın, fərq etməz, təki bacarığı və qabiliyyəti ilə hörmət qazansın. Elə harın və qudurğan dövlət məmurları var ki, çobanlar onlardan qat-qat artıq məərifət və vicdan sahibidirlər. Lakin hər kəsin öz yeri və cavabdehliyi var. Hər kəsdən öz işini sormaq gərəkdir. Dünən Quba rayon icra hakimiyyətində baş vermiş bir hadisə məni heyrətə gətirdi. Hacı Mirnağı Adıgözəlova məxsus yaylaq məsələsini araşdırmaq üçün bu dövlət qurumuna onun işçisi, daha dəqiq desək, çoban Əflatun Məmmədovu çağırıblar. Deyilənə görə, söhbətdə Əlik bələdiyyəsinin sədri Nadir Məmmədov, RİH hüquq şöbəsinin müdiri Hikmət Yasinov və bir də hələlik yiyəsi məlum olmayan (yaxın günlərdə buna da aydınlıq gətirəcəyik) bir holdingin təmsilçisi iştirak edib. Soruşa bilərsiniz ki, burada nə qəbahət var? Onda növbəti sual ortalığa çıxır: Nəyə görə M. Adıgözəlov dura-dura Əflatunu yaylaq "razborkasına” çağırıblar? Söhbətdə məlum olub ki, Hacının qanuni və müvəqqəti-15 illiyə istifadəsində olan yaylağına kiminsə qoyun-quzusunu soxuşdurmaq istəyirlər. Əcəba, necə olur ki, M. Adıgözəlovun əlində 367 hektar torpaqdan müvəqqəti istifadəyə dair şəhadətnamə və müqavilə ola-ola həmin sahəyə zorla kiminsə sürüsünü yerləşdirmək istəyirlər? Yaxşı, məgər bu problemlə çobanmı məşğul olur? Əlqərəz, Əflatuna deyiblər ki, get yaylağa, biz də gəlirik oranı bölməyə. Doğrudan da gediblər, amma nəsə xoşlarına gəlməyib. Deyilənə görə, yenidən qayıdacaqlar...

Mən başa düşə bilmirəm, Quba rayon icra hakimiyyəti rəhbərlərinin başqa işi-gücü yoxdur? Bu yaylaqlarda nə görüblər? Araşdırdım. M. Adıgözəlov deyir ki, Əlik bələdiyyəsinin sədri ənənəvi olaraq camaatın qanuni yaylaq sahələrini bir neçə aylıq pay-püş edir. Elə onun özünün də başına əvvəllər belə iş gəlib. Ən maraqlısı budur ki, həmin adamlar yaylaqlara görə pul ödəyiblər. Onda ortalığa sual çıxır: Bəs pullar hara gedir? Axı həmin yaylaq sahələrinin qanuni sahibləri illik icarə haqqı ödəyirlər. Bəs onların yerlərinə dürtüşdürülən adamlar hansı əsaslarla bu ərazilərdə qoyun-quzu saxladırlar? Ola bilsin ki, yaylaqlarda da müəyyən nöqsan və çatışmazlıqlar olsun. Amma bu mübahisəli məsələlər ədalətlə, daha düzgün olar ki, məhkəmələr vasitəsilə həll edilsin.

Quba böyük rayondur. Burada görüləsi işlər, əhalinin dərd-səri az deyil. Bəs icra hakimiyyətinə nə düşüb ki, yaylaq "razborkalarını” belə önə çıxarıb? Babalı deyənin boynuna. Yayılan şayiələrə görə, qanuni yaylaq sahələrindən qeyri-qanuni istifadə edənlərdən 5-7 min manat arası haqq alınır. Ona görə də ötən yazıda qeyd etmişdim ki, bu sahədə ciddi yoxlamalar keçirilməlidir. Bilinməlidir ki, kim qanuni qoyun-quzu saxlayır, kimi də bu sahələrə müxtəlif yollarla daxil olub. Yəqin ki, suallara cavab verən tapılacaq.

Ötən yazımda M. Adıgözəlova istinadən demişdim ki, Quba RİH-in başçısı Ziyəddin Əliyev ona söyləyib ki, yaylaqlara görə çoxsaylı müraciətlər olur. Başa düşmürəm, qoyun-quzusu olanlar problemlərini birbaşa bələdiyyələrlə və qanuni yolla həll edə bilmirlərmi? Hansı hüquqla bələdiyyə sədri Quba rayon polis şöbəsinin adından çıxış edərək M. Adıgözəlova hədə-qorxu göndərir? Deyir ki, onun sürüsünü ərazisindən polisin gücü ilə çıxardacaq. Dəhşətdir, acınacaqlıdır, biabırçılıqdır! Bələdiyyə sədri kimdir ki, polisin adından ultimatum versin? Qeyd etdim ki, bu bir məhkəməlik işdir. Bələdiyyə sədri isə, belə proseslərdən qaçır. Deyəsən qorxur ki, M. Adıgözəlovdan aldığı qoyun-quzu "dil açıb danışar”. Ona görə də fikirləşir ki, Quba rayon polis şöbəsi də özü kimi qanunsuz işlərə əl atar. Amma yanılır. Yəqin ki, polisdə onun əməllərindən və ultimatumundan xəbardar deyillər.

Qayıdıram RİH-dəki məsələyə. Ötən yazımda M. Adıgözəlovun icra başçısı tərəfindən qəbulu zamanı onun kabinetində daha iki nəfərin olduğunu yazmağı unutmuşdum. Bunlardan biri icra başçısının müavini Nəsrulla Vəliyev, digəri isə hüquq şöbəsinin müdiri Hikmət Yasinovdur. Elə çoban da Hikmətin tapşırığı ilə RİH-ə çağırılıb. Bu da hüquq məsələlərinə baxan şəxsin səviyyəsi. Ona xatırladıram ki, 2001-ci ildə qəbul edilmiş "Bələdiyyə torpaqlarının idarə edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 5-ci maddəsində göstərilir: "5.1. Bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlara sərəncam verilməsi, həmin torpaqların istifadəsi və mühafizəsi sahəsində idarəetməni həyata keçirmək bələdiyyələrin müstəsna hüququdur.
5.2. Bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaq sahələrinin hüdudları, növləri və ölçüləri müəyyən edilən gündən "Torpaq islahatı haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 25-ci maddəsinin birinci hissəsi ilə bələdiyyə torpaqlarının idarə olunması sahəsində müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarına verilmiş səlahiyyətlər həyata keçirilə bilməz.
5.3. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən bələdiyyə mülkiyyətində olan torpaqlara sahiblik, onlardan istifadə və bu torpaqlar barəsində sərəncam vermək sahəsində bələdiyyələrin hüquqlarını məhdudlaşdıran qərarlar qəbul edilməsinə yol verilmir.
5.4. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları, torpaq istifadəçiləri, icarəçiləri və qeyri-hökumət təşkilatları bələdiyyə torpaqlarına dair münasibətlərdə yalnız Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə onlara verilmiş səlahiyyətlər daxilində iştirak edə bilərlər. ”

İndi isə dövlət başçımızın 2015-ci ildə etdiyi çıxışlardan birini Qubanın icra başçısı Ziyəddin Əliyevə və bələdiyyə sədri Nadir Məmmədova xatırladıram: "...Axı biz hamımız Azərbaycanda yaşayırıq. Əgər yerli icra orqanları, bələdiyyə icazə verməsə, özbaşına kim nə edə bilər? Bələdiyyə bir növ necə deyərlər, icra başçılarının filialına çevrilib. Bələdiyyənin öz səlahiyyəti var. İndi mən o fəaliyyəti görmürəm. Bütün bölgələrdə, kəndlərdə, şəhərlərdə işlər dövlət büdcəsi hesabına görülür. Bələdiyyə bir kənd yolunu tikibmi? Halbuki bu, bilavasitə onun işidir. Bütün kənd yollarını dövlət büdcəsi hesabına, ya da Prezidentin ehtiyat fondunun hesabına biz tikirik. Bələdiyyə, sadəcə olaraq, bir möhür idarəsidir, yəni, qanunsuz əməllərə ştamp qoyur...” Prezident birbaşa hədəfə vurur. Çox təəssüf ki, Qubada bəzi məmurlar onun dediklərindən nəticə çıxarmırlar. Daha nə deyilməlidir ki?

Mən bu yazını bitirmirəm, hadisələrin sonluğunu gözləyirəm. Amma Nəsrulla Vəliyev və Hikmət Yasinova suallarım var:

1. Siz nəyin müqabilində M. Adıgözəlova məxsus müvəqqəti istifadə edilən yaylaq sahəsində onun qalmasına icazə verirdiniz?

2. Hikmət Yasinov, siz yaylaq məsələsində hansı rol oynayırsınız?

3. İcra hakimiyyətinin "filial müdiri”, bələdiyyə sədri adlanan Nadir Məmmədova hansı göstərişləri vermisiniz?

4. Qubadakı bələdiyyə mülkiyyətində olan bütün yaylaq sahələrindən əldə edilən illik gəlirlərin hesabına kəndlərdə hansı işlər görülüb?

Mən bu sualların cavabını bilirəm. Onu da bilirəm ki, M. Adıgözəlovun qarşısına hansı şərtlər qoyulub. Amma obyektiv səbəblərə görə hələlik açıqlamıram. Sadəcə, qarşı tərəfin mövqeyini və suallarıma cavab gözləyirəm.

Müqəddəs Mehdiyev
"Şimal xəbərləri"